13 sierpnia 1920 roku rozpoczęła się bitwa warszawska

Tego dnia 1920 roku rozpoczęła się bitwa warszawska

Bitwa warszawska, czy też cud nad Wisłą, jest jedną z najsłynniejszych bitew oręża polskiego oraz 18 najważniejszą bitwą w dziejach świata. Bitwa na przedpolach Warszawy zdecydowała o losach niepodległego wówczas państwa polskiego oraz uratowała Europę przed bolszewikami.

Wojna polsko–bolszewicka rozpoczęła się na krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Pokonanie Polski leżało w interesie bolszewików. Mogliby wówczas wesprzeć rewolucje komunistyczne w państwach byłej monarchii Habsburgów oraz Niemiec.

Walki na terenach kresowych trwały do października 1919 roku. Przerwano je na trzy miesiące, podczas których toczono rozmowy pokojowe w Moskwie i w Mikaszewiczach na Polesiu. Jednocześnie rząd polski doszedł do porozumienia z ukraińskim atamanem, Semenem Petlurą, który zobowiązał się do uznania praw Polski do małopolski wschodniej. Wraz z Ukraińcami Polacy wkroczyli do Kijowa 7 maja 1920 roku.

Siły rosyjskie były dowodzone przez Michaiła Tuchaczewskiego. Miał on tylko jeden cel – zdobyć Warszawę. Armia Czerwona przeprowadziła reorganizację, która poskutkowała przełamaniem frontu wojsk polskich oraz panicznym odwrotem na całej linii. Bardzo mocno we znaki wojskom polskim dała się Armia Konna Siemiona Budionnego. Głównie za jej sprawą doszło do przełamania frontu polsko – bolszewickiego.

Dowództwo wojsk polskich przygotowywało plan obrony Warszawy. Ogólną koncepcję przedstawił Józef Piłsudski, a szczegóły opracowali, szef sztabu generalnego gen. Tadeusz Rozwadowski, PŁK Tadeusz Piskor i KPT. Bronisław Regulski.

Bitwa warszawska rozpoczęła się 13 sierpnia i składała się z trzech faz:

• walk obronnych na przedmościu warszawskim na przedpolach Radzymina
• bitwy obronnej i manewru zaczepnego 5. Armii gen. W. Sikorskiego nad Wkrą
• uderzenia w dniu 16 sierpnia Grupy Manewrowej znad Wieprza i pościg.

Pierwsze dwie fazy udało się wykonać, armia bolszewicka została związana walką na przedpolach Warszawy. Jednym z ciekawszych i ważniejszych momentów, było zdobycie 15 sierpnia sztabu 4 armii sowieckiej. Znajdujące się tam dokumenty oraz radiostacja pozwoliło poznać rozkazy dowództwa w Mińsku.

Te dwie fazy dały możliwość grupie manewrowej, dowodzonej przez Józefa Piłsudskiego, do okrążenia armii rosyjskich. Heroiczny wysiłek nie tylko wielu żołnierzy, ale również cywilów, pozwolił odeprzeć armie bolszewickie spod Warszawy.

Od 19 do 25 sierpnia wojsko polskie prowadziło pościg za uciekającą armią Tuchaczewskiego.

Według najnowszej wiedzy, straty po stronie polskiej wynosiły 4,5 000 zabitych 22 000 rannych i 10 000 zaginionych. Straty po stronie rosyjskiej nie są do końca znane. Zakłada się, że wynosiły 25 000 zabitych i ciężko rannych 60 000 trafiło do niewoli, a 25 000 zostało internowanych przez Niemców.

Bitwa ta pozwoliło zachować niepodległość odrodzonemu państwu polskiemu. Niewątpliwie też podniosła morale wśród społeczeństwa, gdyż pokonano wroga, który wcześniej krwawo tłumił powstania narodowe. A najważniejsze dla Europy było zatrzymanie pochodu bolszewików.

Fot. Krzysztof Wojciewski/Forum Film