Okręt M-96 był jednym z najbardziej poszukiwanych zaginionych okrętów przez Rosjan. Jednostka wypłynęła we wrześniu 1944 roku na patrol w rejonie Zatoki Narewskiej oraz Fińskiej i wszelki słuch po niej zaginął. Po blisko 77 latach udało się odnaleźć jego miejsce spoczynku.
Grupa rosyjskich poszukiwaczy wraków UWEX prowadziła poszukiwania M-96 przez kilka ostatnich lat, lecz cel pozostawał nieuchwytny. Kiedy misja zakończyła się sukcesem, lista poszukiwanych przez Rosjan zaginionych jednostek zmalała do trzech.
Wyprawa opierała się o hipotezę, według której okręt wpłynął na minę podczas próby przedarcia się przez zaporę minową Zeeigel, znajdującą się w obrębie rosyjskich wód terytorialnych.
Założenia te okazały się jednak błędem. Dowodzący M-96 Nikołaj Iwanowicz Kartaszow przeprowadził go przez zaporę minową, a potem przeszedł do wykonywania zadań. Ostatecznie wrak zlokalizowano w części akwenu należącej do estońskich wód terytorialnych.
Zaskakujący jest fakt, że przeprowadzona inspekcja wraku sugerowała jako przyczynę zatonięcia wpłynięcie na minę. Nurkowie stworzyli już wstępną dokumentację. Zawarto w niej m.in.: opisy uszkodzeń czy poszczególnych elementów okrętu ( ustawienia telegrafu, płetwy sterowej, a także właz znaleziony w pozycji otwartej, co może sugerować, że wpłynięcie na minę nastąpiło podczas wynurzenia).
Niewątpliwie do ukończenia całej dokumentacji potrzebne będą kolejne wyprawy. Z pewnością nie ułatwiają tego znajdujące się wokół pozrywane rybackie sieci, dlatego rozważane jest usunięcie części z nich.
Dokumenty niemieckie przeanalizowane przez historyka Mirosława Morozowa wskazują, iż okręt podwodny M-96 zatonął 10 września 1944r., dokładnie o 3.48 nad ranem. Wtedy to niemiecki okręt podwodny zarejestrował wybuch miny w Zatoce Narewskiej.
Co ciekawe, w obrębie tego samego pola minowego 120 metrów od wraku M-96 znaleziono wrak niemieckiego trawler R63. Jednostka zatonęła 14 czerwca w tym samym roku.
Źródło: divers24.pl Fot.: graptolite.net
Jakub Zieliński
