Wiadomym jest, że konie towarzyszyły ludziom od tysięcy lat. W Toruniu ruszyły badania na temat tych zwierząt. Naukowcy próbują odpowiedzieć sobie na takie pytania jak, dlaczego jedne konie były zjadane, a inne starannie grzebane lub od kiedy konie są udomowione nad Wisłą.
Znaczenie zwierząt w średniowieczu badano najczęściej – tak jak i historię człowieka – głównie na podstawie zapisków historycznych – kronik, relacji z podróży, rejestrów – czy przedstawień ikonograficznych. Archeologia oferuje jednak inne źródło poznawcze. W przypadku zwierząt, w tym także konia, są to kości i zęby sztuk użytkowanych przez człowieka – powiedział PAP archeolog i inżynier zootechnik, dr hab. Daniel Makowiecki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Dr hab. Makowiecki dodał również, że badania trwają na podstawie wykopalisk i szczątek koni z okresu wczesnopiastowskiego i dzielnicowego. Koń w przeszłości był ssakiem elitarnym, a posiadacz konia mógł się szczycić jego posiadaniem. Do dziś niewiadomo jak wyglądał średniowieczny koń, czy przypomniał dzisiejsze ssaki? Czy może był większy/mniejszy i posiadał inne umaszczenie.
Archeolodzy natrafiają na szczątki koni przy okazji ujawniania starych budowli. Szczątki konia w materiałach wykopaliskowych zawsze stanowią najmniejszy procent w grupie zwierząt domowych. Jeżeli gdzieś znajdują się ich groby – to są podstawy, aby sądzić, że zwierzęta te zostały docenione – pochowane, a nie zjedzone. Ten gatunek zainteresował mnie szczególnie, gdyż jest szereg pytań, na które nadal nie znalazłem odpowiedzi z powodu nijakiego stanu badań – powiedział prof. Makowiecki.
Szczególnym okresem więzi Polaków do koni profesor Makowiecki uważa czas rozbicia dzielnicowego. Wtedy właśnie zaczęła się rozwijać polska poaństwowość. Jednym z elementów łączących księstwa polskie były formacje wojskowe, w których nie brakowało właśnie koni. Koń w początkowym państwie mieszka był większy od koni na ziemi chełmińskiej i na pomorzu gdańskim. Prof. Makowiecki zauważa także, że na Ostrowie Lednickim odkryte zostały szczątki koni o dwóch wielkościach. Jeden większy drugi mniejszy. Ten większy mógł służyć do jeździectwa, a mniejszy był wykorzystywany do funkcji jucznych. Niewiadome pozostaje tylko to jakiego umaszczenia były średniowieczne konie na ziemiach średniowiecznej Polski.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl
Fot.: domena publiczna
Błażej Filipiak
