W sercu egipskiej pustyni, ukryta pośród jałowych piasków, archeolodzy dokonali odkrycia, które rzuca nowe światło na zaawansowaną technologię i organizację starożytnych cywilizacji. Po latach żmudnych wykopalisk badacze odsłonili 3000-letni obóz górniczy przy Marsa El Alam. To właśnie w pobliżu kopalni złota odnaleziono ślady zaawansowanych technik wydobywczych, a także dowody na istnienie tętniącego życiem miasta górników. Odkrycie nie tylko poszerza naszą wiedzę o historii Egiptu, ale także potwierdza, że nawet w sercu pustyni skrywa się bezcenne dziedzictwo dawnych mistrzów technologii.
Po dwóch latach żmudnych, ale niezwykle owocnych prac wykopaliskowych Ministerstwo Turystyki i Dzieł Archeologicznych we współpracy z Najwyższą Radą Archeologiczną Egiptu ogłosiło zakończenie ambitnego projektu Rewitalizacja Starego Złota. Celem tego przedsięwzięcia było nie tylko ocalenie dziedzictwa ukrytego w piaskach pustyni, ale także ochrona tego, co przetrwało przez tysiąclecia.
Prace koncentrowały się na terenie położonym na południowy zachód od miasta Marsa El Alam, na zachodnim wybrzeżu Morza Czerwonego, w Egipcie. Projekt przebiegał w ścisłej współpracy z lokalną administracją kopalni złota, a każda jego faza została starannie zaplanowana i uzyskała wszystkie niezbędne zgody prawne i administracyjne.
Jednym z najważniejszych zadań była ochrona starożytnych struktur przed szkodami, jakie mogłyby wyrządzić współczesne metody wydobycia. Aby temu zapobiec, archeolodzy zdecydowali się przenieść odkryte pozostałości w bezpieczne miejsce, oddalone o trzy kilometry na północ od pierwotnego stanowiska – z dala od aktywnych terenów wydobywczych.
Minister turystyki, Sharif Fathi, z entuzjazmem komentował wyniki wykopalisk, podkreślając, jak ogromne znaczenie mają one dla zrozumienia bogatej historii Egiptu. Jak zaznaczył, projekt doskonale wpisuje się w strategię ochrony narodowego dziedzictwa kulturowego, a jednocześnie wspiera rozwój gospodarczy kraju.
Z kolei dr Mohammed Ismail Khaled, sekretarz generalny Najwyższej Rady Archeologicznej, zwrócił uwagę na bezprecedensowe odkrycie – pozostałości starożytnego obozu górniczego, którego wiek oszacowano na ponad trzy tysiące lat. W jego sercu znajdowała się zintegrowana fabryka, której zadaniem było wydobycie złota z żył kwarcowych.
Starożytni Egipcjanie, mimo ograniczonych technologii, wypracowali niezwykle skuteczny proces wydobywczy. Najpierw kruszyli i szlifowali kamienie kwarcowe, następnie oddzielali złoto poprzez filtrowanie i odwadnianie, aż w końcu przetapiali cenny kruszec w specjalnych glinianych piecach. Te zaawansowane, jak na ówczesne czasy, metody świadczą o imponującym poziomie wiedzy technologicznej, jaką posiedli mieszkańcy starożytnego Egiptu.
3000-letni obóz górniczy przy Marsa El Alam: życie w cieniu złotego blasku
Odkrycia nie ograniczały się jednak wyłącznie do samej fabryki. Archeolodzy natknęli się również na pozostałości dawnego osiedla, które stanowiło zaplecze dla pracujących tu górników. Znaleziono ruiny domów mieszkalnych, warsztatów rzemieślniczych, a także miejsca pracy oraz budynki administracyjne. Wśród najciekawszych odkryć znalazły się ruiny rzymskich łaźni oraz pozostałości zabudowań z czasów epoki islamskiej.
Szczególną uwagę badaczy przyciągnęła imponująca kolekcja 628 ostraków – fragmentów ceramiki pokrytych inskrypcjami w trzech różnych językach: hieroglificznym, demotycznym i greckim. Te niepozorne skrawki gliny okazały się niezwykle cennym źródłem wiedzy na temat codziennego życia, administracji i handlu w starożytnym Egipcie.
Oprócz tego odnaleziono również brązowe monety z czasów epoki Ptolemeuszy, terakotowe figurki przedstawiające ludzi i zwierzęta z okresu grecko-rzymskiego, a także niewielkie kamienne posągi dedykowane bogini Bastet i młodemu bóstwu Harpokratesowi.
Nowoczesna symulacja starożytnego miasta: podróż w czasie dla zwiedzających
W ramach projektu, pod nadzorem Mohameda Abdel-Badii, przewodniczącego egipskiego Sektora Archeologicznego, wszystkie odkryte przedmioty zostały starannie udokumentowane, odrestaurowane i przeniesione w bezpieczne miejsce. Co więcej, na terenie o powierzchni sześciu akrów powstała szczegółowa rekonstrukcja starożytnego obozu górniczego. Dzięki niej odwiedzający mogą przenieść się w czasie i wyobrazić sobie życie górników sprzed tysięcy lat.
Na potrzeby turystów i badaczy stworzono również nowoczesne centrum dla zwiedzających. Znajdują się tam interaktywne ekspozycje oraz duże ekrany multimedialne, na których prezentowane są etapy wykopalisk i zdjęcia odkrytych artefaktów, takich jak posągi, naczynia i monety. Dzięki interaktywnym panelom informacyjnym można również zgłębić historię regionu i zrozumieć znaczenie tych odkryć dla dzisiejszej nauki.
Jak podkreśla dr Khaled, projekt nie tylko zabezpieczył cenne zabytki przed zniszczeniem, ale również przyczynił się do głębszego zrozumienia starożytnych technologii wydobywczych. Umożliwił też poznanie społecznych, religijnych i gospodarczych realiów życia górników w przemysłowych miastach starożytnego Egiptu.
To przełomowe odkrycie pokazuje, jak wiele tajemnic skrywają jeszcze egipskie pustynie. Udowadnia również, że starożytni Egipcjanie byli nie tylko mistrzami architektury, ale także zaawansowanej technologii wydobywczej i organizacji społecznej – ich osiągnięcia wciąż budzą podziw współczesnych badaczy.
Źródło: Ministry of Tourism and Antiquities/Facebook
Fot. Ministry of Tourism and Antiquities/Facebook
bdh/cc
