Tag: pospolite ruszenie

Artykuły historyczne Nowożytność Sarmatikon Slider Sztuka wojenna

Polityczna rola koronnego stanu szlacheckiego w czasie podwójnej elekcji 1587 roku

Kiedy w 1586 roku w Wilnie ogłoszono śmierć Stefana Batorego zrodziła się potrzeba obrania na tron krakowski nowego władcy, który poprowadziłby Rzeczpospolitą Obojga Narodów ku mocarstwowej pozycji w regionie. Jednak w czasie bezkrólewia, które rozpoczęło się właśnie wtedy najważniejszą rolę mieli odgrywać nie kandydaci do dziedzictwa Jagiellonów, ale Ci, którzy […]

Artykuły historyczne Nowożytność Sarmatikon Slider Sztuka wojenna

Jazda obrony potocznej za czasów ostatnich Jagiellonów. Organizacja i liczebność

Obrona potoczna to według Małej Encyklopedii Wojskowej dawny system obrony południowo-wschodnich kresów Polski przed najazdami Tatarów, Turków i Wołochów. Opierał się on o stałe oddziały zbrojne zaciągane w ramach wojsk kwarcianych i zamkach pogranicznych, których załogi pełniły funkcji obronne[1]. Z racji uwarunkować terenowych i charakteru prowadzenia działań obronno-zaczepnych w Koronie […]

Artykuły historyczne Nowożytność Polityka Sarmatikon Slider

Polityczna aktywność szlachty koronnej w czasie elekcji Henryka Walezego i Stefana Batorego

Rok 1572 dla Rzeczpospolitej Obojga Narodów stał się rokiem przełomowym. Wraz ze śmiercią Zygmunta Augusta zakończyło się dziedziczne panowanie dynastii jagiellońskiej, a rozpoczęła się era wolnych elekcji, która trwała ponad dwa wieki. Czasy tak wielkich zmian politycznych wymagały dojrzałości od szlachty, która, w pełnym znaczeniu tego słowa, była społeczeństwem XVI-wiecznej […]

Artykuły historyczne Nowożytność Slider

Warszawska wyprawa pospolitego ruszenia 1670 roku

Bezkrólewie po abdykacji Jana Kazimierza znacząco przyczyniło się do podniesienia politycznej aktywności stanu szlacheckiego. Znakiem czasów był jednak fakt, że aktywność taka objawiała się pospolitym ruszeniem. Już jesień 1668 roku przyniosła popisy w niektórych ziemiach, co zwiastowało rychłe pospolite ruszenie elekcyjne[1]. Nie były to jednak czcze pogróżki panów braci. Sejm […]

Artykuły historyczne Nowożytność Slider

Pospolite ruszenie w czasach Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta

Okres odrodzenia, przypadający w Polsce na czasy rządów Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta, przyniosły kolejne zmiany w strukturze sił zbrojnych. Pospolitego ruszenia już nie zwoływano. Karierę robiły oddziały zaciężne i najemne. Zmienił się też stosunek jazdy do piechoty. Piechota przestała spełniać tylko pomocniczą rolę, otrzymała też lepsze uzbrojenie. W armiach […]