Monte Kronio na Sycylii – labirynt krętych i niedostępnych jaskiń wypełnionych gorącymi oparami siarki skrywał prehistoryczne wino liczące 5000 lat i uważane za jedno z najstarszych w Europie i basenie Morza Śródziemnego.
Pierwsi ludzie pojawili się w jaskiniach Monte Kronio już 8000 lat temu. Zostawili po sobie naczynia z epoki miedzi (od początku szóstego do początku trzeciego tysiąclecia p.n.e.) a także różnej wielkości ceramiczne słoiki, dzbanki i miski. W najgłębszych zagłębieniach gór artefakty te często znajdowano leżące pośród ludzkich szkieletów. Archeolodzy spekulują jakie nieznane praktyki religijne mogły wiązać się z tymi artefaktami. Czy wyznawcy tych praktyk poświęcali swoje życie, składając ofiary, aby udobruchać tajemnicze bóstwo, które wdmuchiwało gazy wewnątrz Monte Kronio ? Czy też ci ludzie grzbali w tym miejscu wysokopostawione osoby, blisko tego, co prawdopodobnie uważano za źródło jakiejś magicznej mocy ? Jednym z najbardziej zagadkowych pytań związanych z tym prehistorycznym miejscem było to, co zawierały te naczynia. Jaka substancja była tak cenna, że była w stanie udobruchać bóstwa lub odpowiednio towarzyszyć martwym wodzom i wojownikom podczas podróży do podziemia ? Używając drobnych próbek, zdrapanych z tych starożytnych artefaktów, przeprowadzona w ostanim czasie analiza dała naukowcom zaskakującą odpowiedź: tą substancją było wino. W listopadzie 2012 r. międzynarodowy zespół doświadczonych geografów, speleologów i archeologów ponownie udał się do podziemnego kompleksu jaskiń Monte Kronio, aby udokumentować znajdujące się tam artefakty i pobrać próbki do badań szczegółowych. Naukowcy zdrapali wewnętrzne ściany pięciu ceramicznych naczyń, usuwając z każdego z nich około 100 mg (0,0035 uncji) proszku. W celu scharakteryzowania tych pozostałości organicznych w toku analizy zastosowano najnowocześniejsze techniki chemiczne. Postanowiono zastosować trzy różne metody badań: spektroskopię magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR), mikroskopię elektronową z dyspersją promieniowania rentgenowskiego (SEM / EDX) i spektroskopię w podczerwieni z transformatą Fouriera (ATR FT-IR). Okazało się, że cztery z pięciu dużych słoików z epoki miedzi zawierały pozostałości organiczne. Dwa z nich zawierały tłuszcze zwierzęce i inne przechowywane resztki roślin, dzięki czemu wywnioskowano półpłynny rodzaj gulaszu częściowo wchłaniany przez ścianki słoików. Ale największa niespodzianka kryła się w czwartym słoiku: czyste wino z winogron sprzed 5000 lat. Początkowo naukowcy nie w pełni zrozumieli znaczenie dokonanego odkrycia. Dopiero gdy sprawdzili literaturę naukową na temat napojów alkoholowych w prehistorii, zdali sobie sprawę, że próbki Monte Kronio stanowiły najstarsze znane dotąd wino w Europie i basenie Morza Śródziemnego. Niesamowita niespodzianka, biorąc pod uwagę, że za kolebkę udomowienia winogron i wczesnej uprawy winorośli uważano dotychczas Południową Anatolię i Zakaukazie.
Pod koniec 2017 r. podobne badania, tym razem z wykorzystaniem neolitycznych próbek ceramicznych z Gruzji, jeszcze bardziej przesunęły w czasie odkrycie pierwszego śladu czystego wina gronowego – przypuszczalnie powstało ono 6000 – 5800 lat p.n.e.
Źródło: heritagedaily.com
Zenon Purta
