Badacze uważają, że odkryty wrak u wybrzeży Kenii był częścią flotylli, która towarzyszyła ostatniemu rejsowi portugalskiego odkrywcy
Archeolodzy twierdzą, że wrak u wybrzeży Kenii mógł być statkiem z jednej z pionierskich wypraw Vasco da Gamy na Ocean Indyjski 500 lat temu. Szczątki statku, które zostały odkryte w pobliżu kenijskiego miasta Malindi w 2013 roku, są jednymi z ośmiu znanych portugalskich wraków statków z tego okresu w tym rejonie.
Badacze sądzą, że może to być São Jorge, który zatonął w 1524 roku, choć jego identyfikacja nie jest pewna. Jeśli wrak to São Jorge, byłby to najwcześniejszy europejski wrak na Oceanie Indyjskim, ale nie wiemy tego na pewno – powiedział Filipe Castro, archeolog morski z Uniwersytetu w Coimbrze w Portugalii i główny autor nowego badania opisującego ostatnie prace.
Według badań opublikowanych 18 listopada w Journal of Maritime Archaeology, Castro i jego koledzy mają teraz nadzieję zweryfikować tożsamość wraku, częściowo poprzez przeprowadzenie badań archeologicznych raf koralowych, które rozciągają się na północ od Malindi do Ras Ngomeni w Kenii – odległość około 25 kilometrów.
Wrak leży około 500 metrów od brzegu, na głębokości około 6 metrów. Niewiele z nich można zobaczyć wśród koralowców na dnie morskim, ale Castro i inni nurkowie odkryli drewno z kadłuba i ramy statku w dwóch rowach archeologicznych, które wykonali w zatopionym miejscu.
Vasco da Gama był portugalskim podróżnikiem i przywódcą pierwszej ekspedycji z Portugalii do Indii. W 1497 roku jego statek jako pierwszy okrążył Przylądek Dobrej Nadziei na południowym krańcu Afryki. Portugalski odkrywca odbył jeszcze trzy podróże na tym szlaku.
Ostatnia odbyła się w 1524 roku. Da Gama został ponownie wysłany do Indii, gdzie założono kolonię portugalską. Jego misją była walka z korupcją, ale zmarł na malarię kilka miesięcy po przybyciu do Koczinu. Najpierw pochowano go właśnie tam, ale w 1539 roku jego szczątki zostały zwrócone Portugalii i pochowane w grobowcu w klasztorze Mosteiro dos Jerónimos pod Lizboną.
São Jorge był jednym z około 20 statków, które dołączyły do da Gamy w jego ostatnim rejsie w 1524 roku, ale zatonął na krótko przed jego śmiercią. Nowe badania sugerują, że był to jeden z dwóch wczesnych portugalskich statków, które zatonęły w pobliżu Malindi.
Jeśli uda się potwierdzić, że wrak w pobliżu Malindi to São Jorge, będzie miał znaczącą wartość historyczną i symboliczną jako fizyczne świadectwo obecności trzeciej armady Vasco da Gamy na wodach kenijskich – powiedział Castro w oświadczeniu w kwietniu tego roku. Myślę, że to wyjątkowy wrak statku – powiedział dla Live Science. – To jest skarb.
Władze Kenii były zainteresowane wrakiem statku Malindi, jak powiedział Castro, a miejsce to może zostać zagospodarowane jako podwodne muzeum. Wrak został odkryty w 2013 roku przez Caesara Bita, archeologa podwodnego z National Museums of Kenya, który wydobył sztabki miedzi i kły słonia z zatopionego miejsca. Bita pomaga teraz koordynować trwające badania.
Konieczne będą jednak dalsze badania archeologiczne, aby ustalić, czy był to jeden ze statków da Gamy. To wrak, który woła o ochronę, szacunek i troskę, zanim jego historia zniknie na zawsze – powiedział dla Live Scence Sean Kingsley, archeolog morski i redaktor magazynu Wreckwatch.
Źródła:
- Castro F., C. Bita, J. Pissarra, B. Frabetti, The Ngomeni Shipwreck and Portuguese Indian Route Ships, link.springer.com [dostęp: 26.11.2024].
- Tom Metcalfe, ’It is a treasure’: Wreck off Kenyan coast may be from Vasco da Gama’s final voyage, Live Science [dostęp: 26.11.2024].
Fot. Obraz Vasco da Gama, około 1460-1524, autor: António Manuel da Fonseca, 1838, Narodowe Muzeum Morskie w Londynie
