Tego dnia 1666 roku miała miejsce bitwa pod Mątwami
Bitwa pod Mątwami to starcie podczas tzw. rokoszu Lubomirskiego. Był to bunt części szlachty wobec prób wzmocnienia władzy królewskiej na wzór francuski. Zwaśnione strony nie mogąc dojść do porozumienia, były przekonane o tym, że do swoich racji przekonają już tylko na polu walki.
Przeczytaj więcej o bitwie i o tym, jak do niej doszło:
W bitwie po jednej stronie stanęły oddziały wierne królowi Janowi Kazimierzowi w sile około 20 tysięcy żołnierzy. Po drugiej wojska, które wsparły buntownika, czyli marszałka Jerzego Lubomirskiego liczące około 16 000.
Rzeka Noteć
12 lipca obie armie spotkały się przy przeprawie przez rzekę Noteć w rejonie Mątew. Następnego dnia król rozkazał przeprawić się oddziałom przez rzekę by zdobyć przyczółek. W tym samym czasie, na innym odcinku pod osłoną mgły, wojska litewskie liczące kilkaset koni, przeprawiły się niepostrzeżenie na drugi brzeg. Nieliczne oddziały rokoszan napotkane przez oddziały litewskie pokonano, lecz nie poszły w rozsypkę.
Niestety hetman litewski Pac wolał poczekać na wojska koronne i nie wykorzystał zaskoczenia, uderzając na zaskoczone oddziały Lubomirskiego. Nieznajomość terenu, jak i brak strategicznego oglądu sytuacji spowodowały, że król postanowił przerzucić wszystkie siły na drugi brzeg. Przeprawa odbyła się bez ładu i składu.
Gdy część armii królewskiej znajdowała się na drugim brzegu, dowódcy byli jeszcze po przeciwnej stronie. Dodatkowo, ustawiając do walki wojsko, Sobieski popełnił błąd. Ustawił jazdę przed dragonią, która w późniejszym ferworze walki została zwyczajnie stratowana. Rokoszanie mimo litewskiego zaskoczenia, utrzymali pozycje.
W momencie, gdy jazda Sieniawskiego i Sobieskiego zaczęła się przeprawiać, zaczęli mieszać się z dragonami. Następnie wychodząc w tym zamieszaniu przed ich szyki, rokoszanie ruszyli do natarcia. Atak całkowicie zaskoczył armię królewską. Wprawdzie atak został zatrzymany na lewym skrzydle, ale cały ciężar bitwy przeniósł się na jej prawe skrzydło. I tam miał decydujące znaczenie.
Rozbicie jazdy
Gdy królewska jazda została rozbita dowództwo dało sygnał do odwrotu wywołując tym samym spore zamieszanie. Cofające się oddziały wpadły w stojący z tyłu dragonów, nie pozwalając im tym samym otworzyć ogień do nacierającego wroga. Sobieski widząc nadciągającą klęskę, próbował ratować sytuację i na czele dwóch chorągwi ruszył do ataku.
Jednak jego szarża została odepchnięta i musiał się ratować ucieczką. Widząc taki obrót spraw, jazda litewska nie czekając, również rzuciła się do ucieczki przez rzekę. W centrum zostali tylko dragonii i to na nich spadł cały impet walki. Król próbował jeszcze iść im z pomocą, ale chaos na przeprawie nie pozwolił wyjść z jakimkolwiek uderzeniem.
Widząc to, ostatecznie król rozkazał odwrót, pozostawiając tym samym na drugim brzegu pozostałe oddziały. Żołnierze pod wodzą Lubomirskiego nie szczędziły żołnierzy królewskich i w zemście wymordowali kilka tysięcy jeńców. W bitwie tej życie straciło około 4 000 doświadczonych żołnierzy służących jeszcze w bitwach pod Czarnieckim.
W wyniku tej bitwy król musiał zawrzeć ugodę w Łęgonicach, na mocy której wyrzekał się prób wprowadzenia w Polsce elekcji za życia króla.
Zatrudnijcie korektora.