Naukowcy prowadzący badania nad Doliną Prądnika na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego są bliscy odkrycia odpowiedzi na to jaki obiekt wznosił się w tamtym miejscu ponad 700 lat temu.
Krakowscy badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczęli swoje archeologiczne prace w 2016 roku. Dotychczasowe wyniki skłaniają historyków do wysunięcia hipotezy, że na tamtejszym wapiennym wzgórzu wznosił się zamek ufundowany przez księcia śląskiego Henryka Brodatego w 1228 roku. Na podstawie źródeł utożsamiano go z nazwą „Skała” czy „Scala”. Nie jest ona jednak jedyną ani najbardziej przekonywującą środowisko historyków.
Biuro Prasowe Uniwersytetu Jagiellońskiego w swej nocie podało, że: „Jest jeszcze jeden odosobniony pogląd, który zakłada, że na tym wzniesieniu istniał niewymieniony w źródłach zamek Leszka Czarnego lub Henryka IV Probusa”. Aczkolwiek obecny kierownik prac archeologicznych, dr Michał Wojenko, podkreślił, że hipoteza ta nie ma raczej 100% uzasadnienia w ustalonych faktach. Druga z hipotez zakłada, że w tym miejscu znajdował się klasztor klarysek związany z osobą błogosławionej Salomei, pierwszej klaryski na ziemiach polskich. Przywilej fundacyjny klasztoru miał wydać książę krakowsko-sandomierski Bolesław V Wstydliwy w 1257 roku. W późniejszym czasie klaryski ze Skały przeniesiono do Krakowa. Bowiem na przełomie XIII i XIV stulecia w rejonie Jury Krakowsko-Częstochowskiej toczyły się walki książąt dzielnicowych o tron krakowski.
„Prowadząc badania na obecną chwilę staramy się nie opowiadać za żadną z tych hipotez. W świetle dotychczas uzyskanych wyników z całą pewnością najbardziej prawdopodobna jest ta klasztorna” – podkreślił dr Wojenka. Uwagę zwrócił ponadto, że na tamtejszym obszarze w XVIII wieku powstał pewien zespół architektoniczny, który określa się mianem pustelni błogosławionej Salomei. Dodatkowo za hipotezą o warownym klasztorze sióstr klarysek z XIII wieku przemawiają odnalezione ślady związane z budownictwem średniowiecznym jak między innymi sklepienia piwnic. Zbadano również ceramikę, sprzączki, groty do kusz, które wydobyto z ziemi podczas wykopalisk. Wydatowana została na przełom XIII i XIV wieku.
Dr Wojenka przypomniał jeszcze jedną ważną przesłankę, która mogłaby sugerować, iż na wzgórzu stał klasztor. Ujął to następującymi słowami: „Krótko mówiąc, wiele wskazuje na to, że obiekt został zniszczony w wyniku najazdu zbrojnego, zapewne około przełomu XIII i XIV stulecia. Jest to zresztą kolejny trop sugerujący klasztorną funkcję miejsca w średniowieczu. W późniejszych, bo spisanych dopiero w wieku XVII aktach procesu beatyfikacyjnego Salomei, wspomniano bowiem o najeździe oraz o mordach i gwałtach, jakich doświadczyć miały klaryski. Kilka z nich miało nawet rzucić się do studni, aby nie zostać pohańbionym”.
Pracę archeologiczne mają być kontynuowane w przyszłym roku.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl
Fot. Zamek w Ojcowie – Wikimedia Commons
Ewelina Kazienko