Banknot okupacyjny o nominale 500 zł, czyli tzw. góral, skąd nazwa "akcja góral"

12 sierpnia 1943 roku miała miejsce akcja „Góral”

Tego dnia 1943 roku miała miejsce akcja „Góral”

Akcja „Góral” to najgłośniejsza akcja zbrojna polskiego podziemia podczas okupacji niemieckiej. Żołnierze Oddziału Dyspozycyjnego Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej napadli na bankowóz Banku Emisyjnego z pieniędzmi o wartości 106 mln złotych.

Przygotowania do trwającej 2 minuty akcji, trwały 14 miesięcy. Atak na samochód miał miejsce przy ul. Senatorskiej, między Miodową a Placem Zamkowym. Operacja swoją nazwę wzięła od banknotu o nominale 500 zł, emitowanych przez Generalne Gubernatorstwo, na którym widniał wizerunek polskiego górala.

Kwadrans po jedenastej na ul. Senatorskiej pojawiła się niemiecka ciężarówka z pieniędzmi. Żołnierze bardzo dokładnie wszystko zaplanowali, dlatego też jeden pas był zablokowany przez wóz, a gdy ciężarówka chciała go wyminąć, to pod koła prawie wpadł wózek ze skrzyniami, który pchał pchor. Zbigniew Skoworotka.

To zajście było sygnałem do ataku.

Z pojazdu blokującego jeden z pasów, wyskoczyli dwaj żołnierze i ostrzelali eskortę. W tym czasie do akcji włączyli się pozostali żołnierze, przejmując ciężarówkę. Błyskawiczna akcja pozwoliła szybko ruszyć w umówione miejsce. Zdobyte worki z gotówką ukryli w zakonspirowanym punkcie AK przy ul. Sowińskiego 30 na Woli.

Po dokładnym przeliczeniu okazało się, że w ręce Armii Krajowej trafiło 106 mln złotych. Pieniądze zostały przeznaczone na zakup broni. Akcja swoją nazwę zawdzięcza 500 zł banknotom z wizerunkiem „Górala”.

Straty po stronie polskiej to dwóch rannych, poległo też trzech pracowników Banku Emisyjnego, zaś czterech innych odniosło rany. Straty strony niemieckiej to sześciu ludzi eskorty, dwóch policjantów zastrzelonych na Senatorskiej i oficer Wehrmachtu (według policji zginęło sześciu Niemców i tylu samo zostało rannych).

Nieszczęśliwie, zabici podczas akcji Polacy spowodowali, że Niemcy byli zdezorientowani i do końca nie wiedzieli, czy to była akcja zbrojna akcja „podziemia” czy zwykły napad rabunkowy. Taki obrót spraw spowodował, iż okupanci nie szukali odwetu na ludności cywilnej.

Niemcy za wskazanie winnych napadu, obiecywali nagrodę w wysokości 5 milionów złotych.

Była to prawdopodobnie najlepiej przygotowana i zrealizowana akcja przez Armię Krajową.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*