Tego dnia 1956 roku rozpoczęły się badania nad sztuczną inteligencją (AI) podczas tzw. warsztatów Dartmouth
W czerwcu 1956 roku rozpoczęły się tzw. warsztaty Dartmouth (Dartmouth Summer Research Project on Artificial Intelligence), które rozpoczęły badania nad sztuczną inteligencją (AI) i są uważane za jej początek jako dziedziny. Zaznaczmy wyraźnie: nie był to początek AI jako takiej, a początek badań nad nią. To wydarzenie jest symbolicznie traktowane jako narodziny dyscypliny badań nad AI (pol. SA).
Czym właściwie jest sztuczna inteligencja i kiedy powstała?
Powszechnie mówi się, że sztuczna inteligencja (AI – artificial intelligence) to taka inteligencja, którą demonstruje maszyna. Wyobrażasz ją sobie jako robota, który wyglądem przypomina człowieka i tak się zachowuje. Faktycznie jednak AI to dziedzina nauki i technologii, która zajmuje się tworzeniem takich systemów, które są zdolne do wykonywania takich samych zadań, jak człowiek – czyli takich, które wymagają ludzkiej inteligencji.
Na co dzień korzystamy z tego typu technologii np. w aplikacjach, takich jak wyszukiwarka Google czy jej autouzupełnianie na podstawie naszych poprzednich wyszukiwani, w sugestiach muzyki na YouTubie czy seriali na Netflixie, w chatbotach w sklepach internetowych przy obsłudze klienta czy nawet kasach samoobsługowych w marketach.
Zadaniem AI jest stworzenie takich mechanizmów, które odtworzą aspekty ludzkiej inteligencji, będą rozpoznawać jej wzorce, uczyć się, wyciągać wnioski, podejmować decyzje i rozwiązywać problemy.
Początki AI są związane z pierwszymi komputerami elektromechanicznymi, a więc z okresem II wojny światowej. Wtedy brytyjski matematyk, Alan Turing i jego zespół wykorzystali taki komputer, aby złamać kod Lorenza. Ten kod używało dowództwo niemieckiej armii, aby przesyłać sobie zaszyfrowane wiadomości.
Ten sam matematyk pracował później nad rozwikłaniem szyfrów Enigmy, nad którą jeszcze przed nim pracowali polscy matematycy: Marian Rejewski, Henryk Zygalski i Jerzy Różycki. W 1949 roku Turing stworzył raport (nieopublikowany), w którym opisał ideę uczenia sieci sztucznych neuronów. Były to początki AI, którą znamy dzisiaj.
Natomiast pierwszy raz podjęto się badań nad AI dopiero w 1956 roku.
Pierwsze badania nad sztuczną inteligencją (AI) – warsztaty w Dartmouth
Dokładna data trwania warsztatów w Dartmouth nie jest pewna, ale nie jest to najważniejsze. Nie była to oficjalna konferencja naukowa, a raczej burza mózgów naukowców, którzy byli zainteresowani tematem i widzieli potrzebę dyskusji na temat rozwoju AI.
Rozpoczęła się prawdopodobnie 18 lub 19 czerwca 1956 roku i trwała 6-8 tygodni. Zaplanowali i zrealizowali ją przede wszystkim:
- John McCarthy,
- Marvin Minsky,
- Nathaniel Rochester
- i Claude Shannon,
pod pełną nazwą Dartmouth Summer Research Project on Artificial Intelligence. Oprócz nich, przynajmniej przez pewien czas w warsztatach uczestniczyli także:
- Ray Solomonoff,
- Oliver Selfridge,
- Allen Newell,
- Herbert A. Simon,
- Trenchard More,
- Arthur Samuel.
Jeszcze w 1955 roku John McCarthy, wówczas adiunkt matematyki w Dartmouth College, postanowił zorganizować grupę, aby wyjaśnić i rozwinąć idee dotyczące myślących maszyn. Wybrał on wtedy nazwę „Sztuczna inteligencja” dla tej nowej dziedziny.
McCarthy zwrócił się do Fundacji Rockefellera z prośbą o fundusze na letnie seminarium w Dartmouth dla około 10 uczestników. W czerwcu on i Claude Shannon, założyciel teorii informacji w Bell Labs, spotkali się z Robertem Morisonem, dyrektorem ds. Badań biologicznych i medycznych, aby omówić pomysł i możliwe finansowanie.
2 września 1955 roku formalnie zaproponowano projekt przez: McCarthy’ego, Marvina Minsky’ego, Nathaniela Rochestera i Claude’a Shannona. We wniosku wprowadzono termin „sztuczna inteligencja”. Propozycja dotyczy komputerów, przetwarzania języka naturalnego, sieci neuronowych, teorii obliczeń, abstrakcji i kreatywności.
Po wydarzeniu pozostały notatki uczestników, stąd wiemy, że rozpoczęły się prawdopodobnie 18 czerwca. Nie wszyscy jednak uczestniczyli w nich przez cały czas, stąd rozbieżność w informacjach, ile właściwie trwały warsztaty.
Ale istotniejsze jest to, co na tych warsztatach ustalono.
Naukowcy mieli całe najwyższe piętro Wydziału Matematyki Dartmouth dla siebie. Przez większość dni powszednich spotykali się w głównej klasie matematyki, gdzie prowadzono dyskusję koncentrującą się na jego pomysłach lub odbywała się po prostu ogólna dyskusja.
Nie był to ukierunkowany projekt badawczy w dzisiejszym rozumieniu. Dyskusje obejmowały wiele tematów, ale uważa się, że kilka kierunków zostało zainicjowanych właśnie przez te warsztaty:
- powstanie metod symbolicznych,
- systemy skoncentrowane na ograniczonych domenach (wczesne systemy eksperckie),
- systemy dedukcyjne kontra systemy indukcyjne.
Jeden z uczestników, Arthur Samuel, powiedział, że: „to było bardzo interesujące, bardzo stymulujące, bardzo ekscytujące”. Uczestnicy warsztatów Dartmouth, z których większość była wówczas jeszcze na początku kariery akademickiej, praktycznie wszyscy, stali się znanymi na całym świecie ekspertami w dziedzinie sztucznej inteligencji.
Znaczenie AI
Z okazji 50. rocznicy tego wydarzenia w dniach 13-15 lipca 2006 roku odbył się kongres zatytułowany „The Dartmouth Artificial Intelligence Conference: The Next 50 Years” – AI@50, upamiętniający powstanie sztucznej inteligencji jako dyscypliny badawczej.
Od czasu warsztatów Dartmouth, badania nad sztuczną inteligencją tylko się rozwijały, a AI ewoluowała. W latach 60. i 70. powstały pierwsze systemy, które wykorzystywały wiedzę ekspertów do podejmowania decyzji w konkretnych dziedzinach. W latach 80. i 90. skupiono się na tworzeniu systemów uczących się, takich jak sieci neuronowe i algorytmy genetyczne. Wraz z rozwojem technologii komputerowych i wzrostem mocy obliczeniowej, możliwości AI znacznie się rozszerzyły.
W ostatnich latach jej zastosowanie jest coraz bardziej powszechne. AI znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak medycyna, przemysł, finanse, transport, edukacja i wiele innych. Jest wszędzie i coraz bardziej wpływa na nasze życie. Każdego dnia staje się coraz bardziej zaawansowana i skuteczna.
Obecnie, zaawansowane systemy AI wykorzystują deep learning, które opiera się na sieciach neuronowych o wielu warstwach. Dzięki temu, AI jest w stanie przetwarzać ogromne ilości danych i rozpoznawać złożone wzorce, co przyczynia się do coraz bardziej zaawansowanych aplikacji.
