Historia w zasięgu ręki
Stanisław Jan Jabłonowski swój talent wojskowy wykuwał podczas wszystkich wojen, które prowadziła Rzeczpospolita w II połowie XVII wieku. Był towarzyszem broni i przyjacielem Jana Sobieskiego. Wydaje się, że postać Jabłonowskiego została trochę zapomniana właśnie za sprawą Lwa Lechistanu, w którego cieniu Jabłonowski pozostawał. Jednak Jabłonowski miał na swoim koncie sukcesy […]
Część III: Zawiedzione ambicje Rzeczpospolita i Szwecja w 1635 roku Opromieniony chwałą wybawcy Smoleńska, król wrócił do Rzeczpospolitej, gdzie czekały go nowe wyzwania. Rozejm zawarty ze Szwecją w Altmarku w 1629 roku w zbliżał się ku końcowi. Był to rozejm dla Rzeczpospolitej upokarzający i negatywnie wpływający na jej gospodarkę, głównie […]
Część II: Wybawca smoleńska Reformy wojskowe? Zanim wraz z królem udamy się pod Smoleńsk, trzeba pochylić się nad jedną kwestią. Jak wyglądały „reformy” wojskowe Władysława IV. W literaturze przedmiotu utarło się, że Władysław IV Waza wprowadził wyraźny podział na wojska autoramentu narodowego (husaria, jazda kozacka, piechota polsko-węgierskie) oraz autoramentu cudzoziemskiego […]
Część I: Kształtowanie wojownika Rośnij, rośnij, Władysławie! Głos twój ludy w krąg szanują – i dla sławy twojej prawie sto ci koron wszędy kłują Ivan Gundulić, Osman Bawiący w 1636 roku w Rzeczpospolitej nuncjusz Honoriusz Visconti takimi słowami opisywał Władysława IV Wazę: „Lubo z przyrodzenia jest żywego temperamentu, ma jednak […]
Przemiany w wojskowości i wojny z Moskwą. W historiografii utarło się, że Batory dokonał reform wojskowych. Wydaje się jednak, że jest to pewna nadinterpretacja, bowiem przemiany w wojskowości Rzeczpospolitej zachodziły już od czasów ostatnich Jagiellonów. Batory zaimplementował pewne rozwiązania, które miały miejsce już za panowania Zygmunta Augusta. Mitem jest twierdzenie, […]
Patrząc na historię Rzeczpospolitej Obojga Narodów oraz na jej krajobraz nie sposób zwrócić uwagi na folwarki szlacheckie. Tzw. gospodarka folwarczno-pańszczyźniana była ekonomiczną podstawą funkcjonowania szlachty w Rzeczpospolitej. W starszej historiografii utarło się również, że po wschodniej stronie Łaby dominowała tylko i wyłącznie gospodarka folwarczno-pańszczyźniana, natomiast na zachód od tej rzeki […]
Jan Skrzetuski, czyli jeden z dwóch najważniejszych bohaterów Ogniem i Mieczem jest jedną z bardziej znanych postaci literackich w Polsce. Sienkiewicz wykreował tego porucznika husarskiego na wzór rycerza idealnego – odważnego i szlachetnego chrześcijanina, który gotów jest się bić za ojczyznę i świętą wiarę rzymską. Bolesław Prus z pewnym przekąsem […]
Jest to pierwszy z czterech artykułów z serii „Na odsiecz Wiedniowi”. W tym wywodzie przybliżę czytelnikowi co skłoniło Jana III Sobieskiego do udzielenia pomocy stolicy Cesarstwa. Dlaczego wojska koronne znalazły się pod Wiedniem i jak wyglądała skomplikowana sytuacja polityczna z lat 1676-1683. Zagrożenie osmańskie w Europie Środkowo-Wschodniej w II połowie […]