Czy wiesz, że pierwotnie wieża Eiffla była czerwona?
Pierwotny kolor wieży Eiffla różnił się od dzisiejszego. Żelazna konstrukcja, jeden z najsłynniejszych zabytków Francji, pierwotnie była czerwona. Czy wiesz, jak na przestrzeni lat zmieniały się kolory wieży Eiffla?
Wieża Eiffla – historia i ciekawostki
Wieża Eiffla (fr. la tour Eiffel) to zabytek w Paryżu nad Sekwaną na końcu Pola Marsowego i jeden z najbardziej znanych i odwiedzanych zabytków Francji. Powstała w latach 1887-1889, a jej nazwa pochodzi od nazwiska inżyniera Gustave’a Eiffla.
Jest symbolem Paryża i przez wielu jest postrzegana jako jeden z nieklasycznych cudów świata. Jest jednym z najczęściej odwiedzanych zabytków na świecie, na który należy zakupić bilet wstępu. 28 listopada 2002 roku Wieża Eiffla powitała 200-milionowego gościa.
Wieża została zaprojektowana przez inżynierów Maurice’a Koechlina i Émile’a Nouguiera, dwóch współpracowników Gustave’a Eiffla, i została zbudowana z okazji Wystawy Powszechnej w Paryżu w 1889 roku.
Rok 1889 nie został wybrany przypadkowo: była to 100. rocznica wybuchu rewolucji francuskiej.
Na pierwszym poziomie znajduje się wystawa o wieży Eiffla ze zdjęciami, obrazami i informacjami. Na szczyt wieży Eiffla można dostać się windą (schody nad drugim poziomie nie są dostępne dla zwiedzających). Tablice informacyjne wskazują, które budynki widać z Wieży Eiffla. Wieża Eiffla ma 317 metrów wysokości na szczycie masztu, nie licząc anten telewizyjnych. Waży 7300 ton (bez fundamentu).
W zależności od temperatury otoczenia wysokość wieży może zmienić się o 15 cm z powodu rozszerzania się lub kurczenia metalu!
Po wybudowaniu Wieża Eiffla była najwyższą wieżą na świecie i obok wież telewizyjnych przez 126 lat pozostawała najwyższą wieżą w Europie.
Budowa, strajki i pierwotny kolor wieży Eiffla
Początkowo Gustave Eiffel – ówczesny mistrz architektury kutego żelaza – sądził, że jego budowa zajmie dwanaście miesięcy. W rzeczywistości jednak budowa trwała dwa razy dłużej. Faza budowy, która rozpoczęła się 28 stycznia 1887 roku, zakończyła się dopiero pod koniec marca 1889 roku, ale było to w samą porę na oficjalne otwarcie Wystawy Światowej w 1889 roku.
Pomnik kosztował w sumie 1,5 miliona franków więcej, niż początkowo zakładano. Na budowie liczba pracowników nigdy nie przekroczyła 250. Powodem tego jest fakt, że większość prac została już wcześniej wykonana w fabrykach Eiffla, w Levallois-Perret.
Z 2,5 miliona nitów w wieży tylko 1 050 846 zostało umieszczonych na placu budowy, co stanowi około 42% całości. Większość części została zmontowana na ziemi w fabrykach Levallois-Perret, w pięciometrowych kawałkach.
Na placu budowy zostały one następnie zastąpione nitami. Na potrzeby projektu pięćdziesięciu inżynierów spędziło dwa lata na rysowaniu 5300 rysunków detali wieży Eiffla. Wykonano szkic każdego z 18 038 kawałków kutego żelaza na wieży Eiffla.
Wybierając kute żelazo jako materiał budowlany, wieża jest odporna na warunki meteorologiczne i zmęczenie metalu i powinna być w stanie przetrwać jeszcze kilka stuleci.
Na placu budowy w pierwszej kolejności ustawiono cztery betonowe cokoły, które miały podeprzeć cztery nogi. Było to konieczne, aby rozłożyć nacisk na ziemię. Montaż metalu rozpoczął się 1 lipca 1887 roku.
Do wysokości 30 metrów elementy były podnoszone za pomocą dźwigu. Na wysokości od 30 do 45 metrów zbudowano 12 drewnianych rusztowań. Powyżej wysokości 45 metrów zbudowano nowe rusztowania, które zostały przymocowane do 70-tonowych belek pierwszego piętra. Potem połączono belki z czterema krawędziami, na pierwszym piętrze. Połączenie to zostało ukończone 7 grudnia 1887 roku.
Strajki w trakcie budowy
Do budowy drugiego piętra trzeba było ponownie wykonać rusztowania. We wrześniu 1888 roku, kiedy wybudowano już drugie piętro, robotnicy rozpoczęli strajk. Nie zgadzali się na godziny pracy: 9 godzin dziennie zimą i 12 godzin dziennie latem, a także uważali, że płace są zbyt niskie w obliczu ryzyka, jakie ponosili.
Eiffel wskazał, że ryzyko nie różni się na wysokości 50 metrów od ryzyka na wysokości 200 metrów. I choć pracownicy byli już lepiej opłacani niż średnia w tamtym czasie, to postulat podwyżki został zaspokojony.
Trzy miesiące później wybuchł kolejny strajk, ale tym razem kierownictwo było nieugięte i odmówiło jakichkolwiek negocjacji. Na budowie pracowało łącznie 250 hutników. Niezwykłe jak na tamte czasy było to, że ani jeden robotnik nie stracił życia podczas budowy.
Zginął tylko robotnik, który wspiął się na wieżę ze swoją narzeczoną poza godzinami pracy. Kiedy budynek został ukończony, trzeba było zadbać o możliwość zwiedzania trzeciego piętra. Windy Backmanna, które pierwotnie były planowane w projekcie zgłoszonym do konkursu w maju 1886 roku, zostały odrzucone przez jury. Eiffel skorzystał więc z trzech nowych dostawców: Roux-Combaluzier et Lepape, amerykańskiej firmy Otis i Léon Edoux.
31 marca wnętrza wieży nie były jeszcze ukończone. Ekipa budowlana wciąż była zajęta pracą na każdym piętrze. Wieża została więc otwarta dla publiczności 15 maja 1889 roku.
W 1889 roku pierwotny kolor wieży Eiffla był czerwony. Pierwszym kolorem była czerwień wenecka, pochodząca od farby antykorozyjnej pierwotnie nałożonej na wszystkie elementy budowli podczas wstępnego montażu w warsztacie Eiffla w Levallois-Perret.
W marcu 1889 roku wieża została pokryta grubą warstwą czerwono-brązowej farby.
Pierwotny kolor wieży Eiffla i pozostałe 6 kolorów budowli
W 1887 i 1889 roku w warsztacie, jeszcze przed montażem części, wszystkie elementy pokryto farbą w kolorze czerwieni weneckiej. Jeszcze w 1889 roku nałożenie bardzo grubą warstwę czerwono-brązowej farby.
W 1892 roku Wieża Eiffla zmieniła kolor na ochrowo-brązowy. W 1899 roku w 5 warstwach nałożono farby w odcieniach od żółto-pomarańczowego u podstawy do jasnożółtego u góry. To właśnie wówczas przyjęto 7-letni cykl odnawiania lakieru.
W latach 1907, 1917 (opóźnienie z powodu wojny), 1924, 1932, 1939, 1947 odświeżano pokrycie kolorem żółto-brązowym. W latach 1954-61 wieża Eiffla zyskała nowy kolor: brązowo-czerwony.
Od 1968 roku kolorem Wieża Eiffla jest brązowy. Został wybrany ze względu na jego harmonię z paryskim pejzażem miejskim. Został nałożony w trzech cieniowanych odcieniach, z najciemniejszym na dole i najjaśniejszym na górze.
Źródło: toureiffel.paris
Fot. Obraz Georges’a Garena namalowany w 1889 roku/fotografia wieży Eiffla, źródło: Wikimedia Commons
