Piękna bestia. Zbrodnie SS-Aufseherin Irmy Grese, Daniel Patrick Brown
Zbrodnie nazistów zawsze będą nas zadziwiać swoim okrucieństwem. A kiedy są popełniane przez kobiety to już nie mieszczą się w granicach ludzkiego pojęcia.
Daniel Patrick Brown jest amerykańskim profesorem historii, uznanym autorytetem w temacie Holokaustu, a szczególnie obozów koncentracyjnych w trakcie II wojny światowej. W swych badaniach skupia się na kwestii wcześniej przez historyków zaniedbywanej, czyli na kobietach-strażnikach obozowych.
Książka Piękna bestia opowiada historię Irmy Grese młodej strażniczki, która dręczyła tysiące kobiet w kilku obozach koncentracyjnych, m.in. Bergen-Belsen i Auschwitz. Jak to się stało, że piękna, młoda dziewczyna przerodziła się w prawdziwą, bezlitosną bestię? Co skłoniło ją do takich czynów? Czy można na to odpowiedzieć w racjonalny sposób? Nad tymi kwestiami pochyla się Brown w niniejszej publikacji.
Autor we wstępie zarysowuje działalność kobiet w III Rzeszy. Wskazuje, że chociaż ich rola, od zarania reżimu nazistowskiego była drugorzędna to po odwróceniu się na niekorzyść Niemców losów wojny, znacznie wzrosła ich liczba jako strażniczek w systemie obozów koncentracyjnych. W kolejnej części zaznacza, że ze względu na małą liczbę źródeł trudno przedstawić jej dokładną biografię. Zatem w kolejnych rozdziałach, na podstawie rzetelnie opracowanych informacji zostają przedstawione fakty z życia Irmy Grese od lat dojrzewania, poprzez udział w szkoleniach w strukturach nazistowskich, „pracę” w obozach aż do jej osądzenia i egzekucji. Brown na podstawie jej życiorysu próbuje wyjaśnić sobie i czytelnikom motywy, którymi kierowała się podczas zbrodniczej działalności oraz uczyniły ją niezwykle podatną na nazistowską indoktrynację.
Warto dodać, że z postacią może zaznajomić się osoba, która na ten temat ma niewielką wiedzę. Na początku książki podano najważniejsze terminy i pojęcia związane z życiem obozowym. Co ciekawe i warte uwagi w aneksie umieszczono wiersze Irmy Grese i jej listy z więzienia oraz „List otwarty do Irmy Grese”, autorstwa ocalałej z Holokaustu Batshevy Dagan, która w obozie osobiście zetknęła się ze strażniczką. Na końcu znajdziemy bogaty spis bibliograficzny literatury zagranicznej, jak i najważniejsze pozycje w języku polskim.
Nigdy chyba nie będzie przesytu książek związanych z historią katów i ofiar obozów koncentracyjnych. Praca Browna rozprawia się z mitem, że tylko mężczyźni mogli wyrządzić ekstremalne zło. Pokazuje, że bez względu na płeć, wiek czy wykształcenie można stać się wyrachowanym mordercą. Skrupulatne badania i zestawienie nowych informacji przez autora czynią Piękną bestię ważną pozycją, która pomaga choć trochę zrozumieć rolę kobiet w nazistowskich Niemczech.
Ocena recenzenta: 6/6
Wydawnictwo Replika
Piotr Burak
