Dzięki badaniom koprolitów, odkryto stan środowiska jelitowego w starożytnej Japonii
Badania japońskich badaczy ujawniły stan środowiska jelitowego w starożytnej Japonii. Analiza DNA z prastarych odchodów dostarczyła archeologom istotnych informacji na temat życia i zdrowia ludzi z okresu Jomon, wskazując na podobieństwa w mikroorganizmach i wirusach obecnych zarówno w jelitach pradawnych, jak i współczesnych Japończyków.
Dzięki badaniom koprolitów starożytnych Japończyków, z okresu od 5500 do 7000 lat temu, badacze odnotowali współistnienie wirusów i mikroorganizmów w środowisku jelitowym Jomon, sugerując, że koprolity mają potencjał ujawniania długoterminowych trendów współewolucji gospodarza z wirusami.
Badania koprolitów starożytnych Japończyków
DNA z pradawnych odchodów może dostarczyć archeologom nowych wskazówek dotyczących życia i zdrowia pradawnych Japończyków, którzy żyli tysiące lat temu, jak wynika z badania opublikowanego w czasopiśmie PLOS ONE autorstwa Luca Nishimura i Ituro Inoue z National Institute of Genetics w Japonii, Hiroki Oota z The University of Tokyo, Mayumi Ajimoto z Wakasa History Museum i ich współpracowników
Z najnowszych badań wynika, że zawartość jelit pradawnych Japończyków nie różniła się znacząco od zawartości jelit ich współczesnych potomków. Analizując pozostałości DNA w pradawnych koprolitach (skamieniałych odchodach ludzkich), badacze odkryli, że wiele bakterii i wirusów zidentyfikowanych w skamielinach jest tego samego gatunku, co te obecnie występujące w jelitach współczesnych Japończyków.
Stan środowiska jelitowego w starożytnej Japonii. Co wynika z badań koprolitów?
Badacze pobrali próbki czterech koprolitów z terenu stanowiska archeologicznego w prefekturze Fukui. Skamieniałe odchody szacuje się na pozostawione przez ludzi zamieszkujących region od 5500 do 7000 lat temu, w okresie Jomon w Japonii. Pomimo degradacji materiału, udało się ekstrahować i sekwencjonować znaczną część DNA z koprolitów w laboratoriach specjalistycznych na Uniwersytecie Kitasato i Uniwersytecie Tokijskim.
Po porównaniu sekwencji DNA z biblioteką współczesnych próbek DNA badacze odnotowali wiele podobieństw. Wirusowe sekwencje zidentyfikowane w koprolitach pochodziły głównie z rodzin Siphoviridae, Myoviridae i Podoviridae – wzorzec obserwowany także w wirusach obecnych w jelitach współczesnych Japończyków.
Podobne stwierdzenie dotyczyło bakteryjnych gatunków; bakterie Firmicutes A, Bacteroidota i Verrucomicrobiota były powszechne w koprolitach, tak samo jak w jelitach współczesnych Japończyków.
Badacze znaleźli również DNA większych gatunków roślin i zwierząt, które pradawni ludzie Jomon spożywali. Obejmowały one czerwone fasole i łososia – żywność, która do dziś jest podstawą diety w regionie Fukui.
Badacze stwierdzili, że choć średnia długość sekwencji była zbyt krótka, aby analizować zmienność genomową, obserwowali ogromną liczbę sekwencji zmapowanych na genomy wirusów, bakterii i prawdopodobnie pożywienia.
Na podstawie wyników analizy, badacze wnioskują o istnieniu mikroorganizmów oraz współistnienia wirusów z gospodarzem w środowisku jelitowym Jōmon, porównywalnym do obecnego u ludzi, co sugeruje, że koprolity mają potencjał do ujawniania długoterminowych tendencji współewolucji gospodarza z wirusami.
Okres Jomon
Okres Jomon w historii Japonii, trwający od około 14 000 do 300 roku p.n.e., to jedna z najwcześniejszych faz prehistorycznych w regionie. Nazwa pochodzi od charakterystycznych zdobień naczyń ceramicznych, które są uznawane za jedne z najstarszych na świecie. Okres ten obejmuje kilka podokresów, z których każdy ma swoje unikalne cechy.
Osady z okresu Jomon były często miejscem życia zbiorowego, a ludność żyła z łowiectwa, zbieractwa i w mniejszym stopniu rolnictwa. Ceramika odgrywała ważną rolę w codziennym życiu, nie tylko jako naczynia do gotowania, ale także jako nośniki artystycznych zdobień, które odzwierciedlały lokalne tradycje i kulturę.
Społeczeństwo Jomon miało złożoną strukturę, zróżnicowaną pod względem hierarchii społecznej. W tym okresie rozwijały się również pierwsze formy rytuałów i obrzędów, co sugeruje obecność wierzeń religijnych.
Charakterystyczne dla tego okresu są także tzw. kamegawari, czyli figurki gliniane w kształcie ludzi i zwierząt, które pełniły prawdopodobnie funkcje rytualne czy magiczne.
Znaleziska archeologiczne wskazują, że ludność Jomon miała kontakt z innymi społecznościami, co wpływało na wymianę kulturową. Okres Jomon to fascynujący etap rozwoju społecznego i kulturowego, którego ślady można dostrzec w dzisiejszej japońskiej kulturze, zarówno w tradycjach rzemieślniczych, jak i w sztuce.
Źródła:
- Public Library of Science, DNA from preserved feces reveals ancient Japanese gut environment, Phys [dostęp 25.01.2024].
- Bear-McGuinness Leo, Fossilized Feces Reveal the Microbiomes of Ancient Japanese Guts, Technology Networks [dostęp 25.01.2024].
- The Editors of Encyclopaedia Britannica, Jōmon culture, Britannica [dostęp 25.01.2024].
Fot. Journal of Geographical Sciences
