Naukowcy odkryli, że szwedzka populacja wikingów cierpiała na wiele chorób jamy ustnej, infekcje zatok oraz uszu i wiele innych poważnych schorzeń
Badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Göteborgu przy użyciu nowoczesnych technik rentgenowskich ujawnił, na jak wiele chorób cierpiała ta populacja. Czaszki wikingów ujawniły, że cierpieli oni nie tylko na choroby jamy ustnej.
Kierowniczką badania była Carolina Bertilsson, asystentka naukowa na Uniwersytecie w Göteborgu. Badanie przeprowadzono we współpracy ze specjalistami z zakresu radiologii stomatologicznej z tego samego uniwersytetu oraz archeologiem z Muzeum w Vӓstergötland.
Wszystkie czaszki, które zostały poddane badaniu należały do osób zmarłych w wieku od 20 do 60 lat. Tomografia komputerowa, którą wykorzystano dostarczyła naukowcom trójwymiarowy obraz, który pozwolił niezwykle szczegółowo zbadać różne rodzaje uszkodzeń kostnych, warstwa po warstwie.
Wyniki opublikowane w British Dental Journal Open pokazują, że 15 przebadanych czaszek należało do osób cierpiących na szeroki wachlarz chorób. Uzyskane obrazy wykazały patologiczne narośle kostne w czaszce i żuchwie, wskazujące na liczne infekcje oraz inne schorzenia.
W kilku czaszkach znaleziono ślady wskazujące na przebyte infekcje zatok lub uszu, które pozostawiły widoczne zmiany w sąsiadujących strukturach kostnych. Stwierdzono również oznaki choroby zwyrodnieniowej stawów oraz różne choroby zębów.
Dokładne przyczyny tych chorób nie zostały odkryte ze względu na brak możliwości zbadania uszkodzeń tkanek miękkich, które nie zachowały się do naszych czasów.
Tomografia komputerowa jako narzędzie do badań archeologicznych
Tomografia komputerowa (CT) ówcześnie jest już bardzo powszechną metodą diagnostyczną, która pozwala na uzyskanie obrazów tomograficznych (przekrojów) ludzkiego ciała przy użyciu promieni rentgenowskich, co ułatwia wczesną diagnozę wielu schorzeń np. nowotworów.
Współcześni naukowcy i badacze zaczynają znajdować nowe zastosowanie dla tego popularnego badania. Wiele ze współczesnych badań archeologicznych jest inwazyjnych i wymaga pobrania próbek różnych tkanek do ich analizy lub oddzielenia kości od reszty szczątków, co bywa ryzykowne. Natomiast tomografia komputerowa pozwala na badanie szczątków pozostawiając je w nienaruszonym stanie.
Badanie czaszek wikingów, opisane w tym artykule, miały właśnie na celu między innymi sprawdzenie tomografii komputerowej, jako metody do przyszłych, bardziej rozległych badań. Co, jak można stwierdzić, okazało się sukcesem i wróży bardziej powszechne wykorzystanie tej technologii w przyszłych badaniach archeologicznych.
Źródło: Viking skulls reveal severe morbidity, www.gu.se [dostęp: 02.03.25].
Fot. Carolina Bertilsson
