Jerzy Hauziński, Fryderyk II Hohenstauf. Cesarz Rzymski.
Portret legendarnego władcy przedstawiony przez prof. Jerzego Hauzińskiego jest niejednoznaczny. W książce widać osobistą fascynację autora postacią cesarza, która nieco przysłania ocenę ogólną Staufa, nie jest to jedyny mankament recenzowanej pozycji, w ostatecznym rozrachunku jednak biografia Fryderyka II to solidna dawka z konieczności bardzo skondensowanych dziejów Imperatora końca świata.
Fryderyk II Hohenstauf, był panem wielu tytułów, m. in. Świętego Cesarza Rzymskiego, króla, Sycylii czy Jerozolimy. Autorem monumentalnego traktatu ornitologicznego i założycielem uniwersytetu w Neapolu, z którego rozkazy powstały przygotowane przez wybitnych prawników epoki, niezwykle ważne kodyfikacje prawa. Do historii przeszedł jako kontynuator polityki swego przodka Fryderyka Barbarossy. Chciał stworzyć jedno Cesarstwo rozciągające się od Sycylii po północ Niemiec. Jego osoba u sobie współczesnych wywoływała wiele kontrowersji, nazywano go antychrystem. Przez większość lat swych rządów toczył prawdziwą wojnę z papiestwem roszczącym sobie prawa do władzy świeckiej i uznającego się za stojącego wyżej niż nawet cesarz Rzymski.
Autorem publikacji o tym niezwykłym, a na pewno jednym z najważniejszych, władców średniowiecza jest polski profesor Akademii Pomorskiej w Słupsku – Jerzy Hauziński. Historyk jest uznanym w Polsce autorytetem mediewistycznym i znanym orientalistą. Doceniony w kraju otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Do jego największych dokonań należą badania nad historią średniowiecza na Bliskim Wschodzie oraz wydana wspólnie z Janem Leśnym Historia Albanii.
Stauf był człowiekiem wielu talentów, co usilnie starał się ukazać Hauziński. Dzieje króla Fryderyka II obfitują w ważne nie tylko lokalnie, ale i cywilizacyjnie wydarzenia. Autor co zrozumiałe ze względów objętościowych, nie był jednak w stanie przedstawić całościowego portretu władcy. Wiele wątków zawiłej biografii jednego ostatnich Staufów pominął, o innych tylko napomknął, kilka pozostało otwartych i wydaje się że niedokończonych. Z naturalnych powodów, długie panowanie średniowiecznego cesarza rzymskiego sprawia, że w jednej krótkiej publikacji nie sposób objąć całościowo jego życia, jednak wydaje się że wiele zbyt ważnych jego aspektów zostało pominiętych, a inne zbyt pobieżnie rozpatrzone lub zaledwie wspomniane, kosztem paru mniej ważnych w kontekście dziejowym aspektów.
Profesor Hauziński słusznie główną osią swojej narracji osadził konflikt papiestwa z cesarzem. Miał on bowiem niebagatelny wpływ na kształtowanie się społeczeństwa, oraz cywilizacji europejskiej. Ten ważny okres został opisany przez polskiego historyka w sposób godny uwagi i interesujący. W tym momencie najbardziej widać fascynację osobą Staufa przez autora. Oczywiście historyk nie pomija także czarnych kart z życia króla, jednak są one w pewien sposób wytuszowane, wplecione w taki sposób w narrację, że ciężko je dostrzec.
Książka podzielona jest na dziesięć rozdziałów (9 + epilog), wstęp, zakończenie oraz ciekawy aneks skupiający się na morderstwie popełnionym na księciu Bawarii. Znajduje się także w niej kilka ilustracji oraz mapka Imperium Hohenstaufa.. Poziom wydawniczy pozycji, stoi zaś na wysokim poziomie.
Wiele miejsca w swej pracy autor poświecił dokonaniom cesarza spoza kręgu politycznego, jego wpływom na architekturę, poezję, a także stosunkom z muzułmanami. Sporo pisze także o postrzeganiu Staufa przez mu współczesnych. Są to bodaj najciekawsze fragmenty recenzowanej pozycji.
Do wad książki należy przede wszystkim chaotyczny układ treści oraz pominięcie, bądź też zbyt pobieżne rozpatrzenie kliku ważkich kwestii. Książkę czyta się nieźle, ale narracja nie zawsze jest płynna.
Recenzowana książka to przykład dobrej, choć nie do końca wykorzystanej literatury historycznej, a sama postać głównego bohatera wokół której prowadzona jest narracja, fascynuje. Książka Hauzińskiego to doskonały, choć niepozbawiony wad przyczynek do lepszego poznania fascynującej kariery króla Fryderyka Rogera.
Ocena recenzenta: 3/6
Patryk Tomala