Nowinka historyczna dla pasjonatów nazistowskich budowli na terenie Polski. Do dokumentów dotyczących budynku nazistowskiego kompleksu Riese dotarł wałbrzyski historyk Romuald Owczarek. Budowla miała kosztować 150 milionów ówczesnych marek, czyli 2,2 miliarda dzisiejszych złotych.
Dokumenty zostały znalezione w jedynym z zagranicznych archiwów, lecz nie ma zgody na publikacje tych opracowań. Badacz, który natrafił na to znalezisko ma już na swoim koncie dwie książki na temat tego budynku. Dokumenty do których dotarł historyk to m. in. pismo Inspekcji Zbrojeniowej we Wrocławiu z kwietnia 1944 r., w którym wymienionych zostało wiele nazistowskich inwestycji w tym budowla z Gór Sowich. Kompleks Riese nie został ukończony, przez co historycy nie są w stanie oszacować ile ostatecznie pochłonął środków. Znane są jedynie meldunki mówiące zaledwie o jednej dziesiątej tej kwoty. Riese to wielki projekt budowlany, realizowany przez nazistów w Górach Sowich od początku 1944 r. do końca wojny, Obejmował on większość obiektów, w takich miejscach jak Walim czy góra Włodarz. Miał być to potężny projekt, dlatego też jego wycena budzi wiele emocji wśród historyków. O kwocie 150 milionów marek wspominał już na łamach swojego pamiętnika Albert Speer, jednak nie powołał się na żadne dokumenty. Romuald Owczarek w jednym z wywiadów mówi, iż dokument pochodzi z kwietnia 1945 r. i został wydany przez Komisarza Obrony Rzeszy. Akt ten nakazuje wykorzystanie sztolni Riese, tak aby przeznaczyć je na magazyn przemysłowy, broni, amunicji. W dokumencie jest określony dokładny termin realizacji projektu na 15 maja 1945r., z tym że obiekt miał być odporny na ewentualne bombardowanie. Warto nadmienić o sytuacji politycznej, według obowiązujących wówczas ustaleń pomiędzy Aliantami i ZSRR Dolny Śląsk miał należeć do Niemiec. Dlatego też naziści inaczej patrzyli na możliwość ukrycia czegoś w Górach Sowich.
Źródło: radiowroclaw.pl
Foto. Odległości w metrach między kompleksami wchodzącymi w skład Riese. Foto. Wikipedia Commons.
Żaneta Borowiak