W powiecie tczewskim, około dwóch kilometrów od Tczewa w niewielkiej wsi Ciepłej archeolodzy odkryli wczesnośredniowieczny cmentarz. Chowano w nim zmarłych w okresie od przełomu IX/X do XII wieku.
Pierwsze badania prowadzone były już sto lat temu. Okazja do ponownych wykopalisk naukowych przytrafiła się w 2004 roku, kiedy w całej gminie rozpoczęły się prace wymiany sieci kanalizacyjnej. Wówczas zespół archeologów pod kierunkiem Pana Zdzisława Ratajczyka (Muzeum Archeologiczne w Gdańsku) odnalazł trzy groby szkieletowe.
Odkrycie to zaowocowało znalezieniem funduszy i rozpoczęciem sezonowych prac w Ciepłej. Dodatkowo w 2018 roku Muzeum Archeologiczne w Gdańsku otrzymało dofinansowanie w wysokości 153 tysięcy złotych dla swojego projektu badawczego, który jest realizowany w ramach programu „Ochrony zabytków archeologicznych”. Pieniądze wykorzystane zostaną między innymi do pokrycia kosztów dalszych prac wykopaliskowych oraz do opracowania naukowego odkrytej nekropolii.
Pośród kilku grobów dotychczas odnaleziono w pochówku żeńskim oraz dziecięcym takie przedmioty jak: obrączki, kolie szklanych paciorków, kabłączki skroniowe. Odkryto również nieliczne groby ciałopalne.
Dodać należy, że stanowisko archeologiczne jakim jest cmentarz w Cieplnej, stanowi dla badaczy duże wyzwanie. Leży ono bowiem na trudnym terenie, który przez lata niszczony był przez erozję gleby. Do zniszczeń przyczyniła się również wieloletnia uprawa roli, zwłaszcza głęboka orka. Obecnie do zabytkowemu cmentarzowi zagrażają poszukiwacze skarbów, którzy nielegalnie penetrują teren. Przedstawiciele Muzeum Archeologicznego w Gdańsku chcą, aby cmentarz został objęty prawnie ochroną konserwatorską, a całe odkrycie komentują następująco:
Cmentarzysko w Ciepłem jest wyjątkowe na tle nekropolii z okresu wczesnego średniowiecza. Tym, co wyróżnia je najbardziej, jest obecność grobów z X/XI wieku, w których pochowano przedstawicieli elit wyposażonych w luksusowe przedmioty, między innymi ekskluzywną broń, części rzędu końskiego czy przybory kupieckie. Historia odkrycia w Ciepłem sięga początku XX wieku. W 1900 roku robotnicy pracujący przy budowie kolei wąskotorowej na odcinku Gniew – Wielkie Walichnowy znaleźli przypadkowo pięć grobów. Kustosz Westpreußisches Provinzial-Museum Danzig (Zachodniopruskiego Muzeum Prowincjonalnego w Gdańsku), dr Paul Kumm uznał znalezisko za niezwykłe i jeszcze w tym samym roku podjął badania ratownicze, podczas których odkryto kolejny pochówek. Na podstawie wyposażenia złożonego w grobach stwierdzono, że dwóch zmarłych pochodziło ze Skandynawii. Niestety na przestrzeni dziesięcioleci zaginęły zarówno zabytki, jak i dokumentacja archeologiczna sporządzona przez zespół dra Kumma.
Źródło: www.tcz.pl
Fot. Poglądowa – Wikimedia Commons
Ewelina Kazienko
