Bogate niegdyś miasto Brzeziny aspirujące do pozycji Krakowa, stąd zwane „małym Krakowem”, z czasem bardzo podupadło. O jego losach opowiada legenda według której miasto pochłonęła ziemia a na jego miejscu wyrosły brzozy. Wszystko przez pychę jego mieszkańców, za karę. Jest ona na tyle żywa, że jeszcze dzisiaj starsi mieszkańcy twierdzą, że ich dziadkowie widzieli zapadające się w ziemi wieże kościoła. Jaką wartość ma legenda, jakie były prawdziwe przyczyny rozwoju miasta, a potem jego upadku?
Co działo się wcześniej na tym terenie, przed powstaniem średniowiecznego miasta? O tym będzie można się dowiedzieć podczas konferencji 650-lecie Brzezin. Miasto zaginione – miasto odkryte, która odbędzie się w piątek, 27 czerwca w Urzędzie Miasta Brzeziny. Wstęp na konferencję jest bezpłatny.
Konferencja 650-lecie Brzezin. Miasto zaginione – miasto odkryte jest jednym z wydarzeń zorganizowanych z okazji obchodzonego w tym roku jubileuszu 650-lecia potwierdzenia praw miejskich. Tytuł konferencji nawiązuje do historii miasta, które po okresie rozkwitu, przypadającym od XV do połowy XVII wieku, podupadło gospodarczo („miasto zaginione”)
oraz odkryć archeologicznych odsłaniających relikty dawnej zabudowy i infrastruktury („miasto odkryte”).
W konferencji wezmą udział naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego, Politechniki Łódzkiej, Polskiej Akademii Nauk oraz z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Spotkanie z archeologami, historykami sztuki i architektami rozpocznie się o godz. 9.30 i potrwa do około 17.00. Będzie podzielone na dwie części.
Podczas pierwszej, zatytułowanej „Średniowiecze, nowożytność i współczesność” słuchacze poznają wyniki badań archeologicznych i historię wspomnianego Krakówka znajdującego się niegdyś pomiędzy ulicą Waryńskiego a zakolem rzeki Mrożycy. W czasie prowadzonych tam prac odsłonięto nieistniejący już układ urbanistyczny z dobrze zachowanymi drogami brukowaną i nieco starszą, drewnianą. Badacze opowiedzą też o zamkach powiatu brzezińskiego i dworskich rezydencjach obronnych. Przybliżą historię zamku rodziny Lasockich – dawnych właścicieli Brzezin – który przypuszczalnie miał być wzniesiony na terenie dzisiejszego kościoła Św. Ducha. Może wspomną o trzech podziemnych tunelach przebiegających pod miastem, z których jeden istnieje naprawdę. Potwierdziły to prace, w wyniku których odsłonięto korytarz prowadzący z krypty grobowej Lasockich w stronę stawu w miejskim parku. Murowanym korytarzem o łukowym sklepieniu swobodnie mógł spacerować wysoki mężczyzna.
Druga część konferencji, która rozpocznie się o 15.00, będzie dotyczyć starożytnej przeszłości regionu i obejmie zagadnienia z okresu od około III w. p.n.e. do V w. n.e. Problematyka tego bloku wykładów obejmie migracje plemienne między północą a południem i wynikające z niej konsekwencje kulturowe, specyficzne formy obrządku pogrzebowego, analizę XVI-wiecznego nagrobku Stanisława Lasockiego, czy przegląd uzbrojenia i taktyk walki starożytnych wojowników. Słuchacze dowiedzą się też, jak wyglądały kontakty handlowo-polityczne na szlakach łączących rzymskie imperium z obszarami zamieszkanymi przez plemiona barbarzyńskie, w konsekwencji których na teren dorzecza Bzury trafiły naczynia i inne wyroby rzymskie.
Ostatnim punktem spotkania będzie wspólne zwiedzanie wystawy Brzeziny 2014. Miasto zaginione – miasto odkryte w Muzeum Regionalnym, na której można obejrzeć część z omawianych podczas konferencji odkryć archeologicznych.
Konferencja obędzie się w sali konferencyjnej Urzędu Miasta Brzeziny (ul. Sienkiewicza 16). Nie obowiązuje wcześniejsza rejestracja. Organizatorzy zapraszają wszystkich, którzy zechcą bliżej poznać historię i starożytną przeszłość Brzezin i regionu.
Organizatorami konferencji są Urząd Miasta Brzeziny, Muzeum Regionalne w Brzezinach i Instytut Archeologii na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Honorowy patronat nad spotkaniem objął Rektor Uniwersytetu Łódzkiego prof. zw. dr hab. Włodzimierz Nykiel.
650-lecie Brzezin. Miasto zaginione – miasto odkryte
Program konferencji
9.30 otwarcie konferencji i powitanie uczestników przez:
Burmistrza Brzezin – Marcina Plutę
Dyrektora Muzeum – Pawła Zybałę
Dziekana Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ prof. zw. dr hab. Zbigniewa Anusika
organizatorów
dr Lubomirę Tyszler, prof. dr hab. Annę Marciniak-Kajzer, prof. dr hab. Marka Olędzkiego
Średniowiecze, nowożytność i współczesność
10.00-10.15 mgr Radosław Herman (UŁ), Zaginione miasto. Archeologia na tropie ewolucji przestrzennej Brzezin
10.15-10.30 prof. zw. dr hab. Leszek Kajzer (UŁ), Zamki powiatu brzezińskiego
10.30-10.45 prof. dr hab. Anna Marciniak-Kajzer (UŁ), Fortalicje i dwory obronne w historycznym powiecie brzezińskim
10.45-11.00 dr Anna Nierychlewska (UŁ), Dwory nad Mrogą i Mrożycą w ziemi rawskiej od późnego średniowiecza po czasy nowożytne.
Przerwa
11.30-11.45 prof. dr hab. Jerzy Maik (PAN), Sukiennictwo w Brzezinach w XVI i XVII w.
11.45-12.00 mgr Wojciech Wasiak, dr Piotr Pudło (UŁ), Z Lasotek poprzez Europę do Brzezin
12.15-12.30 dr Irmina Gadowska (UŁ), Formy i dekoracje nagrobków z cmentarzyska żydowskiego
w Brzezinach
12.30-12.45 dr inż. Rafał Szrajber (PŁ), Synagoga w Brzezinach – wirtualna rekonstrukcja
12.45-13.00 dr inż. Renata Przewłocka-Sionek (PŁ), Architektura mieszkaniowa z przełomu XIX/XX wieku w Brzezinach
13.00-13.15 mgr Magdalena Nowak (WUOZ), Główne cele ochrony zabytków w Brzezinach
Dyskusja, przerwa
Starożytność w regionie dorzecza Bzury
15.00-15.15 prof. dr hab. Andrzej Michałowski (UAM), Jak i gdzie mieszkano nad Bzurą
u przełomu er.
15.15-15.30 prof. dr hab. Marek Olędzki, dr Lubomira Tyszler (UŁ), Modele wyposażenia militarnego wojowników kultury przeworskiej na obszarze dorzecza Bzury. Okres rzymski
15.30-15.45 dr Lubomira Tyszler (UŁ), Importowane naczynia rzymskie w dorzeczu Bzury
15.45-16.00 dr Milena Teska (UAM), Na „bastarneńskim szlaku”. Elementy kultury jastorfskiej
z dorzecza Bzury
16.15-16.30 prof. dr hab. Marek Olędzki (UŁ), Mnich, stanowisko 1, cmentarzysko kultury przeworskiej
z konstrukcjami kamiennymi
16.30-16.45 dr Wojciech Siciński (MAiE) Pochówki szkieletowe z późnej starożytności w dorzeczu górnej Bzury
Dyskusja, podsumowanie i zakończenie obrad
Zwiedzanie wystawy brzeziny 2014. Miasto zaginione – miasto odkryte w Muzeum Regionalnym w Brzezinach
