W dniach 24-26 października 2013 roku na Uniwersytecie Wrocławskim odbędzie się ogólnopolska ekspercko-studencka konferencja naukowa poświęcona funkcjonowaniu cmentarzy w przestrzeni publicznej.
Organizatorzy konferencji stawiają sobie za cel prezentację metod badawczych nekropolii, wskazanie kierunków badań oraz istniejących możliwości, a także zwrócenie uwagi na metodologię badań. Pomysłodawcom zależy na stworzeniu vademecum badacza nekropolii, które zostałoby wypracowane w toku dyskusji z zaproszonymi ekspertami oraz w oparciu o doświadczenia uczestników. Planowane jest wydanie tomu pokonferencyjnego, zawierającego najistotniejsze referaty. Do udziału w konferencji może zachęcać również fakt, że na rynku wydawniczym funkcjonuje niewiele publikacji o tej tematyce.
Istotne będzie zaprezentowanie dotychczasowego stanu badań nad nekropoliami, biorąc pod uwagę jego wszechstronność, wiążącą się z interdyscyplinarnością, a także wskazanie rosnących potrzeb dalszej eksploracji na różnych płaszczyznach poznawczych. Punktem odniesienia będzie każdorazowo człowiek – jako członek zbiorowości, twórca i odbiorca wszystkiego, co wiąże się z pojęciem cmentarza.
Planowane są dwie sekcje: ekspercka oraz studencko-doktorancka. W pierwszej z nich udział wezmą naukowcy oraz przedstawiciele instytucji państwowych i organizacji pozarządowych odpowiedzialnych za ochronę i opiekę nad cmentarzami. Będzie możliwość zadawania pytań, dyskusji oraz zdobycia cennej wiedzy. Referaty natomiast będzie można wygłosić w panelach studencko-doktoranckich. Przysłuchiwać się im będą eksperci, którzy z pewnością dadzą cenne wskazówki.
Organizatorzy proponują zwrócenie uwagi na następujące zagadnienia (z możliwością ich rozszerzenia):
– sztuka sepulkralna – formy, klasyfikacja, ikonografia,
– założenia cmentarno-parkowe, zieleń cmentarna i jej symbolika,
– praktyka konserwatorska: od badań studyjnych przez inwentaryzacje i ewidencje zabytków po faktyczne działania restauracyjne, renowacyjne, zabezpieczające – metodologia pracy, popularyzacja wyników; współpraca organów samorządowych z urzędami ochrony zabytków, cmentarze w gminnych ewidencjach zabytków, wpisane do rejestrów zabytków,
– rola inicjatyw lokalnych w ochronie i opiece nad cmentarzami,
– problematyka prawna związana z cmentarzami,
– pamięć historyczna a polityka – „niewygodne” cmentarze na przestrzeni dziejów (m.in.: cmentarze wojenne, cmentarze na „Ziemiach Odzyskanych”, Kresach II RP itd.),
– zagadnienia związane z obrządkiem pogrzebowym,
– cmentarze obrazem różnic kulturowych, konfesyjnych, narodowościowych,
– inskrypcje, sygnatury.
Zaplanowano również inne wydarzenia, towarzyszące konferencji. Organizatorzy proponują udział w warsztatach poświęconych badaniu cmentarzy, które odbędą się na jednej z wrocławskich nekropolii. Prowadzić je będą członkowie Stowarzyszenia „MAGURYCZ” – Szymon i Filip Modrzejewscy, którzy mogą poszczycić się ogromnym dorobkiem w pracy na cmentarzach południowo-wschodniej Polski oraz pogranicza polsko-ukraińskiego. Podczas warsztatów poruszone zostaną m.in. takie kwestie jak: inskrypcje nagrobne, techniki i rzemiosło wykonywania nagrobków, inwentaryzacja założeń cmentarnych, opis historycznosztuczny nagrobków. Ważna informacja: w warsztatach mogą wziąć udział również osoby, które nie będą zainteresowane czynnym udziałem w panelach konferencyjnych.
Oprócz warsztatów planowana jest także wycieczka na Cmentarz Żydowski przy ul. Ślężnej we Wrocławiu – Muzeum Sztuki Cmentarnej. Przewodnikiem będzie dr Maciej Łagiewski – dyrektor Muzeum Miejskiego Wrocławia, znawca historii stolicy Dolnego Śląska, a także wrocławskich Żydów.
Zorganizowana będzie również debata poświęcona cmentarzom wrocławskim (a także szerzej: nekropoliom Ziem Zachodnich i Północnych) i ich losom po 1945 roku.
Zgłoszenia należy przesłać drogą elektroniczną na adres: [email protected] do 6 października 2013 roku ( do północy). Aby zgłoszenie zostało rozpatrzone należy dołączyć opinię pracownika naukowego (przynajmniej w stopniu doktora) o referencie. Na wyżej podany adres należy również kierować wszelkie pytania.
Formularz zgłoszenia dostępny na stronie: https://docs.google.com/document/d/134WQ3RFeqHKMyy9HG1lZkqxz927EsCSuIFbF2XHGRpQ/edit?pli=1
Warto odwiedzić także internetową stronę SKN Ochrony Dziedzictwa Kultury: http://sknodk.blogspot.com/
Wydarzenia można śledzić również na facebooku: https://www.facebook.com/events/188823327944337
Anna Stypułkowska
