Austriacki historyk Arnold Suppan otrzymał w piątek w Krakowie główną nagrodę historyczną im. Felczaka i Wereszyckiego za swoją pracę „Hitler-Benesz-Tito”. Wyróżnienie przyznaje się za najlepsze książki o dziejach Europy Środkowo-Wschodniej.
Nagrodę, której patronami są dwaj wybitni nieżyjący już polscy historycy: Wacław Felczak i Henryk Wereszycki, wręczono już po raz czternasty. Otrzymują ją co roku na przemian polscy i zagraniczni badacze za najciekawsze pozycje dotyczące dziejów narodów Europy Środkowo-Wschodniej XIX i XX wieku oraz ich relacji z Polską.
W tym roku – w ramach edycji międzynarodowej – nagroda główna trafiła do rąk Arnolda Suppana za trzytomowe dzieło: „Hitler-Benesz-Tito. Konflikt, wojna i zbrodnie na tle narodowym w Europie Środkowej i Południowschodniej”.
Jednym z zadań, jakie postawił sobie autor, było – jak sam pisze – pragnienie wyświetlenia psychologicznych barier, przeszkadzających do dziś w zgodnym współżyciu narodów tego regionu.
Suppan kreśli obraz konfliktów narodowościowych w monarchii habsburskiej od końca XIX wieku do pierwszych lat po drugiej wojnie światowej. Punkt ciężkości położony jest na dekadę 1938-48 oraz relacje między Niemcami i Austriakami z jednej, a Czechami, Słowakami, Słoweńcami, Chorwatami i Serbami z drugiej strony.
Suppan powiedział PAP po piątkowej ceremonii, że choć w centrum jego zainteresowań byli Czesi, Słowacy i południowi Słowianie, to w książce mowa jest też o wątku polskim, m.in. w kontekście sporu terytorialnego między II RP a Czechosłowacją o Zaolzie. Autor dodał, że pracuje obecnie nad znacznie krótszą – angielską – wersją swojego dzieła, które w oryginalnej, niemieckojęzycznej wersji liczy w sumie aż 2 tys. stron.
Jak podkreśliła kapituła nagrody, trzy tytułowe postaci, tak od siebie różne: przywódca nazistów Adolf Hitler, prezydent Czechosłowacji Edward Benesz i przywódca Jugosławii Josip Broz Tito, łączy, według autora, to, że są „symbolami konfliktów narodowych na tym obszarze”. Wszyscy ci politycy wyrośli w monarchii habsburskiej i należeli do generacji I wojny światowej.
Według jury, które wybrało pracę Suppana spośród kilkunastu nominowanych, wartość jego „opus magnum” polega też na łączeniu pozornie dalekich od siebie tematów.
Nagrodę główną im. Felczaka i Wereszyckiego w wysokości 10 tys. złotych ufundowało Wydawnictwo Literackie.
Z kolei nagrodę honorową im. Felczaka i Wereszyckiego otrzymał w tym roku także Austriak, historyk i były konsul generalny Austrii w Krakowie, dr Emil Brix za wydany po polsku zbiór esejów i szkiców pt. „Z powrotem w Europie Środkowej”.
Wyboru laureata dokonuje kapituła nagrody, złożona z historyków pod przewodnictwem prof. Michała Pułaskiego. Konkurs jest organizowany od 2001 roku z inicjatywy krakowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Prof. Henryk Wereszycki – jeden z patronów nagrody, był wybitnym znawcą dziejów Polski porozbiorowej, historii dyplomacji europejskiej w XIX wieku i monarchii habsburskiej. Prof. Wacław Felczak zajmował się badaniami historii Węgier, Europy Środkowej i Słowiańszczyzny południowej w XIX i XX wieku. Obaj wybitni historycy, cenieni także za granicą, związani byli z Uniwersytetem Jagiellońskim.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
