Mińsk 1919 | Recenzja

Mińsk 1919, Lech Wyszczelski

W dziejach państwa polskiego trudno znaleźć wydarzenia, dorównujące swym znaczeniem tym z okresu odzyskania przez nasz kraj niepodległości i zagrożenia dla niej, jakim była wojna polsko-bolszewicka. Kraj pod wieloma względami niespójny, osłabiony gospodarczo i organizacyjnie, został wystawiony na niełatwą próbę. Społeczeństwo polskie musiało zdobyć się na niemały wysiłek, by tejże próbie podołać. Do dziś, burzliwe dzieje odzyskania przez nasze państwo niepodległości cieszą się dużym zainteresowaniem zarówno wśród profesjonalnych badaczy historii jak i jej pasjonatów.

Autora pracy Mińsk 1919 – profesora Lecha Wyszczelskiego – można z całą pewnością zaliczyć do grona profesjonalnych badaczy. Jest autorem licznych publikacji poświęconych historii wojskowości w latach 1918-1939. Niniejsza praca, jest już kolejną wydaną na łamach wydawnictwa Bellona w ramach, dobrze znanej polskim czytelnikom, znakomitej serii popularnonaukowej „Historyczne bitwy” (wcześniej: Madryt 1936-1937, Niemen 1920, Warszawa 1920, Kijów 1920, Wilno 1919-1920, Lwów 1920, Warszawa 1939). Jest również autorem licznych profesjonalnych opracowań naukowych dotyczących dziejów wojny polsko-bolszewickiej. Spośród najnowszych można wymienić na przykład wydaną w 2010 roku dwutomową Wojnę polsko-rosyjską 1919-1920, czy ściśle z nią związane opracowanie Jeńcy wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920, wydane w 2014 roku. Jest zatem bardzo dobrym znawcą tematyki, którą podejmuje, a jego najnowsza praca z pewnością zasługuje na uwagę czytelników pasjonujących się omawianymi w niej zagadnieniami.

Prace autorstwa Lecha Wyszczelskiego słyną z bardzo dobrego przygotowania. Jego książka poświęcona walkom o Mińsk w 1919 roku niewątpliwie nie jest wyjątkiem. Erudycja autora jest doskonale zauważalna w każdym z szesnastu rozdziałów na które podzielono narrację. Na uwagę zasługuje również bogata baza źródłowa, która posłużyła autorowi do opracowania niniejszej książki. Składają się na nią zarówno archiwalia polskie jak i rosyjskie.

Autor dokładnie i wyczerpująco opisał okoliczności w jakich toczyły się walki i trudności, które musiały brać pod uwagę obie strony. Warte uwagi są również interpretacje autora poświęcone problematyce politycznej – praktycznie nierozerwalnie związanej z dziejami wszelkich wojen. Skrupulatnie rozważa jakie okoliczności towarzyszyły decyzjom strony polskiej, ukraińskiej i sowieckiej. Przygotowana przez niego praca okraszona jest wieloma słusznymi wnioskami. Uwagę zwraca również szerokie spectrum czynników, które autor brał pod uwagę formułując zapisane w pracy wnioski. Opisując okoliczności walk jakie toczyły się w 1919 roku na wschodnich rubieżach Polski, nie pominął między innymi wątku nieustannych zagrożeń z jakimi zmagała się polska dyplomacja na zachodzie. Warto zwrócić uwagę na bardzo profesjonalny, choć momentami trochę hermetyczny, język, którym autor operuje. Dla osób pasjonujących się historią wojskowości jest on z pewnością bardzo trafny, jednak początkujących czytelników może nieco zrazić. Prace profesora Wyszczelskiego słyną bowiem z precyzyjnego wojskowego nazewnictwa i nieomal niewyczerpalnej liczby nazw miejscowości, które wskazuje, opisując działania wojsk. Można zatem stwierdzić, że przygotowana przez niego książka jest kolejnym, bardzo dobrze przygotowanym opracowaniem dotyczącym historii polskiej wojskowości w okresie międzywojennym.

Pracę wydano w miękkiej oprawie. Zarówno jakość czcionki, jak i edycja tekstu stoją na bardzo wysokim poziomie. Narrację wzbogacono o archiwalne zdjęcia oraz mapy. Dobrym uzupełnieniem są indeksy – osób i nazw geograficznych. Na końcu pracy znajduje się bibliografia w której wyszczególnione są źródła, oraz opracowania z których autor korzystał. Za wyjątkiem zaledwie kilku literówek, w tej pracy trudno dopatrzyć się jakichkolwiek mankamentów edycyjnych. Seria „Historyczne bitwy” słynie również z faktu, że są to książki stosunkowo niewielkich gabarytów, co stanowi niewątpliwy atut dla osób, które chcą się oddać lekturze w podróży.

Książkę autorstwa Lecha Wyszczelskiego polecam właściwie wszystkim miłośnikom historii polskiej wojskowości, zarówno tym zaawansowanym, jak i początkującym. Dla osób interesujących się omawianą w niej tematyką pod kątem naukowym, jest to pozycja obowiązkowa. Jest to wieloaspektowa i bardzo interesująca praca, która z pewnością każdemu czytelnikowi posłuży do wyciągnięcia wielu istotnych wniosków. Autor w ciekawy i kompleksowy sposób omawia w niej tematykę zarysowaną w tytule książki. W mojej ocenie, kolejna już praca profesora Wyszczelskiego zasługuje na uwagę wszystkich osób interesujących się dziejami wojen – a w szczególności konfliktu, który Polska toczyła z Rosją sowiecką.

Maciej Kościuszko

Wydawnictwo Bellona

Ocena recenzenta: 5 / 6

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*