Dzięki wykrywaczowi metali odkryto liczne przedmioty używane przez rzymską jazdę i inne skarby. Możliwe, że były częścią ofiary religijnej
Przedmioty używane przez rzymską jazdę i inne skarby odkryte w Walii kilka lat temu zostały oficjalnie uznane za skarb. Udało się je odkryć dzięki wykrywaczowi metali.
28 lutego 2024 roku odkryte skarby za pomocą wykrywacza metali zostały uznane za skarb przez Starszego Koronera dla północno-zachodniej Walii, Kate Robertson. Znalezione skarby to grupa szesnastu artefaktów z epoki żelaza i pochodzenia rzymskiego.
Odkrycia dokonał Ian Porter 4 marca 2020 roku za pomocą wykrywacza metali na polu pod pastwiskiem w społeczności Llanfair-Mathafarn-Eithaf w Anglesey. Znalezisko zostało po raz pierwszy zgłoszone Seanowi Derby’emu, oficerowi łącznikowemu ds. znalezisk w Portable Antiquities Scheme in Wales (PAS Cymru) z siedzibą w Gwynedd Archaeological Trust.
Został on następnie uznany za skarb przez doświadczonych kuratorów archeologicznych z Amgueddfa Cymru – Muzeum Walii.
Grupa artefaktów obejmuje szereg okuć rydwanów z epoki żelaza datowanych na koniec I wieku n.e. oraz rzymskie wyposażenie jazdy z podobnego okresu. Należą do nich części trzech wędzideł do uzdy, terret (lub wodza) i zestaw czterech tarcz uprzęży zwanych phalerae.
Odkryto również dużą i kompletną rzymską sztabkę miedzi o wadze 20,5 kg, prawdopodobnie wytopioną miedź pochodzącą z pobliskiej rzymskiej kopalni miedzi na górze Parys. Dodatkowe artefakty, wszystkie datowane na okres rzymski, obejmują zdobioną broszkę i cztery monety.
Wszystkie artefakty zostały odkryte w pobliżu i wokół miejsca, w którym na bagnistym terenie współczesnego pola wypływa źródło, podatne na podmokłość.
Uważa się, że te niezwykłe artefakty z brązu, miedzi i ołowiu zostały podarowane jako powtarzające się ofiary religijne wokół starożytnego świętego źródła w późnej epoce żelaza i w okresie rzymsko-brytyjskim. Okucia rydwanów, elementy uprzęży jazdy rzymskiej, okuta głowa barana i broszki zostały wydatowane na około 50-120 rok n.e., mniej więcej w czasie lub wkrótce po inwazji armii rzymskiej na wyspę w 60/61 roku n.e.
Monety i inne artefakty sugerują kontynuację praktyki obdarowywania wotami w okolicach wiosny przez cały okres rzymski, a ostatnia moneta w tej grupie została wybita około 364-378 roku n.e.
Byłem bardzo podekscytowany, kiedy znalazłem te przedmioty. Pomyśleć, że ostatnia osoba, która ich dotknęła, żyła prawie dwa tysiące lat temu i to pokazuje część historii wyspy
– powiedział Ian Porter.
Ta wymieszana kulturowo grupa artefaktów, zawierająca zarówno okucia rydwanów z epoki żelaza, jak i rzymskie okucia jazdy, jest ważnym nowym znaleziskiem dla wyspy. Umieszczono go w trakcie lub po okresie inwazji wojsk rzymskich na wyspę. To dramatyczne wydarzenie zostało żywo uchwycone przez rzymskiego autora Tacyta, piszącego o dziwnym pierwszym spotkaniu rzymskich żołnierzy z druidami na Anglesey. Ta grupa podarowanych przedmiotów ilustruje, w jaki sposób wodne miejsca, w tym święte jezioro w Llyn Cerrig Bach, były postrzegane jako ważne miejsca ceremonii religijnych w tym czasie konfliktu i zmian. Oprawa głowy barana, prawdopodobnie okucia pojazdu lub laski jest ozdobiona w późnoceltyckim stylu artystycznym. Jest to uważnie obserwowany i dziwaczny wizerunek barana i prawdopodobny przyszły eksponat „gwiazdy”, uwielbiany przez wielu z Oriel Môn!
– powiedział Adam Gwilt, główny kurator ds. prehistorii w Amgueddfa Cymru.
Od czasu odkrycia artefaktów z epoki żelaza przez Llyna Cerriga Bacha w latach czterdziestych XX wieku, Anglesey od dawna jest kojarzone z tym ważnym okresem w naszej historii. To ekscytujące nowe znalezisko z wyspy poszerzy nasze zrozumienie i wiedzę, a Oriel Môn jest zadowolony ze współpracy z Amgueddfa Cymru i chętnie nabędzie je do naszej kolekcji. Same przedmioty i charakter ich zdeponowania mają ogromne znaczenie archeologiczne i zapewnią nam duży potencjał w zakresie ekspozycji i interpretacji. Będzie również oferować fantastyczne możliwości informacyjne i edukacyjne. Rozumiemy, że przedmioty z tego okresu są interesujące dla naszych gości, więc jest to ekscytująca wiadomość dla nas wszystkich
– powiedział Ian Jones, kierownik ds. budynków i kolekcji w Oriel Môn.
Oriel Môn wyraził zainteresowanie nabyciem tej grupy artefaktów do swojej kolekcji po tym, jak została ona niezależnie wyceniona przez Komitet Wyceny Skarbów.
Źródło: Religious Spring Find from Anglesey Declared Treasure, Museum Wales [dostęp: 05.03.2024].
Fot. Museum Wales