Mejszagole, Korwin, Niemenczyce. To tylko część z wielu miejscowości na Wileńszczyźnie, gdzie znajdują się pochówki polskich żołnierzy, którzy przelewali krew i oddali swe życie w wojnie polsko-bolszewickiej. Dzięki staraniom Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” dawne kwatery odzyskają swój blask, zaś pamięć o spoczywających tam Polakach zostanie przywrócona.
Pieniądze na prowadzone prace renowacyjne zostały pozyskane od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach projektu ,,Renowacja i rewaloryzacja kwater żołnierzy Wojska Polskiego z 1919-1920 na szlaku bojowym 1 Dywizji Piechoty Legionów na Litwie na Łotwie”.
W miejscowości Mejszagole spoczywa 24 polskich legionistów. Ich kwatery po raz ostatni porządkowane były w 1996 roku. Zarówno dwadzieścia trzy lata temu jak i dziś ich renowacją zajmuje się prof. Janusz Smaza z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Pomocną dłonią służą mu lokalni mieszkańcy. Znajduje się tutaj pomnik ku pamięci poległych. Ponadto w 1989 roku na tutejszym cmentarzu Mejszagole umieszczono ziemię wraz z tablicą upamiętniającą zamordowanych polskich oficerów w Katyniu.
,,Kwatera Wojskowa w Mejszagole jest najlepiej zachowanym miejscem pochówku legionistów w rejonie wileńskim. Widać, że mieszkańcy miejscowości z rozsądkiem dbali o cmentarz” – podkreśliła Małgorzata Aleksandrowicz, koordynatorka programu „Dziedzictwo Kulturowe”.
Z racji nadchodzącej osiemdziesiątej rocznicy wybuchu II wojny światowej rekonstrukcji zostanie poddany grób kaprala Jana Stankiewicza, żołnierza 2 Brygady Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej, który poniósł śmierć 5 lipca 1944 r. w Korwiu podczas prowadzonych walk z oddziałem niemieckim.
Nieco gorzej ma się sprawa z mogiłami w Niemenczynie. Warto podkreślić, że spoczywają tam także powstańcy styczniowi, nieznani żołnierze Wojska Polskiego, jak i żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza. Łącznie 25 grobów, które z biegiem lat uległy degradacji. Na nagrobkach widoczne są liczne warstwy farby olejnej, tzw. srebrzanki. Stąd nakład czasu oraz pracy nad przywróceniem pochówków do świetności jest o wiele większy.
W 2019 roku Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” zajmie się również kolejną kwaterą wojskową, która umiejscowiona jest na cmentarzu na Zakrecie w Wilnie. Jednocześnie będą prowadzone prace konserwatorskie na cmentarzu w Grygajciach. Z kolei ze środków Kancelarii Senatu RP odnowione zostaną cztery cywilne nagrobki na cmentarzu Bernardyńskim oraz cmentarzu Słonecznym.
Źródło: kurierwilenski.lt
Fot. Zdjęcie poglądowe – Cmentarz na Nowej Rossie w Wilnie
Ewelina Kazienko
