30 maja o godz. 18.00 zapraszamy na wykład prof. Hanocha Gutfreunda poświęcony osobie Alberta Einsteina i jego związków z żydowskimi naukowcami z Polski.
Niewiele osób wie, że Albert Einstein utrzymywał kontakty z polsko-żydowskimi naukowcami: Leopoldem Infeldem, Myronem Mathissonem i Ludwikiem Silbersteinem. Współpraca ta miała naukowy charakter i wpłynęła na odbiór teorii względności w Polsce. Nie bez znaczenia w relacjach Einsteina z każdym z tych trzech badaczy był wątek żydowski.
Podczas wykładu 30 maja o godz. 18.00 w Muzeum Historii Żydów Polskich kontakty Alberta Einsteina z polsko-żydowskimi fizykami przybliży prof. Hanoch Gutfreund – wybitny izraelski fizyk, były rektor i wieloletni prezydent Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, opiekun archiwum i spuścizny intelektualnej po Albercie Einsteinie przekazanej Uniwersytetowi Hebrajskiemu.
***
Leopold Infeld (ur. 1898, zm. 1968) – polski fizyk teoretyk, autor prac z ogólnej teorii względności, teorii pola i elektrodynamiki. Pochodził z rodziny żydowskich kupców. Studiował fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1920 podczas pobytu w Berlinie zetknął się z Einsteinem, uczęszczał na wykłady Maxa Plancka i Maxa von Lauego.
Po studiach uczył w żydowskich gimnazjach w Będzinie, Koninie i Warszawie. Wtedy napisał pierwsze prace naukowe. Posadę asystenta na uniwersytecie udało mu się objąć dopiero po 8 latach, jak sam twierdził, z racji swojego żydowskiego pochodzenia. Doktoryzował się w 1921 roku, habilitację uzyskał w katedrze Fizyki Teoretycznej na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1932 podczas pobytu w Lipsku napisał dwie prace, które stały się początkiem jego międzynarodowej kariery. Przez 2 lata był stypendystą Fundacji Rockefellera w Cambridge. W 1936 został stypendystą w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton i rozpoczął współpracę z Albertem Einsteinem. Wynikiem ich współpracy był prace dotyczące równań ruchu w ogólnej teorii względności (tzw. teoria Einsteina-Infelda-Hoffmanna). Podczas dwuletniego pobytu w Princeton Infeld przy współpracy z Einsteinem napisał książkę Ewolucja fizyki, która stała się międzynarodowym bestsellerem.
W 1938 został profesorem fizyki na Uniwersytecie Toronto w Kanadzie, gdzie pracował do roku 1950, gdy wrócił do Polski. Wspólnie z Wojciechem Rubinowiczem założył Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1952 został członkiem Polskiej Akademii Nauk. W 1962 zorganizował w Warszawie konferencję naukową na temat postępów w fizyce relatywistycznej, na której pojawili się najwybitniejsi fizycy (m.in. Paul Dirac, Richard Feynman).
Myron Mathisson (ur. 1897, zm. 1940) – polski fizyk-teoretyk pochodzenia żydowskiego. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, który ukończył w 1924. W latach 1918-1919 odbył służbę wojskową. W 1930 doktoryzował się na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1932 uzyskał habilitację. Mimo to przez 4 lata nie udało mu się objąć stanowiska na uczelni. W roku 1936 został profesorem na uniwersytecie w Kazaniu. W następnym roku powrócił do Warszawy. Prowadził żywą korespondencję z Albertem Einsteinem. W roku 1939 wyjechał do Paryża, gdzie spotkał się z Jacquesem Hadamardem a następnie do Cambridge, gdzie przebywał do końca swojego życia. Tam też spotkał się z Paulem Dirakiem, który opublikował pośmiertnie jego ostatnią pracę i zamieścił wspomnienie o nim w „Nature” tom 146, 1940, str. 613.
Ludwik Silberstein (ur. 1872, zm. 1948) – polski fizyk-teoretyk żydowskiego pochodzenia. Studiował w Krakowie, Heidelbergu i Berlinie. W latach 1899 do 1904 wykładał na Uniwersytecie w Bolonii we Włoszech. Następnie objął katedrę na Uniwersytecie Sapienza w Rzymie, gdzie uczył do 1920 roku. Wtedy to rozpoczął pracę dla amerykańskiego koncernu Eastman Kodak Company w Nowym Jorku. Przez dziewięć lat pozostawał konsultantem naukowym firmy, okazjonalnie wykładając teorię względności na Uniwersytecie w Chicago, Toronto i w Cornell University. W latach 30. XX wieku Silberman prowadził gorącą dysputę naukową z Albertem Einsteinem. Jej owocem była praca opublikowana w 1935, która wydawała się rewolucjonizować nasze spojrzenie na prawo grawitacji i poddawać w wątpliwość twierdzenia Einsteina. W odpowiedzi Einstein opublikował list do wydawcy Silbermana, wskazując na istotny błąd w jego rozumowaniu. Nieprzekonany o swej pomyłce Silberman przeniósł dysputę na łamy prasy i w 1936 opublikował artykuł w Evening Telegram w Toronto. Spór był gorący, jednak ostatecznie to argumentacja Einsteina okazała się poprawna.
***
Wykład w języku angielskim z tłumaczeniem symultanicznym.
Prezentacja slajdów w języku polskim.
Wstęp wolny.
Więcej informacji:
http://www.jewishmuseum.org.pl/pl/wydarzenie/albert-einstein-i-zydowscy-fizycy-z-polski
https://www.facebook.com/events/772044846139067/