Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego

26 lutego 1977 roku została uruchomiona Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego

Tego dnia 1977 roku nad Zatoką Admiralicji na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu Szetlandów Południowych została uruchomiona Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego

Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego to całoroczna stacja naukowo-badawcza Instytutu Ekologii PAN (obecnie Instytutu Biochemii i Biofizyki).

Sama idea założenia stałej bazy antarktycznej, oprócz chęci kontynuowania badań biologicznych, klimatycznych i oceanograficznych, wzięła się z konieczności przestąpienia Polski do Traktatu antarktycznego, dzięki czemu polska gospodarka uzyskiwała dostęp do bogatych w ryby i kryl ławic dalekomorskich, odkrytych w 1976 roku przez statki badawcze „Profesor Siedlecki i „Tazar”.

Obejrzyj także: Czy Polska ma prawo do Antarktydy?

Po trwających zaledwie pół roku przygotowaniach, w trakcie których zaprojektowano i wykonano całe wyposażenie stacji (ponad 30 domków kontenerowych, hale stalowe i drewniane) oraz zgromadzono cały potrzebny sprzęt (traktory, amfibie, promy, kutry, dźwigi, samochody i ponad 3500 beczek z paliwem, kontenery chłodnicze i agregaty prądotwórcze. łącznie z budynkami).

Pod koniec grudnia 1976 r. z Gdyni wypłynął MT „Dalmor”, zabierając większość uczestników wyprawy, żywność i drobny sprzęt. W pierwszych dniach stycznia 1977 r. wypłynął drugi statek, MS „Zabrze”, który zabrał ok. 3 000 ton wyposażenia, w tym materiały do budowy stacji, paliwo i środki do ich wyładunku. Płynął na nim kierownik wyprawy, dr. Stanisław Rakusa-Suszczewski i grupa wyładunkowa. Pierwsza grupa zimująca liczyła 19 osób.

Początkowo planowano budowę stacji na małej wysepce Half Moon, leżącej pomiędzy wyspami Greenwich a Livingstone, lecz okazało się, że jest ona zbyt mała dla celów ekspedycji. Zatoczka Yankee na wyspie Greenwich również odpadła, gdyż wejście do niej było zbyt wąskie dla statków wyprawy. Ostatecznie wybrano teren na Wyspie Króla Jerzego.

Zapoczątkowanie działalności nastąpiło 26 lutego 1977 roku. W świat poszedł telegram nadany w 5 językach: ,,Tu stacja antarktyczna im. Henryka Arctowskiego Polskiej Akademii Nauk na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu Szetlandów Południowych, położona na 62°10’S i 58°28’W.

Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego rozpoczęła działalność dziś o godz. 3.25 GMT. Nasz sygnał wywoławczy 3ZL3O, 3ZL34, częstotliwość 7514 i 8054 kHz, temperatura powietrza 4,3°C, ciśnienie 962 mbar, zachmurzenie 0,8, prędkość wiatru 7 m/s”.

Stacja składa się z 14 budynków położonych między Zatokami Arctowskiego i Półksiężycową a Klifem Wydrzyków. Placówka prowadzi badania w takich dziedzinach jak: oceanografia, geologia, geomorfologia, glacjologia, meteorologia, klimatologia, sejsmologia, magnetyzm oraz ekologia. Koszty utrzymania stacji pokrywa Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W 2010 roku wyniosły one 2,5 mln zł.

Na zdj. widok na stację w 2008 roku- źródło: Wikimedia Common

Comments are closed.