Pierwszy król przyjął koronę właśnie tutaj — w miejscu, gdzie zaczęła się polska państwowość, i gdzie historia wciąż oddycha z murów. W cieniu monumentalnej przeszłości, Archidiecezja Gnieźnieńska przygotowała banknot kolekcjonerski na 1000-lecie koronacji, który staje się czymś więcej niż tylko pamiątką. To hołd dla chwili, gdy narodziła się Polska — i dla ludzi, którzy chcą ją poczuć w dłoniach.
W marcu 2025 roku Archidiecezja Gnieźnieńska ogłosiła emisję unikatowego banknotu kolekcjonerskiego, przygotowanego z okazji wyjątkowej rocznicy – tysiąclecia koronacji pierwszych królów Polski. Ta inicjatywa miała na celu uczczenie wydarzeń, które odegrały kluczową rolę w kształtowaniu się zarówno państwowości polskiej, jak i tożsamości narodowej oraz religijnej.
Inspiracją do stworzenia tego pamiątkowego waloru były historyczne wydarzenia z roku 1025, kiedy to w Gnieźnie odbyły się dwie pierwsze koronacje królewskie w dziejach Polski. Najpierw koronę przyjął Bolesław Chrobry, który został pierwszym królem naszego kraju, a kilka miesięcy później – po jego śmierci – na tron wstąpił jego syn, Mieszko II.
Banknot kolekcjonerski na 1000-lecie koronacji z historią w tle
Wyemitowany zestaw kolekcjonerski składał się z dwóch banknotów umieszczonych w eleganckim folderze. Zostały one zaprojektowane z wyjątkową dbałością o szczegóły – zarówno pod względem artystycznym, jak i merytorycznym. Ich kompozycja łączyła elementy symboliczne i historyczne, związane z początkiem polskiego królestwa i chrystianizacji ziem polskich.
Na banknotach znalazły się:
- realistyczne wizerunki Bolesława Chrobrego i Mieszka II,
- motywy związane z historią polskiej monarchii oraz początkiem chrześcijaństwa w Polsce,
- graficzne akcenty nawiązujące do roli Gniezna jako pierwszej stolicy Polski oraz miejsca, w którym zrodziła się polska tożsamość państwowa i religijna.
Jak podkreślali organizatorzy przedsięwzięcia, Banknoty Kolekcjonerskie nieobiegowe posiadają wszystkie cechy banknotów obiegowych. Wykonane są z papieru bawełnianego, posiadają zabezpieczenia w postaci znaku wodnego, hologramu, mikrodruku oraz zabezpieczenia UV. Banknoty posiadają również swój numer i serię. Banknoty Kolekcjonerskie nie są prawnym środkiem płatniczym i pełnią wyłącznie rolę pamiątki.
Limitowana seria i wyjątkowa okazja
Zestaw został wydany w limitowanej liczbie 1000 egzemplarzy, co czyni go obiektem szczególnego zainteresowania wśród kolekcjonerów oraz pasjonatów historii Polski. Rozprowadzaniem banknotów zajmie się bezpośrednio Archidiecezja Gnieźnieńska, a oficjalna dystrybucja ruszy 1 maja 2025 roku.
Emisja miała nie tylko wartość estetyczną i pamiątkową, ale także edukacyjną. Inicjatywa wpisywała się w szereg wydarzeń odbywających się w Gnieźnie w marcu i kwietniu – w ramach obchodów Milenium Koronacji Dwóch Pierwszych Królów Polski. Były to m.in. wykłady, wystawy, koncerty oraz uroczystości religijne i państwowe, których celem było przypomnienie znaczenia Gniezna w dziejach naszej ojczyzny.
Gniezno – kolebka polskiej monarchii
Wydarzenia roku 1025 miały kluczowe znaczenie dla ugruntowania monarchicznego modelu władzy w Polsce. Koronacja Bolesława Chrobrego – syna księcia Mieszka I i wnuka legendarnych Piastów – była nie tylko aktem politycznym, ale również religijnym i symbolicznym. Stanowiła potwierdzenie niezależności młodego państwa polskiego na arenie międzynarodowej oraz wzmocnienie jego pozycji w strukturze chrześcijańskiej Europy.
Po śmierci Chrobrego, w tym samym roku, koronę przejął jego syn, Mieszko II Lambert. Choć jego panowanie nie było łatwe, a Polska w tamtym czasie zmagała się z wieloma kryzysami, to właśnie on był drugim monarchą koronowanym w katedrze gnieźnieńskiej.
W tej historycznej świątyni koronowani byli także kolejni władcy:
- Bolesław II Śmiały – w roku 1076,
- Przemysł II – w 1295 roku,
- Wacław II Czeski – w 1300 roku.
Wszystkie te wydarzenia potwierdzają wyjątkową rolę Gniezna jako duchowej i historycznej stolicy Polski, miejsca o szczególnym znaczeniu dla polskiego dziedzictwa kulturowego.
Źródło: Paweł Brzeźniak, Archidiecezja Gnieźnieńska wyemitowała banknot kolekcjonerski z okazji 1000-lecia koronacji królów Polski, Gniezno Nasze Miasto [dostęp: 11.04.2025].
