Piotr P. Gniedycz, Arcydzieła malarstwa rosyjskiego
Tym razem Wydawnictwo Arkady oddaje czytelnikom do dyspozycji album przedstawiający najwybitniejsze dzieła kultury rosyjskiej. Arcydzieła malarstwa rosyjskiego Piotra Gniedycza to ponad 500 reprodukcji ukazujących ewolucje i rozwój rosyjskiego malarstwa na przełomie wieków. Czy więc rosyjskie malarstwo odegrało istotną rolę dla kultury światowej? Z pewnością przekona się o tym każdy, kto sięgnie po niniejszą pozycję.
Wielkim zaskoczeniem dla nikogo nie będzie geneza malarstwa na ziemiach ruskich, które datuje się na XII wiek. Jest ona związana z wiarą chrześcijańską, stąd też działalność pierwszych przedstawiciele malarstwa na tym obszarze związana jest z wiarą prawosławną. Biorąc pod uwagę życiorys pierwszego z szerzej znanych artystów, jakim był Alipij (Olimpij) uznać należy, że w swych początkach malarstwo ruskie dużo zawdzięczało wzorcom greckim. To właśnie greccy mistrzowie uczyli Alipija podstaw tego fachu, gdy za czasów panowania Wsiewołoda Jarosławicza ozdabiali malowidłami cerkiew w Kijowie.
Praktycznie do czasów cara Piotra I nie istniało w Rosji malarstwo świeckie, a i sam poziom sztuki pozostawał dość mocno wątpliwy. Dopiero wizja Piotra Wielkiego, który uznał, że malarzy podobnie jak budowniczych statków można po prostu wykształcić. Zaowocowało to wysłaniem pokaźnej liczby rosyjskich malarzy za granicę na nauki. Należeli do nich m. in. Nikitin, Zacharjin, czy Mierkurjew.
Niezwykle ciekawa historia związana jest z osobą Andrieja Mierkuljewicza Matwiejewa. Otóż zgodnie z podaniami ludowymi miał on jako trzynastoletni chłopiec narysować portret cara podczas nabożeństwa w Nowogrodzie. Piotr Wielki mimo wątpliwej jakości rysunku zdecydował się zabrać go ze sobą do Petersburga.
Za zupełnie nowy etap rozwoju sztuki malarskiej w Rosji należy uznać założenie Akademii Sztuk Pięknych przez Katarzynę II. Sam projekt Akademii został już zatwierdzony kilka lat przed jej wstąpieniem na tron i był efektem pracy Iwana Iwanowicza Szuwałowa. Sama Katarzyna także bardzo silnie wspierała sztukę za sprawą sprowadzenia do kraju utalentowanych artystów i budowniczych z zagranicy. Jednak to właśnie Akademia i jej wpływ na kolejne pokolenia malarzy rosyjskich ukształtowały sztukę tego kraju.
Wertując kolejne strony Arcydzieł malarstwa rosyjskiego uzyskujemy łatwo widoczny wgląd w ewolucje malarstwa rosyjskiego. Od malarstwa religijnego poprzez malarstwo portretowe najwybitniejszych postaci i rodów rosyjskich, niezwykle realistyczne oddane malarstwo batalistyczne, obraz rosyjskich miast i jego codzienności, aż do bujnych krajobrazów nieprzebranego rosyjskiego imperium.
Nazwiska innych malarzy, jakich możemy znaleźć w Arcydzieła malarstwa rosyjskiego takich jak: Kipreński, Lewicki, Rublow, czy Wrubel jasno wskazują, że album wydany przez Wydawnictwo Arkady kompleksowo ukazuje bogatą historię rosyjskiego malarstwa i jest godny polecenia dla każdego miłośnika sztuki.
Ocena recenzenta: 6/6
Mariusz Sioch
