Dni Pamięci Ofiar Gestapo

I patron tegorocznych Dni Pamięci: Tadeusz Paziuk (1894-1944)

W czasie I wojny światowej służył w armii austro – węgierskiej, po wojnie natomiast w żandarmerii Wojska Polskiego. Od 1 grudnia 1919 roku służył w policji. W 1925 r. był nadkomisarzem, referentem administracyjnym i zastępcą (od 9.12.1924 r.) komendanta okręgu XIV, Policji Państwowej Województwa Poleskiego. W Policji Państwowej służył do maja 1926 r.

W latach 1927-1931 pracował w Poselstwie Rzeczypospolitej Polskiej w Rio de Janeiro. W latach 1933- 1939 był komornikiem Sądu Grodzkiego min. w Niemirowie, w Chodorowie oraz w Tarnopolu.

W czasie II wojny światowej przeniósł się do Krakowa i mieszkał przy ul. Siemiradzkiego 6.

W 1943 r. został aresztowany przez Gestapo za pomoc udzielaną Żydom i uwieziony w więzieniu na Montelupich, gdzie przebywał do stycznia 1944 roku. Został zamordowany i figuruje na tzw. afiszu śmierci z 29.01. 1944 r., pod numerem 36: ,,Komornik sądowy Tadeusz Paziuk z Krakowa za przychylność okazaną Żydówce przez udzielenie schronienia”.

II patron wybrany w otwartym plebiscycie: Zbigniew Kluska (1918-1944)

Urodził się w Krakowie. Od roku 1937 był studentem wydziału lekarskiego Uniwersytetu Jagielońskiego w Krakowie. Od grudnia 1940 r. był żołnierzem ZWZ (Związek Walki Zbrojnej- AK (Armia Krajowa).

W wyniku donosu został aresztowany przez Gestapo 15 grudnia 1943 r. podczas dyżuru w szpitalu przy ul Kopernika 17 w Krakowie. Po bestialskich przesłuchaniach w budynku Gestapo przy ul Pomorskiej 2 został osadzony w więzieniu Montelupich i oskarżony o „rozprowadzanie pism wywrotowych i wiedzy o nielegalnym posiadaniu broni a nie powiadomieniu o tym władzy”.

Został przez sąd doraźny przy Kommandeur der Sicherheitspolizei und des SD für den Distrikt Krakau zasądzony na karę śmierci w dniu 29.01.1944 r. i rozstrzelany w marcu

1944 r.

08–12 września 2017 r.

08 września (piątek)

9.00 – msza święta w kościele św. Szczepana (ul. H. Sienkiewicza 19)

10.00–10.50 – uroczysty apel ku czci ofiar gestapo i złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej z udziałem żołnierzy Wojska Polskiego (ul. Pomorska 2)

11.30–15.00 – I blok konferencji Dlaczego warto wracać do bolesnej przeszłości? (sala wykładowa LOK, ul. Pomorska 2)

Program:

Prowadzenie: Jacek Salwiński, z-ca Dyrektora ds. Naukowych Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

11.30-11.40 – Jacek Salwiński, z-ca Dyrektora ds. Naukowych Muzeum Historycznego Miasta Krakowa- Powitanie gości.

11:40-12.00- prof. dr hab. Tomasz Gąsowski, Uniwersytet Jagielloński- Splot relacji polsko- żydowskich w II Rzeczpospolitej.

12:00-12.20- dr Mateusz Szpytma, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej- Stosunek społeczeństwa polskiego do zagłady Żydów.

12:20-12:40- dr s. Teresa Antonietta Frącek, Dyrektor archiwum Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, Wkład Kościoła katolickiego, zwłaszcza zgromadzeń zakonnych żeńskich, w ratowanie Żydów w okresie okupacji niemieckiej.

12:40-13:00- dr Grzegorz Berendt, Wicedyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku- Stosunek ludności polskiej do Zagłady Żydów na terenach zajętych przez Werhmacht po

1941 r.

13:00-13:20- Dyskusja.

13:20-13:30- Przerwa kawowa.

13:30-13:50- dr Martyna Grądzka-Rejak, Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej, Zagłada Żydów krakowskich w kontekście postaw ludności polskiej.

13:50- 14:10- dr hab. Janusz Wróbel, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi- Stosunek ludności polskiej do Zagłady Żydów na terenie Kraju Warty.

14:10-14:30- dr Marcin Urynowicz, Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej, Zagłada Żydów warszawskich w kontekście postaw ludności polskiej.

14:30- 14:50 Dyskusja.

17.00 – Inauguracja wystawy plenerowej Cierpieli i ginęli dla innych. na pl. Inwalidów. Wystawa poświęcona krakowianom represjonowanym przez Niemców za pomoc ludności żydowskiej.

09 września (sobota)

Wycieczka autokarowa do Krzesławic, gdzie odbędzie się zwiedzanie miejsca pamięci w Forcie 49 „Krzesławice” (wycieczka dla ok. 100 osób, będzie obowiązywała wcześniejsza rejestracja poprzez COZ)

10.30- Wyjazd z Krakowa z przystanku autobusowego Pl. Iwalidów w kierunku Kleparza

11.00- Zwiedzanie (dyr. Młodzieżowego Domu Kultury Fort Krzesławice 49: Leszek Dziadoń)

12.30- Powrót

10.00–13.00 – II blok konferencji Dlaczego warto wracać do bolesnej przeszłości? (sala wykładowa LOK, ul. Pomorska 2)

Program

Prowadzenie: kustosz Monika Bednarek, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

10:00-10:10- kustosz Monika Bednarek, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa- Powitanie gości.

10:10-10:30- Bartosz Heksel, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa- Rada Pomocy Żydom na wystawie MHK „Kryptonim Żegota – ukryta pomoc – pomoc ukrytym”.

10:30-10:50- Piotr Hojka, Muzeum w Wodzisławiu Śląskim- Marsz Śmierci z KL Auschwitz do stacji kolejowej Loslau.

10:50-11:10- Ewa Kołomańska, Muzeum Wsi Kieleckiej- Przez pryzmat pogromu …. Problematyka upamiętnienia Polaków ratujących Żydów na Kielecczyźnie w latach II wojny światowej.

11:10-11:30- Izabela Terela, Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, Pamięć o Zagładzie w Łodzi.

11:30-11:40- Przerwa kawowa

11:40-12:00- Ewa Koper, Muzeum – Miejsce Pamięci w Bełżcu, Pomoc w cieniu obozu zagłady – historie Sprawiedliwych z Bełżca.

12:00-12:20- Andrzej Chytkowski, Upamiętnianie wysiedleń krakowskich Żydów do obozu zagłady w Bełżcu w czerwcu 1942 r. na tle relacji polsko- żydowskich.

12:20-12:40- Izabela Chodorowicz, Nauczycielka, Jak uczyć dzieci, czym była Zagłada.
,,Aby pamięć nie umarła – Spacerownik z moim Dziadkiem”.

12:40-13:00- Dyskusja.

12 września (wtorek)

09.00–17.00 – gra terenowa „W służbie Ojczyźnie i bliźniemu” opowiadająca o działalności konspiracyjnej Szarych Szeregów oraz pomocy dla ludności Żydowskiej (ul. Pomorska 2).

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*