Frombork: niezwykłe odkrycie w krypcie bp-a Szembeka. W kaplicy Zbawiciela archikatedry we Fromborku odkryto 6 trumien duchownych, w tym polskiego biskupa Krzysztofa Andrzeja Jana Szembeka.
Do otwarcia krypty w archikatedrze pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Andrzeja Apostoła we Fromborku doszło 6 lutego 2017 roku. Naukowcy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu chcieli sprawdzić, czy krypta była wcześniej otwierana i czy nie została sprofanowana w 1945 roku przez żołnierzy Armii Czerwonej oraz zbadać sposób pochówku.
Ksiądz proboszcz dr Jacek Wojtkowski wyjaśnił, że otwarcie krypty i jej inwentaryzacja będzie kontynuacją prac konserwatorskich kaplicy, której fundatorem był bp Krzysztof Szembek. Duchowny także ją wyposażył. Kaplica Zbawiciela jest niezwykle cenna z uwagi na ołtarz z licznymi relikwiarzami i polichromię wykonaną przez Macieja Meyera. Jest on także autorem polichromii w Sanktuarium w Świętej Lipce i kaplicy w katedrze w Gnieźnie i Wozławkach.
Profesor Małgorzata Grupa od poniedziałku prowadzi badania sondażowe krypty. Podsumowując pierwszy etap badań potwierdziła, że w krypcia znaleziono 6 trumien, z czego 2 zostały sprofanowane przez nieznanych sprawców, o czym między innymi ma świadczyć fakt, iż część szat liturgicznych, w których byli pochowani duchowni trafiło na posadzkę krypty. Mimo upływu lat, odnalezione szczątki są w bardzo dobrym stanie, gdyż uległy mumifikacji, a przyczyniła się do tego przykładowo dobra wentylacja w krypcie. Dzięki temu na podstawie ornamentów na jedwabiach będzie można dokładnie opisać czas pochówku.
Wśród rzeczy znalezionych na posadzce znaleziono np. mitrę bp-a Szembeka oraz przód ornatu bp-a Thiela i to właśnie trumna, w której spoczywał bp została naruszona najbardziej. Profesor Grupa stwierdziła, iż wydaje się, że intruz poszukiwał biżuterii. Ludzie zazwyczaj nie wierzyli, że do trumien dostojników kościelnych przy pochówkach wkładano nie oryginalne insygnia z kruszcu, ale imitacje pastorałów, kielichów czy pierścieni.
W Kaplicy Zbawiciela, św. Teodora i Wszystkich Świętych nazywanej potocznie kaplicą Szembeka na cześć jej fundatora spoczywają kolejno biskupi: A. Hatten, J. Geritz, A. Thiel, A. Bludau oraz kanonik A. Ossoliński.
Bp Szembek urodził się 16 maja 1680 roku w Lidzbarku Warmińskim. Sprawował funkcję biskupa chełmskiego w latach 1713-1719, później został biskupem przemyskim (1719-1724), a następnie już dożywotnio sprawował funkcję biskupa warmińskiego (1724-1740). W czasie sprawowania funkcji bp-a chełmskiego Szembek dokonał koronacji wizerunku Matki Boskiej na Jasnej Górze w 1717 r. Ksiądz Wojtkowski zaznaczył, że na trumnie drewnianej jak i na sarkofagu cynowym, w których został pochowany bp Szembek znajduje się napis zawierający informację, iż to jest właśnie biskup – koronator obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. W tym roku przypada Jubileusz 300-lecia koronacji tego obrazu.
O archikatedrze Fromborskiej nie było tak głośno od 2005 roku, kiedy to odnaleziono w niej szczątki Mikołaja Kopernika, polskiego astronoma i autora przełomowego dzieła „O obrotach sfer niebieskich”. Po wnikliwej identyfikacji szczątków, Kopernik został pochowany w sarkofagu pod szklaną posadzką, po prawej stronie nawy głównej. Jak słusznie zauważył ks. Wojtkowski, archikatedra we Fromborku kryje w sobie jeszcze wiele tajemnic.
Źródła: naukawpolsce.pap.pl, wpolityce.pl, polskieradio.pl
Fot.: rycina Fromborka z 1684 roku (źródło: Wikimedia Commons)
Marcin Majchrzak
