Robert Szuchta, Piotr Trojański, Holokaust. (Nie)odrobiona lekcja historii
Czego się nauczyliśmy? Jaką lekcję wynieśliśmy ze studiowania Holokaustu? Co zrozumieliśmy z tego, co mówiły do nas ofiary nazistowskiego ludobójstwa? Czy publikacja Holokaust. (Nie)odrobiona lekcja historii duetu nauczycieli, edukatorów i specjalistów zajmujących się tematyką Holokaustu pomoże znaleźć odpowiedzi na te i wiele innych pytań?
Książka Roberta Szuchty i Piotra Trojańskiego Holokaust. (Nie)odrobiona lekcja ma układ chronologiczny, który pozwala na zastanowienie się nad tym, jak to się stało, że jedni ludzie przez wieki mówili innym: „Nie możecie wyznawać swojej religii”, następnie „Nie możecie mieszkać między nami”, aż wreszcie: „Nie możecie żyć, nie jesteście ludźmi”.
Podzielona została na cztery części: „Swoi czy obcy?”, „Droga do ludobójstwa”, „Ostateczne rozwiązanie”, „Wobec Zagłady”. Układ taki ma na celu przedstawienie Zagłady w szerszym kontekście historycznym i ukazanie życia Żydów zarówno przed tym tragicznym okresem, jak i po nim. Pokazuje, kim były ofiary, oraz podkreślenie, jaką stratę Europa i świat poniosły w wyniku Holokaustu.
Została opatrzona obszerną obudową dydaktyczną, która ma za zadanie zwrócić uwagę na wiele aspektów tego procesu Zagłady, jak i jej długofalowych konsekwencji.
Dla ułatwienia wydzielone zostały zagadnienia do dyskusji w formie bloków „Analiza – interpretacja – refleksja”, pytań ukierunkowanych na uporządkowanie wiedzy „Zastanów się” oraz jej podsumowanie i pogłębienie: „Blok ćwiczeniowy” i „Kalendarium”. Ponadto zostały objaśnione podstawowe terminy i zamieszczone biogramy.
Tekst autorski wzbogacony został o bogaty materiał uzupełniający i ilustracyjny: fragmenty tekstów źródłowych z poleceniami do ich analizy, zdjęcia z rozbudowanymi podpisami, a także mapy. Do pogłębienia wiedzy pomocne będą Bibliografia oraz kody QR odsyłające do multimedialnych materiałów Muzeum Getta Warszawskiego.
Ktoś może pomyśleć: po co kolejna publikacja na temat Holokaustu? Można już chyba policzyć je w milionach. Co nowego w niesie?
Może i jest w tym trochę racji. Jednak jestem zdania, że nigdy dość książek poruszających tę tematykę. Tym bardziej, że inni są odbiorcy, do których w głównej mierze skierowano treść. Pomimo wagi tematu autorzy wiedzą jak ważne jest umieszczenie jak największej ilości grafik, obrazów i zdjęć, które ułatwiają przyswajanie wiedzy. Tekst jest bardzo skondensowany, odrzucono niepotrzebne rozwlekanie pewnych kwestii.
Szkoda, że Szuchta i Trojański nie poszerzyli fragmentu Wyzwań dla współczesności. Chociaż jest to dobry przyczynek do omówienia obecnych konfliktów wojennych na świecie, które można rozważyć z młodzieżą. Autorzy kierują głównie swoją pracę do uczniów i nauczycieli. Sądzę, że jednak Holokaust. (Nie)odrobiona lekcja historii trafi do każdego zainteresowanego poszerzeniem wiedzy.
Wydawnictwo Muzeum Getta Warszawskiego/Universitas
Ocena recenzenta: 5/6
Piotr Burak
Recenzja powstała we współpracy z Wydawnictwem Universitas.