Na szwedzkich śladach

Wiek XVII przyniósł polskiej architekturze, sporo cennych i unikatowych budowli. Często nazywane są one perłami architektonicznymi. Zwiedzając ich niezwykłość, można zapoznać się także z historią ich właścicieli.  Niekiedy byli to szwedzcy magnaci, którzy przybyli do naszego kraju, podczas wojen północnych.

Powstanie pałacu

Stan z połowy XIX wieku
Stan z połowy XIX wieku

Poddębicki pałac, powstał w latach 1610-1617. Jego kubatura, ogranicza się do dwóch kondygnacji. A mianowicie jest to wieża mieszkalna, której mury są ufundowane na krzyżowym podziale wnętrz. Wejście na pałacową loggię, zwieńczoną trójkątnym sterczynowym szczytem, prowadzi przez przybudowane obok schody. Jak głosi stara legenda, na tych schodach pierwszy budowniczy pałacu Genter Vogel żołnierz szwedzki, oświadczył się Teodorze córce kasztelana Nowogrodzkiego i został przyjęty. Do chwili obecnej, schody te noszą nazwę miłosnych. Przez szereg lat, o istnieniu loggii nie wiedziano. Informacje o niej powstały, gdy nastąpiły prace rekonstrukcyjno – budowlane.

Pierwszy właściciel poddębickiego pałacu

Znany z walk z potopem szwedzkim, Zygmunt Grudziński był pierwszym fundatorem pałacu w Poddębicach. Podobno otrzymał on spore fundusze za udział w walkach z najazdem szwedzkim. Ale o tym, są tylko zapisane niewielkie wzmianki w historiografii wspomnianego pałacu. Podobno pojmał on Gentera Vogela w jednej z potyczek i nakazał mu wybudowanie tego pięknego pałacu.

Włoskie wpływy architektoniczne

Pałac na początku XX wieku
Pałac na początku XX wieku

Autor projektu budowy pałacu, nie jest znany. Można jedynie przypuszczać, że mógł to być Jerzy Hoffman, jeden z budowniczych zatrudniony uprzednio przez Bernardoniego przy pracach na terenie Kalisza. Hoffman, od roku 1603, mieszkał opodal Poddębic, a uważany był on za autora kilku kościołów w okolicy, w tym także kościoła w Poddębicach, wzniesionego mniej więcej równocześnie z dworem Zygmunta Grudzińskiego.

Pałac w Poddębicach

Pałac ten, zaliczany jest do najpiękniejszych zabytków polskiego baroku. Jego budowę w roku 1610, rozpoczął dziedzic Poddębic, wojewoda rawski Zygmunt Grudziński, który po rokoszu Michała Zebrzydowskiego pod Guzowem, odsunął się od polityki i osiadł w Poddębicach. Michał Zebrzydowski, dokonał rokoszu na króla Zygmunta III Wazę oraz na jego szwedzką świtę. Wielu ze Szwedów uwięził, i wykorzystywał ich do różnych prac murarskich. Zygmunt Grudziński, wykorzystał owych zniewolonych Szwedów do prac dekoratorskich zamku. Prawdopodobnie dobudowana loggia, która składa się w dolnej części z trzech arkad filarowych, z dostawionymi do nich półkolumienkami toskańskimi, wykonana byłą przez Umberga I syna, Szweda z regimentu pieszego, Karola Gustawa.

Herb rodu Zakrzewskich

Pałac w Poddębicach (Zdj. Wikimedia Commons)
Pałac w Poddębicach
(Zdj. Wikimedia Commons)

W środkowej części pałacu, widoczny jest herb Wyssogota, przypisany do rodu Zakrzewskich, poniżej znajduje się wskazówka, która jest pozostałością zegara słonecznego. Pod nią umieszczony jest fryz z późnorenesansową ozdobą stiukową. Wieża, która pełniła niegdyś funkcję skarbczyka, zbudowana jest na planie czworoboku. Ważnym elementem pałacu, jest wkomponowana w jego architekturę kaplica, pobudowana na planie
czworoboku. Ważnym elementem pałacu, jest wkomponowana w jego architekturę kaplica, pobudowana na planie oktagonalnym. W kaplicy tej, trwały przez okres walk z potopem szwedzkim regularne modlitwy o przywrócenie wolności naszej ojczyźnie.
Do chwili obecnej pałac w Poddębicach, jest piękną budowlą, która zachęca swym wyglądem do zwiedzania jego komnat i piwnicznych zakamarków.

Ewa Michałowska – Walkiewicz

Źródło: The Poland Times

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*