Archeolodzy odkryli w południowo-wschodniej Turcji rzymską strukturę wojskową z IV wieku, potwierdzając historyczne zapisy o budowie twierdzy za panowania cesarza Konstancjusza II. Pozostałości 1600-letniego rzymskiego fortu w Turcji zostały znalezione w Hasankeyf, jednym z najstarszych nieprzerwanie zamieszkałych miejsc na świecie. W ciągu 10 000 lat ponad 20 kultur, w tym Asyryjczycy, Bizantyjczycy i Osmanie, zbudowało tę osadę nad rzeką Tygrys.
Kiedy Rzymianie przybyli do Hasankeyf, zbudowali fort, aby patrolować granicę swojego imperium z Persją. Chociaż zapisy historyczne wspominały o forcie, a wykopaliska archeologiczne trwały od lat 80. XX wieku, fort nie został zlokalizowany aż do tego lata, kiedy to został odkryty przez zespół badaczy kierowany przez Zekai Erdal, historyka sztuki z Uniwersytetu Mardin Artuklu, według Daily Sabah.
Erdal skonsultował się z rzymskimi ekspertami w dziedzinie architektury, aby zidentyfikować duże, blokowe kamienie jako pozostałości techniki budowy murów „opus isodomum”. Rzymianie regularnie stosowali tę metodę w swoich lokalnych budynkach publicznych, ale nie jest ona często spotykana w prowincjach imperium.
Niewiele wiadomo o tym starożytnym forcie, który w pewnym momencie nosił nazwę Cepha, od aramejskiego słowa oznaczającego „skałę”. W 350 roku Konstancjusz II zbudował wiele fortec, w tym Cepha, w strategicznie ważnych miejscach wzdłuż wschodniej granicy Cesarstwa Rzymskiego, aby chronić lokalną ludność przed inwazjami Persów. Chociaż rzymski cesarz Jowian i Persowie
W 2023 roku, podczas wykopalisk prowadzonych przez profesora Zekai Erdala, archeolodzy odkryli 800-letnią brązową „miskę leczniczą” ozdobioną talizmanicznymi inskrypcjami i motywami, która prawdopodobnie była używana w średniowiecznej medycynie ludowej. Ponadto odkryli dwa pierścienie łucznicze, znane jako „zihgirs”, wykonane z kości i agatu, które średniowieczni łucznicy prawdopodobnie nosili, aby chronić palce przed urazami cięciwy łuku.
Budowa zapory Ilısu (zwanej również zaporą Veysel Eroğlu) na rzece Tygrys, ukończona w 2018 r., doprowadziła do zatopienia znacznych części Hasankeyf, historycznej osady o historii sięgającej około 12 000 lat. Aby zachować bogate dziedzictwo kulturowe, wiele starożytnych struktur i artefaktów zostało przeniesionych do Hasankeyf Archeopark, skansenu zaprojektowanego w celu ich ochrony.
Według profesora Erdala, podczas gdy zbiornik zapory zalał dolne sekcje Hasankeyf, górne obszary – w tym cytadela i niedawno odkryta rzymska struktura wojskowa – pozostają nad wodą.
Źródła:
- Excavations reveal ancient Roman ruins in Hasankeyf, Türkiye, Daily Sabah [dostęp: 04.11.2024].
- Kristina Killgrove, Remains of 1,600-year-old Roman fort unearthed in Turkey, Live Science [dostęp: 04.11.2024].
Fot. Starożytne mury Hasankeyf (AA)
