G. Górny, J. Rosikoń, Tajne archiwum watykańskie. Nieznane karty historii Kościoła
Ostatnimi dniami światło dzienne ujrzały kolejne dokumenty z Tajnego Archiwum Watykańskiego. Te owiane nimbem tajemnicy archiwalia od lat rozpalają wyobraźnię zarówno pasjonatów historii jak i zwolenników teorii spiskowych. A dzieje tej niezwykłej instytucji państwa kościelnego są nie mniej fascynujące niż sama zawartość tych archiwów. A w najnowszej publikacji wydawnictwa Rosikon Press można przyjrzeć się im bliżej.
Pozycja „Tajne Archiwum Watykańskie” rozbudziła moje zainteresowanie kiedy tylko trafiła w moje ręce. Jak przystało na oficynę wydana została w naprawdę pięknej formie, w solidnej, twardej okładce z pięknymi zdobieniami. Niewątpliwą zaletą jest też bogate ilustrowanie treści, co czyni książkę niemal albumem. Nic więc dziwnego, że niemal od razy wziąłem sięga lekturę, która – niestety – po kilku stronach totalnie mnie zawiodła!
Tekst „Tajnego archiwum…” jest poprawny i tyle. Część historyczna może i ciekawa, została niestety bardzo słabo napisana Dodatkowo rozdział dotyczące starożytnej historii Kościoła został napisany bez cienia dowodu; bez żadnego przypisu i niczego co mogłoby choć uprawdopodobnić narrację autorów. Bo oczywiście bibliografii w książce czytelnik nie znajdzie także. Osobiście mam alergię taką konstrukcję prac, dotyczących dziejów Kościoła. A autorzy nie przytoczyli nam żadnego dowodu, nawet cytatu z Pisma Świętego. Wiadomo, że w każdej religii w grę wchodzi kwestia wiary, ale od książki takiej jak ta, książki historycznej, choć tylko popularnonaukowej, oczekuje się czegoś więcej. Co gorsza autorzy powtarzają także popularne mity na temat, między innymi prześladowań pierwszych chrześcijan. Mitów, które zostały obśmiane już nawet na łamach Wikipedii, a ich bezmyślne powtarzanie nie buduje mocnej pozycji tej publikacji.
Lekko ponad niski poziom narracji wznoszą się jednie opisy biograficzne kolejnych papieży i zwierzchników archiwum watykańskiego. Słowo uznania należy się także autorom za przybliżenie czytelnikowi tajemnic papieskich dotyczących tego co skrywają archiwa a dotyczy tematyki najbardziej kontrowersyjnej w dziejach Kościoła Rzymskokatolickiego, między innymi wypraw krzyżowych, Świętej Inkwizycji czy stosunku Watykanu do nazizmu i Holokaustu. To niewątpliwie najmocniejsze strony publikacji. Jest jednak i w nich jedno „ale”. Narracja autorów jest ogromnie prokościelna. Dodatkowo próbują oni usprawiedliwiać nawet te fragmenty dziejów Kościoła, za które już dawno przeprosili ostatni papieże.
Podsumowując: pozycję „Tajne Archiwum Watykańskie” polecam tylko tym, którzy chcą zdobyć jakąkolwiek wiedzę na temat archiwaliów kościelnych. Pasjonaci i zawodowcy zainteresowani dziejami Watykanu nie znajdą tam niczego nowego ani interesującego.
Wydawnictwo: Rosikon Press
Ocena recenzenta: 2,5/6
Dawid Siuta