W Smoszewie (pow. Krotoszyn) można obejrzeć rekonstrukcję kopca sprzed 3500 lat, w którym pochowany został jeden z przedstawicieli społeczności kultury mogiłowej. Projekt wykonano w Pracowni Archeologii śródziemnomorskiej Epoki Brązu w Instytucie Historii UAM w Poznaniu.
Badania poznańskich archeologów w lasach krotoszyńskich rozpoczęły się blisko sto lat temu. Wtedy wykopaliska w Smoszewie prowadził jeden z założycieli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Józef Kostrzewski, który w roku 1923 z pomocą trzydziestu żołnierzy przebadał pięć ze znajdujących się tam dwudziestu dwóch kopców w ciągu kilku dni. Jak wyjaśnia Mateusz Cwaliński, doktorant Instytutu Prahistorii UAM, zaangażowany w realizację tej rekonstrukcji, wyniki prac opublikowano i cieszyły się one dużym zainteresowaniem wśród specjalistów tej epoki. Wyniki badań stanowiły przyczynek do podejmowania kolejnych ekspedycji. Ustawiono też tablice informacyjne w języku polskim i angielskim, zredagowane przez poznańskich archeologów. Przed rekonstrukcją wybrany kurhan był badany w latach 2009-2011. Oprócz zespołu poznańskiego Instytutu Prahistorii prac tych podjęli się także pracownicy i studenci z Instytut für Ur- und Frühgeschichte CAU w Kilonii. Wewnątrz nasypu archeolodzy odkryli dobrze zachowane kamienne struktury. Znaleziona zostały także pozostałości darów pośmiertnych w postaci fragmentów naczyń ceramicznych i brązowej szpili. Niestety z powodu niesprzyjających właściwości gleby pochówek nie zachował się najlepiej i dlatego dla pełnego ukazania obrządku pogrzebowego społeczności tej kultury zdecydowano się na umieszczenie w jego wnętrzu manekina przedstawiającego zmarłego wojownika. Podobne pochówki znane są w też w innych regionach, w których zamieszkiwała społeczność kultury mogiłowej. Zdaniem wielu archeologów odkrycia z przeszłości dowodziły, że były to ludy mobilne, o wojowniczym usposobieniu, jednak dzisiaj ze względu na wzrost wiedzy o tej kulturze zaczęto odchodzić od takich interpretacji. Wykonanie rekonstrukcji stało możliwe do zrealizowania dzięki porozumieniu UAM w Poznaniu z Urzędem Miejskim w Krotoszynie oraz z Nadleśnictwem Krotoszyn. Prace nad tym regionem nadal trwają. W 2012 roku udało się dzięki analizie skaningu laserowego okolicznych lasów zlokalizować prawie sto nieznanych kopców prawdopodobnie z epoki brązu. Obecnie trwają nieinwazyjne badania archeologiczne wykrytych obiektów, w ramach których nawiązała się współpraca między Instytutem Prahistorii UAM a Muzeum Archeologicznym w Poznaniu.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl
Fot.: Cmentarzysko kurhanowe Szwajcaria w okolicy Suwałk. Fot. Wikipedia Commons.
Agata Śródkowska
