Tego dnia 1616 roku Walter Raleigh został uwolniony z Tower of London po 13 latach więzienia
Zamknięty w wieży, pełen ambicji i nieustępliwy w dążeniu do swoich celów, Walter Raleigh na zawsze zapisał się w historii Anglii. Jako podróżnik, poeta, szpieg i doradca królowej Elżbiety I, niejednokrotnie przekraczał granice, które wydawały się nieosiągalne. Jego życie było pełne dramatycznych zwrotów akcji, a kolonie, które próbował założyć, zniknęły w tajemnicy, pozostawiając po sobie jedynie zagadki.
Walter Raleigh był jednym z najbardziej barwnych i kontrowersyjnych bohaterów angielskiej historii. Jako pisarz, poeta, szpieg i podróżnik, pozostawił po sobie trwały ślad w literaturze, historii i polityce. Z racji swojej kariery wojskowej oraz licznych misji dyplomatycznych, zyskał popularność, choć jego życie niejednokrotnie było obciążone kontrowersjami.
Zapisane w różnych dokumentach wersje jego nazwiska, takie jak Rawley, Ralegh, Rawleigh i Rawlye, odzwierciedlają niepewność, która towarzyszyła tej postaci przez wieki. Jednak sam Raleigh najczęściej podpisywał się jako „Ralegh”, a współcześnie przyjęła się forma „Raleigh”.
Walter pochodził z rodziny protestanckiej, co miało duże znaczenie w kontekście jego późniejszych poglądów religijnych. Już od najmłodszych lat wykazywał wyraźną niechęć do katolickiej religii, co było charakterystyczne dla wielu angielskich protestantów tamtej epoki. W 1568 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Oksfordzkim, co stanowiło fundament dla jego przyszłej kariery intelektualnej. W międzyczasie, młody Raleigh brał udział w wojskowych wyprawach we Francji oraz Irlandii, co miało znaczący wpływ na jego dalsze losy.
Początkowo mało znany, Raleigh szybko zdobył zaufanie Elżbiety I i stał się jednym z jej ulubieńców na dworze. Istnieje znana legenda, która mówi, że gdy królową spotkała kałuża błota, Raleigh zdjął swój kosztowny płaszcz, by położyć go na wodzie, umożliwiając jej przejście. Choć historia ta jest raczej tylko anegdotą, dobrze oddaje charakter Raleigha – mężczyzny ambitnego i pełnego oddania wobec monarchii.
Roanoke – nieudana próba kolonizacji
Jednym z najbardziej znanych przedsięwzięć Raleigha było założenie kolonii w Ameryce, które miało na celu zdobycie nowych terytoriów dla Anglii. W 1584 roku, Raleigh uzyskał od królowej Elżbiety I pozwolenie na rozpoczęcie takiej działalności, zyskując tym samym prawa do wszystkich nowo odkrytych terenów.
W ramach tego projektu wysłał dwa statki pod dowództwem Philipa Amadasa i Arthura Barlowa, którzy odkryli tereny wokół Cieśniny Pamlico w pobliżu wyspy Roanoke. Po powrocie przedstawili raporty pełne entuzjazmu, zachwalając potencjał tej okolicy jako odpowiedniego miejsca do założenia kolonii.
Zachęcony sukcesem pierwszej wyprawy, w 1585 roku Raleigh wysłał kolejną ekspedycję pod dowództwem Richarda Grenville’a z 107 kolonistami. Niestety, po dotarciu na miejsce i utworzeniu osady, Grenville musiał wrócić do Anglii, pozostawiając Ralpha Lane’a na czele kolonii. Wkrótce okazało się, że kolonistom brakowało odpowiednich zapasów oraz wsparcia, a sam Grenville nie zdążył wysłać wsparcia w porę. W rezultacie, większość kolonistów opuściła wyspę i wróciła do Anglii na statku Francisa Drake’a.
Pomimo niepowodzenia, Raleigh nie zrezygnował z ambicji kolonizacyjnych. W 1587 roku wysłał kolejną grupę osadników, tym razem pod dowództwem Johna White’a. Niestety, okazało się, że poprzednia kolonia została zniszczona przez rdzennych mieszkańców, a sam White powrócił do Anglii w 1588 roku.
Po powrocie do Roanoke w 1590 roku, White odkrył, że cała kolonia zniknęła, pozostawiając jedynie tajemniczy napis „CROATOAN” wyryty na drzewie. Do dziś nie wiadomo, co dokładnie stało się z kolonistami, ale przypuszcza się, że przeszli oni do plemienia Croatoan.
Ziemie irlandzkie i działalność wojskowa
Po nieudanych próbach w Ameryce, Raleigh skupił się na innych przedsięwzięciach, w tym na podbojach i osadnictwie w Irlandii. W 1579 roku brał udział w tłumieniu powstań Desmondów, a później otrzymał znaczną część irlandzkich ziem – około 160 km². Jego majątek obejmował ważne miejscowości, takie jak Youghal i Lismore.
Stał się jednym z najważniejszych posiadaczy ziemskich w Munster, chociaż jego próby zasiedlenia tych ziem angielskimi osadnikami nie zakończyły się sukcesem. W latach 1588-1589 pełnił funkcję burmistrza Youghal, a niektóre źródła twierdzą, że to właśnie Raleigh sprowadził do Irlandii pierwsze ziemniaki. Choć historia o jego wprowadzeniu ziemniaków na dwór królewski jest bardziej legendą niż potwierdzonym faktem, z pewnością miała ona swój wpływ na późniejsze losy tej rośliny w Europie.
Walter Raleigh i próba odkrycia El Dorado
Po niepowodzeniu w Ameryce Północnej, Walter Raleigh zwrócił swoją uwagę na południowoamerykański kontynent. W 1595 roku wyruszył w poszukiwaniu legendarnej Złotej Krainy El Dorado, której istnienie przez wiele lat kusiło europejskich podróżników.
Z trzema statkami opuścił Anglię, pokonał hiszpańską osadę na Trinidadzie i rozpoczął wyprawę w górę rzeki Orinoko. Chociaż nie odnalazł legendarnego miasta, Raleigh miał okazję przeprowadzić handel z miejscową ludnością, a jego nazwisko pozostało związane z Wodospadami Raleigha w Surinamie, które noszą imię odkrywcy.
Upadek i śmierć
Po śmierci Elżbiety I i objęciu tronu przez Jakuba I, Raleigh popadł w niełaskę. Jego agresywna polityka wobec Hiszpanii oraz oskarżenia o spisek przeciwko królowi doprowadziły do jego aresztowania i osadzenia w Tower of London w 1603 roku.
Przez lata pobytu w więzieniu Raleigh pisał swoje najbardziej znane dzieło – „A History of the World”, w którym zawarł refleksje na temat historii cywilizacji. Po 13 latach, w 1616 roku, został uwolniony i podjął kolejną wyprawę do Gujany, aby znaleźć złote kopalnie. Podczas tej ekspedycji, jego syn Walter Raleigh zginął.
Ostatecznie, 29 października 1618 roku, Walter Raleigh został ścięty w pałacu Whitehall na rozkaz króla Jakuba I. Choć za życia przeżywał zarówno momenty chwały, jak i upokorzenia, po śmierci stał się bohaterem narodowym, a antyhiszpańskie nastroje w Anglii sprawiły, że jego postać zyskała na popularności.
Walter Raleigh i zainteresowanie okultyzmem
Mało kto wie, że Walter Raleigh miał także zamiłowanie do okultyzmu. W swoich podróżach zabierał ze sobą liczne książki o alchemii i naukach tajemnych. Szczególnie interesowała go destylacja, z której chciał uzyskać lekarstwa.
W „Historii świata” Raleigh pisał: Zręczny i uczony alchemik potrafi wydestylować lekarstwo z trucizny, a truciznę z najbardziej użytecznych ziół i roślin, ponieważ wszystkie rzeczy niosą ze sobą zarówno życie, jak i śmierć. Zainteresowanie tymi tematami pozostało z nim aż do końca życia.
