XIII-wieczne szczątki odnalezione w Libanie rzucają nowe światło na życie krzyżowców. Badania pokazują, jak uczestnicy krucjat mieszali się z miejscową ludnością.
Krucjaty to średniowieczne wyprawy zbrojne, których uczestników nazywa się krzyżowcami. Organizowały je chrześcijańskie państwa i rycerstwo europejskie, aby walczyć przede wszystkim z muzułmanami, ale także z poganami. Wyprawy ogłaszali papieże i miały one charakter religijny, ale niekiedy też polityczny i ekonomiczny. Głównym celem krzyżowców było odzyskanie Ziemi Świętej, a w szczególności Jerozolimy. Odbyło się w sumie siedem większych krucjat i kilka pomniejszych. Rozpoczęły się od synodu w Clermont, czyli od 1095 roku, a zakończyły w 1291 roku (zdobycie Akki, stolicy Królestwa Jerozolimy).
W dwóch dołach w Sydonie (Liban) odnaleziono 25 męskich szkieletów pochodzących z XIII wieku. Jest to jedno z niewielu znanych miejsc pochówków krzyżowców. Na tym terenie dochodziło w latach 1110 – 1249 do największych bitew.
Mężczyzn zabito gwałtownie, w bitwie, o czym świadczą tępe obrażenia czaszek i kości. Ciała zostały wrzucone do dołu i spalone. Datowanie węglowe pozwoliło ustalić, że europejskie klamry butów i moneta, odnalezione przy szczątkach, pochodzą z czasów wypraw krzyżowych. W pobliżu znajdowała się odłączona czaszka. Według naukowców mogła być katapultowana do obozu wroga jako sposób przenoszenia chorób.
Udało się odzyskać DNA z kości skroniowych i wykonać sekwencjonowanie genomów w celu potwierdzenia, że odnalezione szczątki należały do krzyżowców. Było to niezwykle trudne, ponieważ ciała spalono i zakopano w ciepłym i wilgotnym klimacie. Czynniki te powodują degradację DNA.
Odkryte szczątki należały do osób pochodzących z Hiszpanii i Sardynii; cztery z nich pochodziły od miejscowych ludzi, natomiast dwa szkielety to mieszanina genów, co świadczy o stosunkach między krzyżowcami a zamieszkującymi te tereny. Autor badań, Marc Haber, zauważa, że nie tylko Europejczycy byli krzyżowcami. Ich stosunki z mieszkańcami nie doprowadziły jednak do zmiany struktury genetycznej lokalnej populacji.
Krzyżowcy byli zwykłymi ludźmi zwerbowanymi do walki w imię religii. W związku tym nie są znane ich losy i niewiele się o nich wie. Chris Tyler-Smith, autor badań i genetyk, z Wellcome Sanger Institute podaje, że o ważnych postaciach, takich jak Ryszard Lwie Serce, historia wie dużo, natomiast wiedza o krzyżowcach jest znikoma. Według badacza, odkryte próbki, pozwolą uzyskać więcej informacji o nieznanych. Badania opublikowano 18 IV 2019 roku w „The American Journal of Human Genetics”.
Źródło: edition.cnn.com
Fot. Wikimedia Commons
Karolina Charchowska