M. Świerczek, Jak sowieci przetrwali dzięki oszustwu,
Na ponad 480-stronach autor w intrygujący sposób pokazuję gry operacyjne prowadzony przez sowieckie służby (WcZK, Gru) w latach 20-tych i 30-tych XX-wieku przeciw obcemu wywiadowi oraz opozycji Białych w kraju i za zagranicą. Stawia ciekawą tezę, że gdyby nie szczerzenie dezinformacji, oszustwa, nie udałoby się utrzymać władzy bolszewickiej.
Autor rekonstruuje na podstawie dostępnych dla nas informacji najważniejsze aktywności sowieckiego kontrwywiadu m.in. akcje Sindikat-1 czy Trust. Nie tylko ich przebieg, ale najważniejsze postacie oraz tło polityczno-militarno-społeczne poszczególnych operacji. Czytelnik może się zatem może wczuć się w atmosferę tamtych wydarzeń. W publikacji odnajdziemy także liczne zdjęcia bohaterów wydarzeń oraz ich wypowiedzi na łamach prasy.
Muszę tutaj dodać, że ze względu na postawioną tezę, pierwszy rozdział jest teoretyczny. Skupia się on przede wszystkim na przedstawieniu czytelnikowi definicji decepcji. Co może utrudnić pierwszy zetkniecie się z publikacją osobom, które szukają więcej akcji. Jednakże następne części są skupione na mechanizmach, postaciach i samych działaniach. Autor zarysowuje rys psychologiczny bohaterów tych wydarzeń, a nawet stawia niekiedy oceny moralne. Czyta się to więc bardzo ciekawie.
Dla mnie była wciągająca wiwisekcja działań operacyjnych prowadzonych przez służby specjalne. Mogłam zobaczyć jak pozyskiwały współpracowników, jak rozsiewały dezinformację, jak starały się pozyskiwać nowe materiały. Autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób WcZKa, a dalej Gru, miało przewagę nad służbami wywiadowczymi obcych państwa i Białymi (np. terror, ideowość czy powszechna kontrola). Z autorem możemy także prześledzić jaki wpływy na prowadzenie gier operacyjnych miały doświadczenia z carskiej Rosji.
Książkę polecam osobom, którzy lubią śledzić działania służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych. Znajdą one wiele ciekawych informacji o grach operacyjnych. Dla czytelników, które interesują się tym okresem historycznym, szczególnie stosunków międzynarodowych, może stanowić interesujący przyczynek do debat i dyskusji o wpływie działań kontrwywiadowczych, przede wszystkim dezinformacyjnych, na przetrwanie władzy bolszewickiej.
Wydawnictwo: Fronda
Ocena recenzenta: 5/6
Roksana Kaczmar
