Ewa Landowska, Krótka historia litery łacińskiej
Krótka historia litery łacińskiej to chronologiczne kompendium wiedzy o historii dawnego pisma łacińskiego, które rozwijało swoje style ponad 2000 lat. Nauką, która zajmuje się jego badaniem nazywamy paleografią. Posługują się nią m.in. historycy mediewiści.
Dotychczas w polskiej historiografii możemy wymienić dwa większe dzieła traktujące o historii pisma łacińskiego. Pierwsze z nich wydane w 1951 roku autorstwa Władysława Semkowicza pt. Paleografia łacińska. Drugie z 1973 roku Zarys dziejów pisma łacińskiego spod pióra Aleksandra Gieysztora.
Do dziś obie książki stanowią podręczniki dla studentów, dzięki którym studenci zagłębiają się w tajniki dawnego pisma i jego roli. Jak sama autorka postuluje, brakuje zaktualizowanych/poszerzonych publikacji w oparciu o prowadzone badania na przestrzeni ostatnich lat.
O autorce
Ewa Landowska jest kaligrafką, populizatorką odręcznego pisania. Na swoim koncie ma kilka prac o tematyce kaligraficznej: Kaligrafia przedwojenna. Elementarze polskie (2021), Elementarz do nauki pisania i czytania ułożony według metody nauki pisania (2020). Ponadto jest współautorką edycji Piękna Litera, które poszczególne tomy poświęcone zostały np. kursywie angielskiej, pismu rondowemu.
O czym jest książka Krótka historia litery łacińskiej?
Najprościej można rzec….o literze. Wynalezienie pisma, jak i dalszy jego rozwój i przekształcenia przyczyniły się do powstania kultury. Pismo stało się nośnikiem, dzięki któremu dziś możemy poznać przeszłość. Przez literę cywilizacje spisywali myśli, idee, prawo etc. Zastąpiono pismo obrazkowe.
Celem autorki było przedstawienie podstawowych stylów pisma łacińskiego, od czasów rzymskich po współczesność. Swoją uwagę skupiła na transformacji pisma. Wbrew pozorom nie było to błahym zadaniem, ponieważ pismo łacińskie można kategoryzować ze względu na chociażby czas, miejsce, ośrodki piśmiennicze itd.
Recenzowana praca dzieli się można powiedzieć kilkanaście rozdziałów. Każdy opisuje inny rodzaj pisma łacińskiego. Począwszy od pisma latyńskiego, kapitały monumentalnej przez rodzaje pisma kodeksowego, minuskułę karolińską i późniejsze jej przekształcenia. Dalej opisane zostały m.in. bastarda włoska, pismo barokowe oraz angielskie, business writing po pismo szkolne.
Ocena
Krótka historia literatury łacińskiej stanowi vademecum o piśmie łacińskim i jego dziejach. Dużym plusem jest zamieszczenie ilustracji (wzorników z różnych źródeł) jak dany rodzaj tegoż pisma wyglądał i zmieniał się na przestrzeni wieków. Układ jest chronologiczny, co powoduje, że treść jest zwarta i konkretna. Książka ma proste a zarazem dobrze dobrane estetyczne walory. Choć może brakło mi też ilustracji np. kodeksów średniowiecznych czy inskrypcji etc. Wzmocniłoby to przekaz i wyobraźnię czytelnika.
Reasumując, polecam książkę, dzięki której poznajemy historię jednego z najważniejszych śladów działalności człowieka – litery.
Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów
Ocena recenzenta: 5/6
Ewelina Kazienko
Recenzja powstała we współpracy z Wydawnictwem Benedyktynów Tyniec.
