Na zamku Grodno, na Dolnym Śląsku kilka tygodni temu znaleziono bullę z inicjałami Benedykta XIII. Naukowcy mieli poważne wątpliwości kto był autorem tego dokumentu, ponieważ w historii kościoła istniało dwóch papieży noszących to samo imię. Dziś już wiadomo, że odnaleziona bulla należało do Benedykta XIII, nieuznawanego przez Kościół antypapieża z początku XV wieku.
Bulle papieskie podczas wykopalisk archeologicznych trafiają się niezmiernie rzadko. Dlatego dokonane odkrycie można potraktować jako sensację. Wykopaliska prowadzone były w rejonie nasypu w najstarszej części zamku. W wykopach oprócz bulli odnaleziono monety z przełomu XIV i XV wieku oraz ceramikę. Odnaleziona bulla posiadała sygnaturę Benedykta XIII. W historii Kościoła papieży noszących to samo imię było dwóch, powstał więc problem z identyfikacją autora dokumentu. Dziś wiadomo już jednak, że był nim nieuznawany przez Kościół antypapież Benedykt XIII z początku XV wieku. Drugi z nich był legalnie wybranym papieżem, który objął Stolicę Apostolską w XVIII wieku.
Już wiemy w tej chwili z pewnością, że bulla należała do Pedro de Luny, antypapieża z początku XV wieku, który urzędował poza Rzymem, głównie w Hiszpanii i we Francji. Skąd wiemy, że to jego bulla? Pieczęć była jedna. Te pieczęcie były odciskane w formie owalu, doczepianego do dokumentu za pomocą sznura konopnego. Przez całe średniowiecze ich wygląd się nie zmieniał. Różniły się tylko imiona papieży. Z drugiej strony były głowy świętych – Piotra i Pawła. Tak wyglądało to przez całe średniowiecze. Natomiast od szesnastego wieku zaczęły one zmieniać swój wygląd. Osiemnastowieczna pieczęć Benedykta XIII wygląda już inaczej. Widnieją na niej te same elementy, ale w innej formie. Nam udało się odnaleźć już kilka pieczęci do porównania. Jedna pochodzi z najstarszego uniwersytetu w Szkocji. Czekamy na zdjęcia ich pieczęci. Mają oni u siebie dokument, w którym antypapież potwierdza przywileje dla uczelni. Ten dokument razem z pieczęcią jest tam przechowywany. Nie chodzi nam jednak o potwierdzenie autentyczności pieczęci, a bardziej o ustalenie chronologii, okresu, w którym odnaleziona w Grodnie bulla może pochodzić, w jakim okresie tam się pojawiła – powiedział Łukasz Orlicki z Grupy Eksploracyjnej Miesięcznika „Odkrywca”.
Do bezprawnego powołania na tron papieski tzw. antypapieży dochodziło najczęściej w wyniku sporów teologicznych lub politycznych. Podczas tzw. Wielkiej Schizmy Zachodniej (1378 – 1417) chrześcijaństwo zachodnie podzieliło się pomiędzy zwolenników dwóch papieży – rezydujących w Rzymie i w Awinionie. Papieże rezydujący w Awinionie przeszli do historii jako tzw. antypapieże.
Źródła: rmf24.pl, fakty.interia.pl
Fot.: Wikimedia Commons
Zenon Purta
