17 maja br. w wieku 94 lat zmarł wybitny profesor Richard Pipes, amerykański historyk i sowietolog pochodzenia polsko-żydowskiego. Był doradcą prezydenta Ronalda Reagana ds. Związku Radzieckiego i Europy Wschodniej.
Richard Pipes urodził się 11 lipca 1923 roku w Cieszynie, w rodzinie żydowskich fabrykantów czekolady. Dorastał i uczył się w Warszawie, skąd w 1939 roku razem z rodzicami wyjechał. W 1940 roku przybył do USA. Zrobił doktorat z historii na Harvardzie, potem rozpoczął karierę naukową na tej uczelni.
Specjalizował się w badaniu dziejów Rosji i ZSRR. Był autorem kilkunastu książek poświęconych historii Rosji, m.in. „Rosja carów”, „Rewolucja rosyjska”, „Własność a wolność”, „Rosja, komunizm, świat” i „Żyłem. Wspomnienia niezależnego”.
W latach 1981–1982 doradzał prezydentowi USA Ronaldowi Reaganowi w sprawach dotyczących ZSRR i Europy Wschodniej. Był przeciwnikiem rozszerzenia NATO w latach 90. XX wieku.
Richard Pipes był członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Umiejętności. Otrzymał doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Szczecińskiego i Uniwersytetu Warszawskiego. W 1994 odebrał honorowe obywatelstwo miasta Cieszyna. Został też odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP.
Fot. Wikimedia Commons
Andrzej Włusek