Jesień w Pruszkowie zapowiada się ciekawie – Muzeum Dulag 121 przygotowało cykl spotkań, które łączą edukację, sztukę i refleksję nad przeszłością. Jakie czekają nas październikowe wydarzenia historyczne w Muzeum Dulag 121? Spektakl i warsztaty inspirowane książką „Wędrówka Nabu” Jarosława Mikołajewskiego, zajęcia o fotografii lotniczej w badaniach zbrodni wojennych oraz wykład Norberta Bączyka o stratach wojsk niemieckich w Powstaniu Warszawskim. Wydarzenia te nasz portal z przyjemnością objął patronatem medialnym.
Jesień w Muzeum Dulag 121 zapowiada się wyjątkowo intensywnie. Po przerwie wakacyjnej instytucja powraca z nowym cyklem spotkań dla rodzin i dorosłych, łącząc edukację historyczną z refleksją nad współczesnością.
W październiku odbędą się trzy wydarzenia: spektakl i warsztaty dla dzieci na podstawie książki Jarosława Mikołajewskiego „Wędrówka Nabu”, warsztaty dla dorosłych poświęcone fotografii lotniczej jako dowodowi zbrodni oraz wykład historyka Norberta Bączyka o stratach wojsk niemieckich w Powstaniu Warszawskim. Wszystkie spotkania odbędą się w siedzibie muzeum przy ul. 3 Maja 8A w Pruszkowie.
„Wędrówka Nabu” – historia dzieci w drodze
19 października 2025 roku o godz. 12:30 w ramach cyklu Rodzinne Niedziele z Historią najmłodsi wraz z opiekunami będą mogli zobaczyć spektakl „Wędrówka Nabu” w wykonaniu kolektywu Opowieści z Walizki. Przedstawienie oparte na książce Jarosława Mikołajewskiego porusza temat dzieci zmuszonych do migracji z krajów ogarniętych wojną i ubóstwem. To poetycka, lecz bolesna opowieść o bezbronności, nadziei i poszukiwaniu domu.
Twórczynie spektaklu, Anna Woźniak i Joanna Sarnecka, tłumaczą jego przesłanie w prostych, lecz poruszających słowach: Bądźmy z nimi, otwórzmy nasze domy, domagajmy się miejsca dla ludzi, którzy po prostu tak jak my chcą żyć, mieć co jeść, uczyć się, cieszyć i kochać. Żaden mur nie może być odpowiedzią na te pragnienia.
Spektakl współtworzono z psycholożkami Natalią Gutowską i Kamilą Poznańską, by zapewnić dzieciom bezpieczny kontekst emocjonalny.
- Wstęp: bezpłatny
- Miejsce: Muzeum Dulag 121, ul. 3 Maja 8A, Pruszków
- Liczba miejsc: 60
- Zapisy: Evenea – spektakl
Po spektaklu o godz. 13:45 odbędą się warsztaty „Wędrówka Nabu”, podczas których dzieci i rodzice będą mogli wspólnie zastanowić się nad losem małej bohaterki i jej rówieśników na całym świecie. Warsztaty poprowadzą autorki spektaklu. Uczestnicy dowiedzą się:
- dlaczego ludzie uciekają ze swoich krajów,
- jak mogą czuć się dzieci żyjące w drodze,
- czym jest empatia i jak pomaga zrozumieć drugiego człowieka.
Spotkanie potrwa 1,5 godziny i przeznaczone jest dla dzieci od 9 roku życia.
- Maksymalna liczba uczestników: 25
- Zapisy: Evenea – warsztaty
Wieczór w Muzeum
24 października 2025 roku o godz. 18:00 odbędą się warsztaty dla dorosłych pod tytułem „O fotografii lotniczej jako dowodzie zbrodni”. Spotkanie poprowadzi Filip Wesołowski – badacz, który łączy sztukę, kryminalistykę i technologie mapowania w badaniach nad zbrodniami przeciwko ludzkości i naturze.
Wesołowski, związany z międzynarodową grupą INTERPRT i Helsińską Fundacją Praw Człowieka, przybliży historię fotografii lotniczej jako narzędzia dokumentowania zbrodni. Już w czasie II wojny światowej zdjęcia z samolotów szpiegowskich ujawniały istnienie niemieckich obozów zagłady. Dziś podobną rolę pełnią obrazy satelitarne i materiały z dronów, które służą jako dowody w sprawach o ludobójstwa i ekobójstwa.
Podczas spotkania uczestnicy poznają:
- historię tzw. spojrzenia z lotu ptaka w badaniach historycznych,
- przykłady użycia zdjęć lotniczych w procesach sądowych,
- pojęcie „forenzyjny” i jego znaczenie w badaniach zbrodni przeciwko środowisku.
Szczególną uwagę poświęcono mało znanemu zjawisku – ekobójstwu dokonanemu przez nazistowskie Niemcy na polskiej przyrodzie. To temat coraz częściej analizowany przez badaczy prawa międzynarodowego i ekologii historycznej.
- Wstęp: bezpłatny
- Liczba miejsc: 20
- Część warsztatowa odbędzie się na zewnątrz – organizatorzy proszą o odpowiedni ubiór
- Zapisy: Evenea – Wieczór w Muzeum
Wykład Norberta Bączyka
Zwieńczeniem październikowego programu będzie wykład Norberta Bączyka z cyklu Karty Historii – „Prawda, mit i polityka. O stratach wojsk niemieckich w Powstaniu Warszawskim”, który odbędzie się 25 października 2025 roku o godz. 15:00.
Powstanie Warszawskie pozostaje jednym z najbardziej symbolicznych i zarazem kontrowersyjnych wydarzeń w historii XX wieku. Dyskusja o jego sensie toczy się do dziś – także wokół liczby poległych Niemców. Historyk przedstawi, jak polityka i propaganda wpływały na kształtowanie narracji o stratach wroga: od minimalnych danych wskazywanych przez przeciwników powstania po znacznie zawyżone liczby pojawiające się w przekazach patriotycznych.
Norbert Bączyk, historyk wojskowości, archeolog i wydawca, autor takich publikacji jak „Panzertruppen a Powstanie Warszawskie”, „Bruckenkopf Warschau 1944” czy „Terror niemiecki w powiecie Garwolin 1939–1944”, opowie o źródłach, które pozwalają dziś precyzyjniej ocenić skalę strat. Bączyk to również współtwórca Podcastu Wojenne Historie i współredaktor serii Muzeum Powstania Warszawskiego – „Źródła niemieckie do Powstania Warszawskiego”.
Wykład będzie próbą oddzielenia historycznych faktów od mitu, pokazując, jak emocje i polityka kształtują nasze spojrzenie na przeszłość.
- Wstęp wolny, bez zapisów
- Miejsce: Muzeum Dulag 121, ul. 3 Maja 8A, Pruszków
Październikowe wydarzenia historyczne w Muzeum Dulag 121 łączą sztukę, naukę i pamięć. To okazja, by zrozumieć historię przez emocje, doświadczenie i refleksję. Zarówno najmłodsi, jak i dorośli znajdą tu przestrzeń do rozmowy o przeszłości – tej bliskiej i tej, która dopiero czeka na odkrycie.
