Ranking królów Polski: zwycięzcy wybrani przez naród i historyków

Niektórych pamiętamy jako bohaterów, innych historia zepchnęła w cień. Gdy głos zabierają zarówno obywatele, jak i naukowcy, powstaje obraz zaskakująco wielowymiarowy — tak właśnie wygląda ranking królów Polski, w którym emocje ścierały się z chłodną analizą. Za każdą decyzją stała legenda, decyzja polityczna albo symboliczny gest, który zmienił bieg dziejów. Nie wszyscy trafili na podium, ale każdy z nich odcisnął swój ślad na historii.

Z okazji tysiąclecia koronacji pierwszego króla Polski, Muzeum Historii Polski zainicjowało wyjątkowe przedsięwzięcie, które połączyło entuzjastów historii z całego kraju – ranking królów Polski. Celem było nie tylko przypomnienie postaci monarchów koronowanych na przestrzeni wieków, ale także skłonienie do refleksji nad dziedzictwem historycznym, które ci władcy pozostawili po sobie.

Udział w głosowaniu mógł wziąć każdy – zarówno poprzez platformę internetową ranking.muzhp.pl, jak i bezpośrednio w siedzibie Muzeum Historii Polski na warszawskiej Cytadeli. Wybierać można było spośród 28 monarchów, począwszy od Bolesława Chrobrego, koronowanego w 1025 roku, aż po ostatniego władcę I Rzeczypospolitej – Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Finałowe wyniki ogłoszono 6 lipca 2025 roku o godzinie 17.00 podczas wydarzenia kulturalnego „Uczta u Chrobrego”, które odbyło się na terenie Cytadeli.

Kazimierz Wielki, Jadwiga i Chrobry – ulubieńcy publiczności w ranking królów Polski

W głosowaniu powszechnym oddano dokładnie 25 412 głosów. Wyniki ukazały, którzy monarchowie do dziś pozostają w sercach Polaków.

Zwycięzcą został Kazimierz III Wielki, nie bez powodu nazwany przez potomnych „budowniczym państwa”. To właśnie za jego panowania powstało wiele miast, zamków i aktów prawnych, które zmodernizowały kraj. Kazimierz zyskał uznanie zarówno za politykę wewnętrzną, jak i ogromny wkład w rozwój sądownictwa i szkolnictwa.

Drugie miejsce zajęła Jadwiga Andegaweńska, królowa, która na trwałe zapisała się w historii nie tylko jako władczyni, lecz także jako święta Kościoła katolickiego. Jej działania miały kluczowe znaczenie dla chrystianizacji Litwy, a także dla rozwoju Akademii Krakowskiej. Postrzegana jako postać mądra, duchowa i pełna poświęcenia, poruszyła serca wielu głosujących.

Na trzecim miejscu uplasował się Bolesław I Chrobry, pierwszy koronowany król Polski. Jego zasługi obejmowały:

• wzmocnienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej,
• skuteczne prowadzenie polityki zagranicznej,
• rozbudowę administracji państwowej,
• śmiałą ekspansję terytorialną.

Tuż za podium znaleźli się m.in. Jan III Sobieski, zwycięzca spod Wiednia, oraz Stefan Batory, znany z reform wojskowych i silnych rządów.

Pierwsza dziesiątka Rankingu Publiczności:

1. Kazimierz III Wielki
2. Jadwiga Andegaweńska
3. Bolesław I Chrobry
4. Jan III Sobieski
5. Stefan Batory
6. Władysław II Jagiełło
7. Kazimierz IV Jagiellończyk
8. Stanisław August Poniatowski
9. Władysław I Łokietek
10. Zygmunt III Waza

Ranking królów Polski oczami ekspertów – co sądzą historycy?

Równolegle do głosowania publicznego przeprowadzono ranking ekspercki, w którym udział wzięło ponad 30 uznanych historyków z najważniejszych ośrodków naukowych w kraju. Władcy oceniani byli na podstawie czterech kluczowych kryteriów:

• polityka wewnętrzna – zdolność do zarządzania państwem i jego instytucjami,
• polityka zagraniczna – relacje z innymi krajami i wpływ na pozycję Polski w Europie,
• reakcja na wyzwania epoki – elastyczność i skuteczność wobec trudnych wydarzeń,
• wpływ na rozwój wolności poddanych – troska o prawa, swobody obywatelskie i rozwój społeczeństwa.

Zwycięzcą wśród ekspertów okazał się Kazimierz IV Jagiellończyk, jeden z najdłużej panujących monarchów, który przyczynił się do rozkwitu unia polsko-litewska i znacznego wzmocnienia pozycji Królestwa na przełomie średniowiecza i nowożytności.

Drugie miejsce zajął Władysław II Jagiełło, znany przede wszystkim z dowodzenia pod Grunwaldem w 1410 roku, ale również jako autor unii w Krewie i inicjator długofalowej współpracy z Litwą. Jagiełło uznawany był przez historyków za mądrego stratega i dyplomatę.

Na trzecim miejscu uplasował się Zygmunt II August, który zdołał doprowadzić do zawarcia unii lubelskiej w 1569 roku – jednego z najważniejszych aktów w historii Europy Środkowej. Jego panowanie symbolizowało stabilność i reformy w duchu renesansu.

Najlepsi według Rankingu Historyków:

1. Kazimierz IV Jagiellończyk
2. Władysław II Jagiełło
3. Zygmunt II August
4. Kazimierz III Wielki
5. Zygmunt I Stary
6. Stefan Batory
7. Stanisław August Poniatowski
8. Jadwiga Andegaweńska
9. Jan III Sobieski
10. Bolesław I Chrobry

Nauka, emocje i współczesne spojrzenie

Podwójny charakter głosowania – zarówno w wersji publicznej, jak i eksperckiej – pozwolił na fascynujące porównanie dwóch perspektyw: emocjonalnej oraz analitycznej. Pokazał, jak pamięć zbiorowa może różnić się od naukowej interpretacji wydarzeń i postaci historycznych.

Wielkość władcy mierzy się nie tylko terytorium, jakie pozostawił, ale też dziedzictwem kultury i wartości – tłumaczył jeden z ekspertów podczas debaty towarzyszącej wydarzeniu.

Muzeum Historii Polski zapowiedziało kontynuację inicjatywy w postaci debat, spotkań z historykami, a także rozszerzenia oferty edukacyjnej dostępnej dla szerokiej publiczności. Szczegóły dostępne są na stronie: muzhp.pl.

Choć sama forma plebiscytu może wydawać się zabawą, była to również cenna lekcja historii, skłaniająca do przemyśleń nad tym, jak przeszłość wpływa na współczesność. Warto zatem nie tylko poznać nazwiska zwycięzców, ale też zgłębić, jakie decyzje i wydarzenia sprawiły, że zostali oni zapamiętani na wieki.

Wydarzenie objęły patronatem medialnym Polskie Radio, TVP Historia, Polska Agencja Prasowa, portal dzieje.pl oraz Gość Niedzielny.

Wyniki Rankingu Królów Polski z dnia 6 lipca 2025 roku

Ranking Publiczności

(25 412 oddanych głosów)

1. Kazimierz III Wielki
2. Jadwiga Andegaweńska
3. Bolesław I Chrobry
4. Jan III Sobieski
5. Stefan Batory
6. Władysław II Jagiełło
7. Kazimierz IV Jagiellończyk
8. Stanisław August Poniatowski
9. Władysław I Łokietek
10. Zygmunt III Waza
11. Zygmunt I Stary
12. Anna Jagiellonka
13. Zygmunt II August
14. Przemysł II
15. Bolesław II Szczodry
16. Władysław III Warneńczyk
17. Władysław IV Waza
18. Michał Korybut Wiśniowiecki
19. Wacław II
20. Mieszko II Lambert
21. Jan II Kazimierz Waza
22. Stanisław I Leszczyński
23. August II Mocny
24. Henryk I Walezy
25. August III Sas
26. Ludwik Węgierski
27. Jan I Olbracht
28. Aleksander Jagiellończyk

Ranking Historyków

1. Kazimierz IV Jagiellończyk
2. Władysław II Jagiełło
3. Zygmunt II August
4. Kazimierz III Wielki
5. Zygmunt I Stary
6. Stefan Batory
7. Stanisław August Poniatowski
8. Jadwiga Andegaweńska
9. Jan III Sobieski
10. Bolesław I Chrobry
11. Aleksander Jagiellończyk
12. Władysław IV Waza
13. Ludwik Węgierski
14. Zygmunt III Waza
15. Jan I Olbracht
16. Władysław I Łokietek
17. Przemysł II
18. Bolesław II Szczodry
19. Władysław III Warneńczyk
20. Wacław II
21. Jan II Kazimierz Waza
22. Mieszko II Lambert
23. Anna Jagiellonka
24. Stanisław I Leszczyński
25. August III Sas
26. August II Mocny
27. Michał Korybut Wiśniowiecki
28. Henryk I Walezy

Źródło: muzhp.pl

Fot. muzhp.pl