Tego dnia 1697 roku powstała ustanowiona 9 stycznia Szanghajska Komuna Ludowa. W wyniku rewolucji kulturalnej ogłoszonej przez Mao Zedonga, w Szanghaju wybuchł January Storm, prowadząc do powstania radykalnej komuny, która pozostawiła trwałe piętno w historii Chin.
Szanghajska Komuna Ludowa z 1967 roku, będąca efektem rewolucji kulturalnej Mao Zedonga, to krótkotrwały eksperyment społeczno-polityczny, który narodził się w Szanghaju w wyniku chaotycznego okresu znanej jako January Storm. To unikalne wydarzenie, gdzie młodzi rewolucjoniści przejęli kontrolę nad miastem, tworząc lokalny rząd pod wpływem ideologii Mao.
Czym była Szanghajska Komuna Ludowa?
Szanghajska Komuna Ludowa z 1967 roku to wyjątkowy rozdział w historii Chińskiej Republiki Ludowej, stanowiący krótkotrwały, radykalny eksperyment społeczno-polityczny. Jej geneza tkwiła głównie w rewolucji kulturalnej ogłoszonej przez Mao Zedonga w 1966 roku.
To właśnie w Szanghaju, jednym z największych chińskich miast, narodziła się Czerwona Gwardia – grupy młodzieżowe entuzjastycznie popierające Mao i gotowe podjąć radykalne działania w imię jego ideologii.
W atmosferze politycznej i społecznej wywołanej rewolucją kulturalną, Szanghaj stał się areną walk między różnymi frakcjami partyjnymi, co doprowadziło do chaosu społecznego. January Storm przyniósł chaos na szeroką skalę, a rebelianci przejęli kontrolę nad partyjnymi i rządowymi instytucjami.
Efektem tego był powstanie Szanghajskiej Komuny Ludowej w styczniu 1967 roku, która de facto stanowiła lokalny rząd rządzony przez młodych rewolucjonistów, w tym niekiedy nawet kilkunastolatków.
January Storm
January Storm (Styczniowa Burza, 一月风暴) był okresem chaosu politycznego i społecznego w Chinach, szczególnie w Szanghaju, w styczniu 1967 roku. To wydarzenie było rezultatem rewolucji kulturalnej ogłoszonej przez Mao Zedonga. Podczas January Storm rebelianci, głównie młodzież z Czerwonej Gwardii, przejęli kontrolę nad instytucjami partyjnymi i rządowymi, wprowadzając chaos i walki frakcyjne.
W rezultacie powstała Szanghajska Komuna Ludowa, która miała krótkotrwały wpływ na historię Chin, zanim została zlikwidowana w wyniku interwencji wojskowej w 1968 roku.
Cel Szanghajskiej Komuny Ludowej
Celem Szanghajskiej Komuny Ludowej było wprowadzenie ideologii Mao Zedonga do praktyki na szczeblu lokalnym. Młodzi liderzy, na czele z Zhang Chunqiao, dokonywali radykalnych reform, eliminując wszelkie przejawy kapitalizmu, burżuazji i tradycyjnej chińskiej kultury.
Szkoły, fabryki i instytucje były przejmowane przez Czerwoną Gwardię, a ludność poddawana publicznym aktom samokrytyki w przypadku podejrzeń o związki z wrogimi elementami.
Jednakże, chaos i anarchia w Szanghaju zaczęły niepokoić chińskie władze centralne. W obliczu rosnącego zagrożenia dla stabilności kraju, w 1968 roku Mao Zedong zdecydował się na interwencję wojskową, kierując Armię Ludowo-Wyzwoleńczą do miasta.
Przywódcy Szanghajskiej Komuny zostali usunięci z władzy, a Komuna została zawieszona, a następnie przekształcona w Szanghajski Komitet Rewolucyjny, którym nadal kierował Zhang Chunqiao.
Szanghajska Komuna Ludowa – skutki
Skutki Szanghajskiej Komuny Ludowej były tragiczne dla wielu jej uczestników. Wielu liderów Komuny zostało aresztowanych, skazanych na więzienie lub zesłanych na przymusowe prace. Ruch rewolucyjny, którym kierowała Komuna, został zepchnięty na margines, a Chiny zaczęły zmierzać w kierunku bardziej umiarkowanej polityki pod rządami nowego przywódcy, Zhou Enlaia.
Szanghajska Komuna Ludowa pozostaje jednym z najbardziej kontrowersyjnych i tragicznych rozdziałów w historii chińskiej rewolucji. Choć Mao Zedong osobiście w pewnym momencie popierał Czerwoną Gwardię, to później stwierdził, że ruch ten przekroczył granice i stał się zagrożeniem dla stabilności kraju.
Dla współczesnych Chin Szanghajska Komuna jest traktowana jako bolesna lekcja związana z radykalizmem i chaosem, które mogą wyniknąć z nadmiernego zapału rewolucyjnego. Mimo krótkotrwałego istnienia, pozostawia trwałe piętno w historii Chin i przypomina o skomplikowanych dążeniach do rewolucji w tym okresie.
Źródła:
- Hunter Neale, Shanghai Journal, An Eyewitness Account of the Cultural Revolution, Hong Kong: Oxford University Press 1988.
- Perry Elisabeth J., From Paris to the Paris of the East and Back: Workers as Citizens in Modern Shanghai, Comparative Studies in Society and History 1999.
- Schoenhals Michael, China’s Cultural Revolution, 1966-1969 – Not A Dinner Party 1996.
- Walder Andrew G., Chang Ch’un-ch’iao and Shanghai’s January Revolution, Center for Chinese Studies/The University of Michigan 1978.
