Podczas konserwacji księgi metrykalnej z Kościoła pod wezwaniem Św. Jerzego mieszczącym się w Mszanie (woj. śląskie) eksperci z Archiwum Archidiecezji w Katowicach dokonali fascynującego odkrycia. Powierzona do renowacji w 2001 roku księga metrykalna z lat 1638 – 1775 kryła w sobie bezcenne skarby. Znaleziono dokumenty pochodzące nawet z okresu średniowiecza, XVIII-wieczny introligator wykorzystał je jako oprawę księgi.
Konserwatorzy zabytków poddali księgę zabiegom usuwania kleju i wydobyli 61 rękopisów. Odkryto m.in. rękopis antyfony z XV wieku, rękopisy kazań w języku niemieckim i polskim, karty z drukowanego XVIII-wiecznego kalendarza, rozważania Maryjne, czy fragmenty kart XVIII-wiecznego drukowanego kalendarza. Antyfona posłużyła muzykowi z Chorzowa, Sławomirowi Witkowskiemu, do odtworzenia zapisu nutowego i wraz z zespołem Schola Cantorum Minorum Chosoviensis zaprezentował ją 4 czerwca w kaplicy kurii. Dr Halina Dudała dyrektor Archiwum Kurii Metropolitarnej komentuje znalezisko: To są niezwykłe skarby, a wspólny wysiłek włożony w rozpoznanie oraz analizę zawartości, każe na nowo stawiać pytania o intelektualny dorobek górnośląskiego duchowieństwa doby nowożytnej, ale także o miejsce i rolę współczesnych archiwów kościelnych przechowujących tego rodzaju skarby języka i kultury. Parafialną księgę metrykalną założył w 1638 roku Vitus Melchior Machatius – ówczesny pleban mszańskiej parafii, prowadzona była przez ośmiu kolejnych plebanów. Księga zawiera zapiski o chrztach, ślubach i pogrzebach. Mszańska księga metrykalna jest jednym z najcenniejszych zabytków tego typu. Badacze podkreślają, że z pewnością zapisy pogrzebów były prowadzone jako pierwsze w diecezji. Jesienią Archiwum Diecezjalne w Katowicach wraz z Gminą Mszana planuje wydać specjalną publikację, prezentującą odkryte skarby. Dołączona do niej ma być także płyta z XV-wieczną antyfoną w wykonaniu chóru Sławomira Witkowskiego.
Michał Misztal
Fot. Flaga gminy Mszana. Fot. Wikipedia Commons.