11 września 1971 roku zmarł Nikita Chruszczow

Tego dnia 1971 roku w Moskwie zmarł Nikita Chruszczow

Nikita Chruszczow był sowieckim komunistą, działaczem partyjnym i państwowym. Jest znany ze swojej wypowiedzi w trakcie zjazdu KPZS na temat zbrodni stalinowskich.

Urodził się 17 kwietnia 1894 roku w Kalinówce w rodzinie chłopskiej. Brał udział w rewolucji październikowej i wojnie domowej w Rosji po stronie komunistów. Później rozpoczął studia w Akademii Przemysłu w Moskwie. W 1931 roku został sekretarzem rejonowego komitetu moskiewskiego partii, a 3 lata później wszedł w skład KC WKP(b).

Podczas II wojny światowej był członkiem rad wojennych kilku frontów, wszedł także w skład Biura Politycznego Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (KPZS). Jednocześnie aż do 1949 roku (z pewnymi przerwami) pełnił obowiązki I sekretarza KP Ukrainy.

Przeczytaj, jak wyglądał ZSRR za Chruszczowa

W 1953 roku (po śmierci Stalina) wraz z Malenkowem, Kaganowiczem i Mołotowem przejął rządy w ZSRS. Wybrano go wtedy na I sekretarza KC KPZS. Mołotow i jego dwaj towarzysze uważali Chruszczowa za „nieszkodliwego pijaczka”, którym będą mogli odpowiednio sterować.

Jednakże Chruszczow pozbył się wspomnianej trójki i przejął niepodzielne rządy w państwie. W 1956 roku wygłosił na XX Zjeździe KPZS swój słynny referat, w którym potępił kult jednostki i zbrodnie stalinizmu. Przeprowadził też pewne reformy gospodarcze w kraju oraz w systemie władzy.

Jego polityka zagraniczna była bardzo agresywna: w 1956 roku doprowadził do interwencji na Węgrzech, kontrolował również sytuację w Polsce. Podczas przemówienia na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ we wrześniu 1960 roku zażądał całkowitego i natychmiastowego zlikwidowania kolonializmu, co spotkało się z ripostą delegatów USA, Filipin i Kanady, którzy zarzucili Chruszczowowi, że to właśnie ZSRS prowadzi politykę imperialną.

Zdenerwowany Chruszczow zaczął wygrażać delegatom butem i nazwał ONZ „śmierdzącą stajnią”, a Radę Bezpieczeństwa – „spluwaczką”.

Mimo rozmów z Zachodem i chwilowego odprężenia, sprowokował w 1962 roku kryzys karaibski oraz kolejny kryzys berliński. Poróżnił się także z Chinami, z którymi rywalizował o przywództwo w świecie komunistycznym.

Niepowodzenia w polityce zagranicznej i ośmieszenie w oczach światowej opinii publicznej sprawiły, że w październiku 1964 roku plenum KC KPZS (pod nieobecność Chruszczowa), zdegustowane nieprzewidywalnymi poczynaniami I sekretarza, odwołało go z wszystkich najmowanych stanowisk oraz wykluczyło z KC.

Po odsunięciu od władzy mieszkał w daczy niedaleko Moskwy, dyktując swoje pamiętniki, które zostały opublikowane na Zachodzie.

Comments are closed.