9 września 1939 roku rozpoczęła się bitwa nad Bzurą

Tego dnia1939 roku rozpoczęła się bitwa nad Bzurą, największa bitwa kampanii wrześniowej

Bitwa nad Bzurą to największa bitwa stoczona we wrześniu 1939 roku.  Armia „Poznań”, dowodzona przez generała Tadeusza Kutrzebę i Armia „Pomorze”, pod dowództwem generała Władysława Bortnowskiego, starły się z niemieckimi 8. Armią generała Johannesa Blaskowitza i 10. Armią generała Waltera von Reichenaua.

Polacy mieli do dyspozycji 8 dywizji piechoty oraz od 2 do 4 brygad kawalerii, czyli około 225 000 żołnierzy.

Niemcy w tej bitwie posiadali 12 dywizji piechoty, 5 dywizji pancernych i zmotoryzowanych, liczących łącznie około 425 000 żołnierzy.

I faza bitwy nad Bzurą

W I fazie bitwy w dniach 9-12 września zgrupowanie uderzeniowe obu polskich armii, w sile trzech dywizji piechoty i jednego pułku artylerii ciężkiej pod dowództwem generała Edmunda Knoll-Kownackiego, zaatakowało maszerującą wzdłuż prawego brzegu Bzury niemiecką 30. Dywizję Piechoty z 8. Armii.

W ciągu trzech dni niemiecka dywizja została pobita, a polscy żołnierze zdobyli miejscowości Łęczyca, Uniejów, Walewice oraz dotarły do linii Ozorków-Stryków. Niemcy zaczęli ściągać posiłki w postaci reszty dywizji z 8. Armii oraz głównych sił 10. Armii.

Tymczasem polska Grupa Operacyjna generała Bołtucia 11 września zdobyła Łowicz wypychając z niego niemiecką 24 Dywizje Piechoty.  W nocy z 12 na 13 września Polacy wycofali się na lewy brzeg rzeki.

II faza bitwy nad Bzurą

W II fazie bitwy w dniach 13-15 września generał Kutrzeba nakazał atak w kierunku Skierniewic. Zadanie to miała wykonać Armia „Pomorze” dowodzona przez generała Bortnowskiego. Podczas tej  fazy bitwy doszło do 2,5 dniowej bitwy o Sochaczew. Mimo zdobycia miasta, nie udało się go utrzymać.

Tymczasem Grupa Operacyjna generała Bołtucia znów musiała walczyć o opuszczony dzień wcześniej Łowicz. Miasto tym razem było silnie obsadzone przez oddziały niemieckie, podczas krwawych starć Polakom udało się sforsować Bzurę i zagrozić niemieckim pozycjom.

Tragedią zakończyło się natarcie 26. Dywizji Piechoty na wschód od Łowicza. Pod silnym ogniem niemieckim natarcie zostały wstrzymane najprawdopodobniej na przedwczesny rozkaz generała Bortnowskiego, który prawdopodobnie przeżywał załamanie nerwowe.  26. Dywizja Piechoty wycofała się na lewy brzeg Bzury uniemożliwiając w ten sposób sukces Grupy Operacyjnej Bołtucia w walce o Łowicz.

Niestety, wieczorem generał Bortnowski nie skonsultował z generałem Kutrzebą kolejnego rozkazu i nakazał całości sił Armii Pomorze wycofać się na lewy brzeg Bzury.

III faza bitwy nad Bzurą

W III fazie bitwy w dniach 16-18 września dowództwo polskie podjęło decyzje o próbie przebicia się w kierunku Warszawy. Miał do tego doprowadzić atak pomiędzy Sochaczewem a Witkowicami.  Niemcy w odpowiedzi rzucili do walki bombowce oraz rozpoczęli kontrnatarcie z rejonu Sochaczewa. Tylko około 50 000 polskim żołnierzom udało się uniknąć niewoli i przebić się w okolice Puszczy Kampinoskiej. 

Bitwa zakończyła się zwycięstwem Niemców. Straty polskie to około 15 000 poległych i 50 000 rannych. Do niewoli niemieckiej trafiło około 100 000 żołnierzy. Niemcy w tej bitwie stracili około 8 000 żołnierzy, 50 czołgów, 20 dział i 100 samochodów pancernych.

Bitwa nad Bzurą mimo klęski obu polskich armii, spełniła ważne zadanie operacyjno-strategiczne: zmusiła dowództwo niemieckie do zmiany planu działań, opóźniła kapitulację Warszawy i uniemożliwiła wykorzystanie niemieckich wojsk szybkich do przegrupowania na południowe skrzydło Grupy Armii „Sud” w celu przyspieszenia działań na Lubelszczyźnie.

Comments are closed.