Andrzej Andegaweński

30 listopada 1327 roku urodził się Andrzej Andegaweński

Tego dnia 1327 roku urodził się Andrzej Andegaweński, 4. syn Elżbiety Łokietkówny i Karola Roberta Andegaweńskiego

Węgierski królewicz Andrzej Andegaweński od najmłodszych lat był swatany z córką Karola Andegaweńskiego, syna Roberta Mądrego. Wyswatanie Joanny I i Andrzeja to pomysł samego papieża, Jana XXII.

Papież napisał list do królowej Neapolu Sanchy, żony Roberta Mądrego, czyli dziadka Joanny, w którym proponował małżeństwo Joanny i Andrzeja. Dziadek Joanny, Robert Mądry, i Karol Robert Andegaweński rozmawiali jednak nie o małżeństwie Andrzeja i Joanny, lecz brano pod uwagę innego syna króla Węgier – przyszłego króla Polski i Węgier – Ludwika.

W 1332 roku poseł króla Węgier – Karola Roberta – Jan z Piacenza zawarł z Robertem Mądrym układ, na mocy którego Ludwik Andegaweński miał zaręczyć się z wnuczką Roberta Mądrego – Joanną. Gdyby Ludwik umarł, jego miejsce miał zająć jego brat Andrzej.

Gdyby natomiast to Joanna umarła pierwsza, to żoną Ludwika miała zostać jej siostra – Maria. Układ ten zatwierdził papież Jan XXII w dniu 30 czerwca 1332. Rok później Karol Robert Andegaweński zmienił zdanie i negocjował ożenek swojego syna – Andrzeja z Joanną.

W 1333 roku Karol Robert Andegaweński wyruszył wraz z synem Andrzejem do Neapolu. Tam Robert Mądry przyjął ich bardzo uroczyście. Podczas tej wizyty zawarto układ małżeński pomiędzy Andrzejem i Joanną. Doszło wtedy także do ich zaręczyn. Po zaręczynach z Joanną Andrzej został już pod opieką wychowawców w Neapolu. Papież wszystko zatwierdził 8 listopada 1333 roku.

Karol Robert Andegaweński wyjeżdżając z Neapolu nie zdawał sobie jednak sprawy, że jego syn zamiast koronacji na króla Neapolu zostanie zamordowany.

Neapol

Andrzej Andegaweński wychowywał się na dworze w Neapolu, a już po śmierci swojego ojca, Karola Roberta Andegaweńskiego, dziadek Joanny – Robert Mądry ustalił datę ślubu swojej wnuczki.

Ich ślub miał odbyć się 13 kwietnia 1343 roku. Wkrótce stan zdrowia Roberta Mądrego się pogorszył. W związku z tym ślub Joanny i Andrzeja odbył się już w styczniu 1343. Wkrótce Robert Mądry umarł, ale w testamencie swoją spadkobierczynią uczynił jedynie Joannę.

Andrzejowi zapisał tylko w lenno księstwo Salerno. Joanna i Andrzej mieli objąć rządy dopiero, gdy ukończą 25 lat. Przy czym Andrzej miał być tylko małżonkiem królowej.

Taki zapis w testamencie Roberta Mądrego oburzył króla Węgier, następcę Karola Roberta Andegaweńskiego – Ludwika Andegaweńskiego. Do Neapolu ruszyła Elżbieta Łokietkówna, która na miejscu miała dopilnować koronacji syna.

24 lipca 1343 królowa wdowa Elżbieta Łokietkówna dotarła do Neapolu i próbowała rozmawiać w sprawie koronacji Andrzeja na króla Neapolu. Rozmowy trwały cały sierpień. Widząc, że w Neapolu nic nie wskóra, wysłała poselstwo do Awinionu (ówczesnej siedziby papieży). W oczekiwaniu na wyniki swoich działań Elżbieta udała się także do Rzymu z pielgrzymką, aby przekazać dary przywiezione z Węgier.

Zamach na Andrzeja

Papież Klemens VI skupił się wyłącznie na sprawie koronacji Andrzeja Andegaweńskiego na króla Neapolu. Wreszcie 19 stycznia 1344 papież Klemens VI wyraził zgodę na koronację Andrzeja. Na dworze w Neapolu nie przyjęto decyzji z radością. Wkrótce stronnictwo wrogie Andrzejowi zorganizowało na niego zamach. Andrzej został uduszony, a jego ciało wyrzucone przez okno.

O zamordowanie Andrzeja Andegaweńskiego została oskarżona Joanna. To Elżbieta Łokietkówna oskarżyła ją o zabójstwo syna. Elżbieta pisała do papieża Klemensa VI, że Joanna planuje małżeństwo ze swoim kuzynem – Ludwikiem z Tarentu.

Elżbieta twierdziła, że po śmierci Andrzeja tron neapolitański należy się jej starszemu synowi – Ludwikowi. Papież Klemens VI odpowiedział Elżbiecie Łokietkównie uznając, że Joanna nie zamordowała męża. Jest natomiast ofiarą w tej sytuacji, bo straciła męża.

Po śmierci Andrzeja Andegaweńskiego, chciał go pomścić jego brat. Ludwik walczył z Joanną o tron po bracie. Wkrótce scedował na kuzyna – Karola III z Durazzo prawa do Neapolu. Ten doprowadził do śmierci Joanny I 27 lipca 1382. Ludwik Andegaweński długo jej nie przeżył. Zmarł 10 września 1382.


Źródło: Sroka Stanisław A., Genealogia Andegawenów węgierskich, Kraków 2015.

Fot. Fragment obrazu przedstawiający zabójstwo Andrzeja, Karl Bryullov, 1835


Piotr Wojciechowski

Comments are closed.